Alparslan'ýn babasý Çaðrý Bey neden öldü? Çaðrý bey nasýl öldü?

Alprslan Büyük Selçuklu dizisi, TRT1 ekranlarýnda yayýnlanmaya devam ediyor. Dizide yer alan karakterlerden Çaðrý Beyin ölümü, izleyenler tarafýndan araþtýrýlmaya baþlandý. Çaðrý Bey, Oðuzlar'ýn Kýnýk boyundan Selçuklu hükümdarý Selçuk Bey'in torunu, Mikail'in oðlu, Tuðrul Bey'in aðabeyi ve Alp Arslan'ýn babasýdýr. Tarihi kaynaklarda Çaðrý Bey; adil, faziletli, dindar ve merhametli biri olarak bahsedilmektedir. Peki Çaðrý bey nasýl öldü? Ýþte Alparslan'ýn babasý Çaðrý Bey'in ölümü ve hayatý.

ÇAÐRI BEYÝN HAYATI

Çaðrý Bey, tam adýyla Ebu Süleyman Davud Çaðrý Bey bin Mikail (989 - 16 Temmuz 1060, Serahs), Oðuzlar'ýn Kýnýk boyundan Selçuklu hükümdarý Selçuk Bey'in torunu, Mikail'in oðlu, Tuðrul Bey'in aðabeyi ve Alp Arslan'ýn babasýdýr.

Çaðrý Bey ve Tuðrul Bey, daha Oðuz boylarýnýn Horasan ve Harezm'in kuzeyinde bulunduðu dönemde Orta Asya bozkýrlarýnda doðmuþlardýr.

Çaðrý Bey diðer Türk boylarý arasýndaki düþmanlýk ve halkýn baskýsý sonucunda Maveraünnehir bölgesinden Horasana göç etmiþtir. Horasan o zamanlar Gazne Devleti'nin bir parçasýydý.

Tuðrul Bey ile devleti ortak yönetti ve Horasan Melikliði yaptý. Bizans'ýn kaleleri olan Vaspurakan ve Ani kalelerine karþý sefer düzenleyerek büyük kazanç saðladý. 1035 yýlýnda Gazneli hükümdarý I. Mesut üstüne yapýlan seferde Mesut yenildi. Bir antlaþma yapýldýysa da buna uymayan Mesut'u Çaðrý Bey yendi ve Afrâsîâb'ýn kurduðu rivayet edilen Merv þehrini Çaðrý Bey 1037 yýlýnda feth ederek, iç kaleye girmiþ ve atýnýn örtüsünü yere koyup "taht gibi" üstüne oturmuþtur.

1040 yýlýnda Dandanakan Savaþý yapýldý. Çaðrý Bey komutasýndaki Selçuklular Gaznelileri yendiler ve böylece bu savaþ Selçuklularýn devlet olmasýnda büyük rol oynadý. Çaðrý Bey egemenlik alanýný ikiye bölüp kardeþi ile paylaþmýþ, günümüz Irak'a kadar uzanan batý bölümünü Tuðrul Bey, doðu bölümünü (Horasan) de kendisi yönetmiþtir. Çaðrý Bey kardeþi Tuðrul Bey'le her zaman iyi iliþki kurmuþlar, Çaðrý Bey, Tuðrul Beye karþýn birkaç evlat geriye býrakmýþtýr.

ÇAÐRI BEY NASIL ÖLDÜ?

Tuðrul Bey, 1056 yýlýnda Baðdat'ta hüküm süren Þii Büveyhoðullarý devletine son vermiþ batýya doðru topraklarýný geniþletmiþtir. Büveyhoðullarý tarafýndan baský altýnda tutulan Sunni Halifeler Selçuklularý kutlamýþlar.

Halife Kaim, Tuðrul Bey'e Ruknu ʾd-daula (Hanedan desteði), Maliku ʾl-maschriq wa-ʾl-maghrib (Doðu'nun ve Batý'nýn Hükümdarý) ve Sultan unvanýný vermiþtir.

Öbür Türk boylarýyla akrabalýklar kurmuþtur. (Oðlunu Kýpçak hükümdarýnýn kýzýyla evlendirmesi). 1059'da Tuðrul Bey'e karþý ayaklanan kuzeni Ýbrahim Yýnal'ýn ayaklanmasýný bastýrdý.

Çaðrý Bey, 1060'ta hastalanarak Serahs (Ýpek Yolunda Niþabur ile Merv arasýndaki önemli bir vaha) adý verilen yerde vefat etmiþtir.

ÇAÐRI BEY'ÝN ÖLÜMÜ

Çaðrý Bey, Büyük Selçuklu Devleti'nin kuruluþ mücadelelerinde daima birlikte hareket ettiði kardeþi Sultan Tuðrul'u çeþitli vesilelerle desteklemiþti. Bu arada Çaðrý Bey, aðýr hasta olmasýna raðmen, saltanat iddiasýyla isyan edip Sultan Tuðrul'u Hemedan'da kuþatan Ýbrâhim Yinal'a karþý derhal oðullarý Alparslan, Kavurd ve Yâkūtî kumandasýnda kalabalýk bir kuvvet göndermiþti.

Çok geçmeden bu kuvvetler Rey yöresinde tutuþtuklarý bir savaþta Ýbrâhim Yinal'ý bozguna uðrattýlar; esir alýnan Ýbrâhim Yinal ve yeðenleri muhasaradan kurtarýlan Sultan Tuðrul'a teslim edildiler (Cemâziyelâhir 451 / Temmuz-Aðustos 1059).

Çaðrý Bey ayný yýl Serahs'ta vefat etti. Kaynaklarda vefatýnýn 452 (1060) yýlýnda olduðu da kaydedilmiþtir. Naaþý daha sonra sultan olan oðlu Alparslan tarafýndan Merv'de inþa edilen türbesine nakledildi.

Anadolu'ya ilk defa akýn yapan Türk komutanlarýndandýr. Türk tarihine ve kültürüne baktýðýmýzda, Türk devletlerinin yükselmesinde ve geliþmesinde zaman zaman birtakým liderlerin ön plana çýktýklarýný görürüz. Mesela Bumin Kaðan ve Ýstemi Kaðan, Bilge ile Köl Tigin, daha sonralarý Tuðrul Bey ve Çaðrý Bey gibi.

Hanedanlar arasýnda dostluk ve siyasi baðlarýn kurulmasý ve Tuðrul Bey'in Ýslam peygamberi nesli ile kucaklaþmasý için Abbasi Halifesi El-Kâim'in kýzý Seyyide Fâtýma el-Betül ile Çaðrý Bey'in kýzý Hatice Arslan Hatun'da halife ile evlenmiþtir.

ÇAÐRI BEY'ÝN ÇOCUKLARI

Alp Arslan

Kavurd

Emir Yakuti

Süleyman

Behram Þah

Ýlyas

Osman

Hatice Arslan Hatun

Cevher Hatun

Safiye Hatun

Alparslan Büyük Selçuklu Süleyman kimdir?

BÜYÜK SELÇUKLU SULTANLARI KÝMLERDÝR?

Tuðrul.

Alp Arslan.

I. Melikþah.

I. Mahmud.

Berkyaruk.

II. Melikþah.

Muhammed Tapar.

II. Mahmud ve Ahmed Sencer.