Dünyada böylesi yok! Türkiye 132'sini birden inceliyor
Türkiye'de 100'ün üzerinde bilim insaný 132 diri fayý inceliyor. AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, çalýþmalarýn önemli olduðunu belirterek, '132 diri fay üzerinde ayný anda yürüyen bir proje dünyanýn en büyük paleosismolojik projesidir. Dünyada bu boyutta ve büyüklükte ayný anda 132 fayýn birlikte çalýþýldýðý baþka bir proje yok. Projeden elde edilen sonuçlarý birçok yerde kullanacaðýz.' dedi.
Ülkenin çeþitli bölgelerinde bulunan 132 diri fay üzerinde çalýþma gerçekleþtiren bilim insanlarý, faylarýn deprem tarihçesi, faylar üzerinde en son depremin ne zaman meydana geldiði ve bu faylarda depremlerin tekrarlanma olasýlýðýný araþtýrýyor.
Elde edilen verileri kamu kurumlarý, belediye ve ilgili birimlerle paylaþmayý hedefleyen bilim insanlarý, þehirlerdeki imar planlarýnýn sonuçlara göre þekillenmesini saðlamayý planlýyor.
Bilim insanlarýndan elde edilen veriler AFAD tarafýndan Afet Risk Azaltma Sistemi'ne de (ARAS) entegre edilecek. Sistemle afetlerin olasý etkilerinin en aza indirilmesi hedefleniyor.
AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar, AA muhabirine, Kahramanmaraþ merkezli 6 Þubat 2023'teki depremlerden sonra ihtiyaç olduðu için böyle bir projenin hayata geçtiðini söyledi.
Projenin birçok paydaþý bulunduðunu anlatan Tatar, þöyle konuþtu:
"TÜBÝTAK'ýn yürütücülüðünde 24 üniversiteden 100'ün üzerinde araþtýrmacýnýn yer aldýðý 300'ün üzerinde bursiyerin görev aldýðý büyük bir proje. Türkiye'de 500 civarýnda deprem üretme potansiyeli bulunan diri faylar var. Bu faylarýn eski deprem tarihçesinin bilinmesi, bu faylar üzerinde en son depremin hangi tarihte meydana geldiði, bu depremin ne kadar yer deðiþtirmeye neden olduðu ve depremlerin bu faylarda tekrarlanma aralýðýnýn bilinmesi son dere önemli. Bunu elde ettiðimizde birçok imar planýnda kullanabileceðiz. 6 Þubat 2023'ten sonra MTA sorumluluðunda olan bu çalýþmaya destek vermeye baþladýk."
- SONUÇLAR ARAS'A ENTEGRE EDÝLECEK
Prof. Dr. Tatar, Türkiye'de önceliklendirilmiþ faylar üzerinde çalýþma yürüttüklerini ifade etti.
Çalýþmalarýn önemli olduðunu belirten Tatar, þunlarý söyledi:
"132 diri fay üzerinde ayný anda yürüyen bir proje dünyanýn en büyük paleosismolojik projesidir. Dünyada bu boyutta ve büyüklükte ayný anda 132 fayýn birlikte çalýþýldýðý baþka bir proje yok. Projeden elde edilen sonuçlarý birçok yerde kullanacaðýz. Özellikle bütünleþik ve risk haritalarýný oluþtururken elde ettiðimiz veriler önemli bir altlýk oluþturacak. Proje sonrasýnda Türkiye Diri Fay veri tabaný oluþmuþ olacak ve bunu Afet Risk Azaltma Sistemi'ne (ARAS) entegre edeceðiz. Belediyeler ve kamu kurumlarý projenin sonuçlarýný kullanma, deðerlendirme ve uygulamaya koyacak."
- TÜRKÝYE'DEKÝ FAY HATLARININ UZUNLUÐU 14 BÝN 500 KÝLOMETRE CÝVARINDA
Türkiye'de birçok fay hattý bulunduðunu dile getiren Tatar, yapýlacak her çalýþmanýn önemli olduðunu söyledi.
Tatar, þöyle konuþtu:
"Ülkemiz dünya topraklarýnda en fazla diri fay bulunduran ülkesi, toplamda 485 tanýmlanmýþ diri fay var. Hala bu çalýþmalar devam ediyor ve bunlar sürdükçe bu sayý belki de 500'ün üzerine çýkacak. Bu dinamik bir süreç, bu süreçte kurum ve bilim adamlarý yaptýklarý bu çalýþmalarla buna katký saðlýyorlar. 485 diri fayýn uzunluðunu dikkate aldýðýnýzda 14 bin 500 kilometre gibi bir uzunluk çýkýyor ve bu ciddi bir rakam. Böyle bir ülkede sürekli bu çalýþmalarý artýrmamýz gerekiyor. Ortaya çýkan sonuçlarý mantýklý ve saðlýklý bir þekilde kamu kurumlarý ve vatandaþa sunulmasý önemli."
