Yalova Üniversitesinde görevli bilim insanlarý, savunma sanayi alanýnda düþman radarlarýna karþý görünmezlik saðlayacak sprey köpük ve 3D yazýcýdan istenilen özelliklerde malzeme üretimini saðlayacak filament geliþtirdi.
Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Polimer Malzeme Mühendisliði Bölümü, biri TÜBÝTAK destekli iki projede, ýsý yalýtýmýnda kullanýlan köpük ve kendi üretimleri olan filament (3 boyutlu yazýcýlarda parça imal etmek için kullanýlan ham madde) ile radara yakalanmayan malzemeler üretti.
Doç. Dr. Alper Kaþgöz ve ekibi tarafýndan yürütülen çalýþmalarý izleyen ve bilgi alan Rektör Prof. Dr. Suat Cebeci, AA muhabirine, üniversitelerinin genç olmasýna raðmen çok iyi bir kadroya sahip olduðunu ifade etti.
Polimer Malzeme Mühendisliði Bölümünde birçok çalýþmanýn yürütüldüðünü, özellikle savunma sanayi alanýnda Kaþgöz ve ekibinin çalýþmasýnýn da büyük takdir topladýðýný aktaran Cebeci, savunma sanayinde çok önemli bir yeri olan radarlara karþý korunma sistemlerinin geliþtirilmesine yönelik çalýþmalar yapýldýðýný bildirdi.
Prof. Dr. Suat Cebeci, "Radar sinyallerini absorbe edebilen, özellikle seyyar malzemelere radarlara karþý görünmezlik kazandýrabilen sprey, diðer bir ifadeyle radarlarý kör edebilen bir sistem. Arkadaþlarýmýz bu konuda güzel bir çalýþma yaptýlar. TÜBÝTAK destekli bu projenin ikinci senesindeyiz. Burada, filament ve sprey sistemi olmak üzere iki proje yürütülüyor. Biz de sonuna kadar arkadaþlarýmýza destek vereceðiz. Özellikle ülkemiz savunma sanayi alanýnda bir hamle sürecine girmiþken bizim de buraya mutlak suretle katký saðlamamýz gerekiyor." diye konuþtu.
Radarlara karþý çalýþmalarýn yeni olmadýðýný, ancak üniversitelerinde yapýlan çalýþmanýn daha kullanýþlý ve pratik hale getirildiðine vurgu yapan Cebeci, þunlarý kaydetti:
"Bizim geliþtirdiðimiz ve bütün sistematiðini bizim bildiðimiz, hýzlý üretebildiðimiz mekanizmalarý geliþtirmek zorundayýz. Filament ise kullaným alanlarýna göre farklý malzeme üretme ihtiyacýndan doðan bir gereklilik. Bunu yapabildikten sonra istediðiniz geometride ve özellikte malzeme üretebiliyorsunuz. Mevcutta kullanýlan savunma, saldýrý, mühimmat veya diðer önemli teçhizatýn korunmasý, en az kullanýlmasý kadar önemli. Özellikle kendi ülkemizde, kendi teknolojimizle, mühendislik becerilerimizle geliþtirdiðimiz silahlarýn korunmasý da bize özgü malzemelerle olmasý gerekiyor. O yüzden de bu çalýþmalar çok önemli."
Laboratuvarda hedefe yönelik polimer kompozitlerin geliþtirilmesi üzerine çalýþma yürüttüklerini anlatan Doç. Dr. Kaþgöz ise son yýllarda radar sinyallerini soðuracak ve radarda görünürlüðü azaltacak kompozitlerin geliþtirilmesi için çalýþma yürüttüklerini söyledi.
Üniversitede radar sinyallerini soðuracak kompozitlerle ilgili iki proje yürüttüklerini belirten Kaþgöz, TÜBÝTAK desteði aldýklarý ilk projeleri olan yalýtým amaçlý kullanýlan sprey poliüretana kazandýrdýklarý yeni özelliði anlattý.
Alper Kaþgöz, sprey poliüretanýn çok hafif olmasýyla bilindiðini, kendilerinin de yaptýklarý çalýþmalarla bu sprey poliüretanlara radar sinyallerini soðurucu özellik kazandýrmaya çalýþtýklarýný dile getirerek, þöyle devam etti:
"Böylece daha hafif ve kolay þekilde uygulanabilen, ayný zamanda ýsý yalýtýmý da saðlayabilen örneðin açýk alandaki bir cisme veya personelin etrafýna kabin þeklinde uygulandýðý zaman hem x-bant radarlarýnda görünmezlik saðlayýp hem de çevresel koþullardan içerisindeki personel veya ekipmaný korumaya yönelik bir kalkan oluþturmaya çalýþýyoruz. Poliüretan formülasyonlarýna çeþitli fonksiyonel dolgularla katkýlamalar yapýyoruz ve bunlarý radar savurucu özellikli hale getirmeye çalýþýyoruz. Tabii bu sýrada köpük morfolojisi, hücre boyutlarý ve yoðunluðu gibi diðer önemli parametreleri de dikkate alarak geliþtirme çalýþmalarý yapýyoruz."
TÜBÝTAK destekli projenin henüz birinci yýlýnda olduklarýný hatýrlatan Kaþgöz, "Proje sonundaki hedefimiz x-bant radarlarý olarak adlandýrýlan 8-12 gigaherz aralýðýndaki radar sistemlerini de yüzde 99 ve üzerindeki sönümleme performansýný yakalamak. Þu ana kadarki çalýþmalarýmýzda küçük ebatta üretim ve test aþamasýndayýz. Hedefimiz bir yýl içerisinde yüzde 99'un üzerinde sönümleme yapabilen, ayný zamanda sprey olarak herhangi bir nesnenin üzerine sprey olarak yapýlabilen ve 3 dakika içerisinde þiþerek kullanýma hazýr hale gelebilen bir radar sönümleyici polimer köpük kompozit geliþtirmek." þeklinde konuþtu.
Sprey köpüðe kazandýrdýklarý özellikle açýk alandaki bir malzeme veya alandaki bir yerin üzerinin kýsa sürede kaplanabileceðini, bunun da radar tarafýndan tespitini zorlaþtýracaðýný anlatan Kaþgöz, þöyle konuþtu:
"Radarlar, gerek kendi ekipmanlarýmýz gerekse düþman unsurlarýnýn yerini belirten ekipmanlardýr. Radar sistemlerine karþý görünmezliði saðlamak ise son zamanlarda üzerinde çokça çalýþýlan bir alan. Bu projedeki hedefimiz de x-bant radarlarý olarak adlandýrdýðýmýz daha çok küçük anten boyutlu mobil radar sistemlerine karþý görünmezlik saðlamak. Örneðin açýk sahadaki bir jeneratör ya da askeri bir ekipmanýn düþman radar sistemlerinden korunmasýný bu spreyin üzerine uygulanmasýyla bir görünmezlik kalkaný amaçlýyoruz. Buradaki temel amaç göstermediðiniz ekipmaný korursunuz diyebiliriz. Böylelikle düþman unsurlarýn saldýrýsýndan korunmuþ olacaksýnýz. Bunun bir asker kýyafeti olarak deðil de bir kabin olarak kullanýmý mümkün. Aslýnda bunlar ýsý yalýtýmýnda da kullanýlýyor. Bizim yaptýðýmýz sprey ise bir kabin olarak kullanýldýðýnda asker veya teçhizatý hem radar sisteminde hem soðuk kýþ þartlarýndan korumuþ olacak. Hatta belirli derecede termal kameralardan da tespitini biraz daha zorlaþtýrmýþ olacak."
Yine radar sistemlerine karþý yürüttükleri ikinci projelerinde günlük yaþamda da kullanýlabilecek parçalarýn üretilmesine odaklandýklarýný anlatan Alper Kaþgöz, bu amaçla Ýstanbul Üniversitesi Teknokentinde faaliyet gösteren kendi þirketi (Polyshield Mühendislik Danýþmanlýk ve Ar-Ge) ile beraber yürüttüðünü belirtti.
Radardan bir nesneyi korumak için üzerinin çok iyi bir þekilde kaplanmasýnda geometrinin önemine dikkati çeken Kaþgöz, bu amaçla da sýklýkla kullanýlan 3D yazýcý için özel bir filament geliþtirdiklerini belirtti.
Kaþgöz, "Ýlk önce laboratuvar ortamýnda granül olarak adlandýrdýðýmýz radar sönümleme özelliði olan kompozitler ürettik. Ardýndan yine kendi laboratuvarýmýzda ve þirketimizin de desteðiyle yüzde 90'ýn üzerinde yüzde 99'a yakýn sönümleme yapabilen radar sinyallerini absorbe edebilen 3D yazýcýlar için filament geliþtirmiþ durumdayýz. Hatta bunlarla ilgili çeþitli 3D yazýcýlardan baskýlar da aldýk. O baskýlarla testler de yaptýk. Þu anda da cihaza baðlý olan ve piramitler þeklinde 3D yazýcýdan aldýðýmýz baský da testte yüzde 99'a yakýn düzeyde sönümleme yapabiliyor." dedi.
Doç. Dr. Alper Kaþgöz, ayrýca bütün bant aralýðýnda yüzde 99'un üzerinde sönümleme yapabilen bir filament de geliþtirdiklerini belirterek yeni filamentin prototipini geliþtirme aþamasýnda olduklarýný kaydederek, sözlerini þöyle sürdürdü:
"Önümüzdeki haftalarda günlük birkaç kilogram üretebilecek bir hale gelmek için çalýþmalarýmýzý sürdürüyoruz. Bu filamentin iki temel alaný var. Bunlardan ilki radardan gizlenmesi istenilen karýþýk geometrisi olan bir cisme direkt 3D yazýcýlarla ona uygun parça basýp kaplayabilirsiniz. Plastik enjeksiyon gibi seri üretime uygun ve yüksek maliyetli parça üretimine gerek kalmadan birkaç saat içerisinde istediðiniz geometride parça üretebilirsiniz. Farklý geometrideki çalýþmalarla bu oran arttýrýlarak radardan tamamýyla gizlenmeye yaklaþmak mümkün."
Kaþgöz, ikinci temel alanýn ise radarda görünmezlik amacýyla çalýþan ve yüzey geometrisini optimize etmeye çalýþan bilim insanlarýnýn çeþitli simülasyonlarla belirledikleri tasarýmlarýnýn deneysel olarak denenmesi ve test edilmesi için pratik bir yöntem olacaðýný belirtti.