Bilecik'e gelen Ortaylý, Þeyh Edebali Kültür ve Kongre Merkezi'nde, Þeyh Edebali Üniversitesi Mezun Öðrenciler ve Kariyer Merkezi Koordinatörlüðünde düzenlenen "Osmanlý Ýmparatorluðu Kuruluþ Dönemi" baþlýklý konferansta deðerlendirmelerde bulundu.
Her milletin tarihinde menkýbeler olduðunu belirten Ortaylý, "Mutlaka bir menkýbenin saðlam bel kemiði vardýr, kaldýrýp çöpe atamazsýn. Bütün menkýbeler tarihteki ve dünyadaki birbirine benzer. Her milletin tarihinde uzun saçlý güzel vardýr. Bizim menkýbelerimizde de olduðu gibi herkesin bir akýllýsý vardýr. Bu akýllý yüzde yüz tarihe, hakikate uymaz." ifadelerini kullandý.
Ýlimde bir þey için "Yoktur" demenin, "Vardýr" demekten çok zor olduðunu dile getiren Ortaylý, tarihi gerçeklerin araþtýrýlýp ortaya konulmasý gerektiðini anlattý.
Bizanslýlarýn menkýbelerinin, Türkler için Battal Gazi kadar önemli olduðunu kaydeden Ortaylý, þöyle devam etti:
"Ýlk dönemler tarihçiliði, milliyetçilik yapýlacak bir tarihçilik deðildir ama vatanperverlik, vatanýnýzý tanýmak istiyorsanýz, oluþumunuzu bilmek istiyorsanýz doðru öðrenmek durumundasýnýz çünkü insanlar dinlerini seçebilirler fakat milliyetinizi seçme iktidarýnýz yoktur. Türklerin tarihi her milletin tarihinin içindedir. O bilinmeden milli tarihlerin anlaþýlmasý da mümkün deðildir. Bu bugün deðiþtiriliyor. Avrupa'da belirli merkezler, belirli devletler nereden akýllarýna geldiyse Türklerin çok milliyetçi olduðunu, çok kuvvetlendiðini ve baþa bela olacaðýný düþünerek her þeyi deðiþtirmeye baþladýlar. Yakýn tarihlerle oynuyorlar. Çok gülünç. Uzak tarihleri oynatmaya kalktýlar. Sonradan tarihi deðiþtirerek elinize bir þey geçmez."
Osmanlý Devleti'nin nerede kurulduðunun ince hesaplarýný yapmanýn faydasýnýn olmadýðý görüþünü savunan Ortaylý, "Ama belli ki Osmanlý Ýmparatorluðu burada (Bilecik) kurulmuþ çünkü bu bölgenin kendisi, buradaki ovalar yeterince zengindir, yeterince harekete müsaittir, devlet burada kurulur. Bu çok önemlidir." diye konuþtu.
Konferans sonunda Vali Bilal Þentürk ve Þeyh Edebali Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ýbrahim Taþ, Prof. Dr. Ortaylý'ya hediyeler verdi.