Mustafa Ertuðrul Aker kimdir? Yüzbaþý Mustafa Ertuðrul Aker'in biyografisi

1917'de dünyanýn ilk uçak gemisini batýran Türk subayý Mustafa Ertuðrul Aker anýlýyor. Antalya Kaþ'ta yapýlan Þehidin anma törenine Milli Savunma Bakaný Hulusi Akar öncülük etti. Peki Yüzbaþý Mustafa Ertuðrul Aker kimdir? Ýþte Meis Adasý önlerinde Ýngilizlere ait uçak gemisini batýran Mustafa Ertuðrul Aker'in biyografisi..

Antalya'nýn Kaþ ilçesinde 1917 yýlýnda Ben My Chree adlý uçak gemisini batýran Topçu Yüzbaþý Mustafa Ertuðrul Aker, düzenlenen törenle anýldý. Milli Savunma Bakaný Hulusi Akar ve Türk Silahlý Kuvvetleri komuta kademesi, Kaþ'ta Topçu Yüzbaþý Mustafa Ertuðrul Aker'i anma törenine katýldý.

Antalya'nýn Kaþ ilçesi Yunanistan'ýn Meis adasýna en yakýn olan sýnýrýmýz.

MUSTAFA ERTUÐRUL AKER KÝMDÝR?

Antalya Tarihi'ne Üç Savaþ Gemisi Batýrarak Destan Yazan Topçu Yüzbaþý Mustafa Ertuðrul (AKER) Bey: Kýdemli Topçu Yüzbaþý Mustafa Ertuðrul (Aker) Bey, 1309 (1893) yýlýnda Girit'in Hanya þehrinde, Ahmet Nuri Beyzadeler'in oðlu olarak doðmuþtur.

Ýlk öðreniminden sonra gittiði Askeri Okuldan genç bir Topçu Teðmeni olarak Birinci Dünya Savaþý'nýn Gelibolu cephesinde birçok savaþlara katýlan M. Ertuðrul Bey, burada büyük kahramanlýklar göstermiþtir.

Antalya görevinden sonra 57. Fýrka ile Denizli- Aydýn Milli Kurtuluþ Cephesi'nde, Ýstiklal Savaþý'na katýlan M. Ertuðrul Bey, General Þefik Aker'in kýzýyla evlenince Aker soyadýný almýþ; 1930 Aðustos'unda Topçu Kýdemli Yüzbaþý olarak emekliye ayrýlmýþtýr.

Emekliliðinde, bugün Erdal Ýnönü Parký'nýn olduðu civarda, sebze ve meyve yetiþtiriciliði ile uðraþmýþtýr. 5 Kasým 1968 günü aramýzdan ayrýlmýþtýr.

Dünya askeri tarihinde ilk kez

Birinci Dünya Savaþý'nda Ýngilizlerin 114 metre uzunluðundaki uçak gemisi Ben My Chree, Fransýz garnizonuna erzak ikmali yapmak için Kaþ'ýn karþýsýndaki Meis Limaný'na demirledi. 9 Ocak 1917 tarihinde gemi, Yüzbaþý Mustafa Ertuðrul'un karadan topçu atýþlarýyla batýrýldý

Dünya askeri tarihinde ilk kez bir uçak gemisi batýran Türk subayý Mustafa Ertuðrul, Kurtuluþ Savaþý'nda da önemli yararlýklar gösterdi. Aydýn cephesine gidip, Demirci Efe’yle birlikte eþkýya güçlerinin milli güçlere kazandýrýlmasýný örgütledi.

Anýlarý, Ýngiliz ve Fransýz askeri kayýtlarýnda da yer alan Mustafa Ertuðrul, savaþta yaralandýktan sonra Antalya’ya döndü. Çok sevdiði komutaný Þefik Aker’in kýzýyla evlenerek, onun soyadýný aldý. Mustafa Ertuðrul Aker, savaþtan sonra yerleþtiði Antalya’da 1961 yýlýnda vefat etti. Öldüðünde askeri tören düzenlendi. Mezarý, Antalya Andýzlý Mezarlýðýndadýr. 2007 yýlýnda Antalya Büyükþehir Belediyesi tarafýndan Atatürk Parký’nda anýsýna bir heykel dikildi.

Meis Harekâtý

I. Dünya Savaþý'nýn en sýcak günleri olan o dönemde resmen Ýtalya'ya baðlý olan Meis Adasý Ýngiliz ve Fransýz kuvvetlerinin denetimindeydi. Doðu Akdeniz geneli açýsýndan stratejik önemi olan Meis Adasý'nýn iþgal ve tahkimine Çanakkale'de 5. Ordu'ya komuta eden Alman General Liman Von Sanders'in 'çok gizli' emriyle karar verildi. Bu emir çerçevesinde 4 adet 7,7'lik Alman yapýmý Erhard dað topu olan küçük bir batarya ile Aydýn'dan Kaþ'a intikal ettirildi. 

Baþlangýçtaki plan adanýn alýnmasý olmakla birlikte, cephede bunun imkânsýzlýðýna kanaat getirilerek, operasyon Meis Limaný'nda demirli yolcu gemisinden deniz uçaðý gemisine (Seaplane tender) dönüþtürülmüþ HMS Ben-My-Chree komutasýndaki filo ve adayý transit limaný olarak kullanan erzak ve mühimmat gemilerinin imha ve tacizini hedefler þekle dönüþtürüldü. 1930 yýlýnda kaleme almasý Mustafa Kemal Atatürk tarafýndan bizzat tavsiye edilen hatýralarýný yazdý ve býraktýðý kaynaktaki bilgiler kaynak yakýn geçmiþte güncelleþtirilip desteklenerek yayýnlandý.

Batýrýlan ilk deniz uçaðý gemisi: Ben My Chree

Dünya savaþ tarihinde bir ilki baþararak, 7.7 inçlik dað bataryasýnýn bir deniz uçaðý gemisini 36 dakikada batýrdý. Batýrdýðý deniz uçaðý gemisi ise, 120 metre boyunda, saatte 24,5 mil hýz yapan ve altý deniz uçaðý taþýyan Ýngiliz bandýralý Ben My Chree 'dir. Ayný gün Meis Limaný'na demirli büyüklü küçüklü pek çok tekne de batýrýlýr.

Fransýz savaþ gemisi Paris II

Bir süre sonra Kemer yakýnýndaki Aðva koyunda Fransýz avizosu Paris II'yi de sadece 18 dakikada denize gömdü ve mürettebatý esir aldý.

Alexandra'nýn batýrýlýþý

Uçak gemisi Ben My Chree’nin ardýndan Paris II avizosunun da bir "dað bataryasý" ile batýrýlmasý, Müttefiklerin artýk açýktan seyretmeye baþlamasýna neden olmuþtur. Mustafa Ertuðrul savaþýn bu aþamasýný hatýralarýnda, "Herhangi bir yelkenlinin kaburgasýný kaplayan iç tahtalarý sökülerek, mümkün mertebe fazla miktarda dinamit kaburga aralarýna döþenecek, tam merkezine de bir top fünyesi yerleþtirilecek. Fünye halkasý bir telle portakal sandýklarýndan birisinin altýna baðlanýp, kaburgalar tekrar çakýlarak düzen hazýrlanacaktý. Birbirine baðlý sandýklar mutlaka bir vinç yardýmýyla kaldýrýlacaktý ki, fünye dinamiti ateþleyip geminin batýrýlmasýný saðlayacaktýk." þeklinde aktarmaktadýr.

Alexandra sandýk yüklü yelkenlinin bi kaç kilometre kadar yakýnýna gelip 40 top ateþine tutmuþ ama hiçbir isabet tutturamamýþ daha sonra tekrar dönüp portakal sandýklarýný muayene etmiþ zehirli olmadýðýný anlayýnca murettabat sandýklarý gemiye yüklemiþtir.

Kamalarý sökülmeyen tek batarya

I. Dünya Savaþý bittiðinde, Mondros Mütarekesi gereðince, iþgal edilen Anadolu topraklarýnda, tüm silah ve cephaneye el konuldu. Toplarýn kamalarý söküldü. O tarihlerde Aydýn bölgesindeki birlikleri denetlemekle görevlendirilen HMS Ben-my-Chree’nin eski komutaný Charles Rumney Samson ise; "Gösterdiði kahramanlýktan dolayý bu batarya toplarýnýn kamalarýný sökmek askeri þerefe aykýrýdýr" diyerek, Mustafa Ertuðrul'un bataryasýna dokunmadý.

Türk Kurtuluþ Savaþý

Türk Kurtuluþ Savaþý'nda da önemli yararlýklar gösterdi ve savaþtan sonra yerleþtiði Antalya'da 1961'de vefat etti.

Mezarý Antalya Andýzlý mezarlýðýndadýr.