Araþtýrma: Meteor çarpmasýndan beri karýncalar mantar yetiþtiriyor

Smithsonian Ulusal Doða Tarihi Müzesi'nden araþtýrmacýlar, çalýþma kapsamýnda 475 mantar türü için evrim aðacý modeli oluþturdu ve 276 karýnca türü için benzer þekilde oluþturulmuþ modelle karþýlaþtýrdý.

Ýncelemeler sonucu 288 mantar türünün 208 farklý karýnca türü tarafýndan yetiþtirildiði saptanan araþtýrmada, karýncalar ile mantarlar arasýndaki bu mutualist (karþýlýklý fayda birlikteliði) iliþkinin yaklaþýk 66 milyon yýl öncesine dayandýðý keþfedildi.

Araþtýrmada bu iliþkinin, Dünya'ya çarpan meteorun güneþ ýþýðýný kesmesi sebebiyle yaþayan bitki türlerinin neredeyse yarýsýnýn yok olduðu Kretase döneminde baþladýðý ortaya konuldu. Bunun çürüyen yapraklar gibi organik maddelerden beslenen mantarlarýn karýncalarla ekosistemde bulunmasýndan kaynaklandýðý belirtildi.

Karýncalarýn bu dönemde bitki ve organik materyallerin azalmasý sebebiyle besin için mantarlara yöneldikleri, daha geliþmiþ tarýmsal faaliyetlerinin ise yaklaþýk 40 milyon yýl önce ortaya çýktýðý kaydedildi.

Mantarlarý kuru alanlara taþýmak, karýncalara baðýmlý halde geliþmelerini saðlayacak izole alanlarda büyümelerini temin etmek gibi geliþmiþ tarýmsal faaliyetlerin ilk kez yaklaþýk 27 milyon yýl önce görüldüðü, bu geliþmiþ sistemlerin özellikle Atta karýncalarýnda gözlendiði belirtildi.

Atta karýncalarýnýn çeþitli bitkilerle besledikleri mantarlarda büyüyen bazý parçalarý tükettikleri bildirildi.

Araþtýrmanýn baþyazarý Ted Schultz, "Karýncalar, insanlarýn var olduðundan çok daha uzun süredir tarým ve mantar yetiþtiriciliði yapýyor." ifadesini kullandý.

Karýncalarýn mantarlarý, insanlarýn ekinleri evcilleþtirdikleri gibi evcilleþtirdiklerine dikkati çeken Schultz, "Olaðanüstü olan þey, artýk karýncalarýn mantarlarý ilk olarak ne zaman yetiþtirdiklerini bilmemiz." deðerlendirmesinde bulundu.

Araþtýrma, "Science" dergisinde yayýmlandý.