Prof. Dr. Temel Kotil'den Milli Muharip Uçak açýklamasý

Türk Havacýlýk ve Uzay Sanayii A. Þ. (TUSAÞ) Genel Müdürü Prof. Dr. Temel Kotil, A Haber'de önemli açýklamalarda bulundu.

Kotil'in açýklamalarýndan satýr baþlarý þöyle:

TUSAÞ 4 milyon metre karelik alana sahip. TUSAÞ'ta 5. yýlým doldu. 6. yýldayým. Ýþ ile insaný bir araya getiriyoruz. Teknoloji projesi inþa etmek zordur. 5 bin mühendisin ihtiyacý var.

"ÝKÝ ANKA PROJEMÝZ, HABERLEÞME UYDU PROJEMÝZ VAR"

Türkiye'de dünyada bir oyuncu. Türkiye bir yola çýktý, elimizde 5 helikopter projesi var. Bir ülkenin hava sahasýný korumasý gerekiyor. Haberleþme ve gözetleme uydusu yapýyoruz. Ýki ANKA projemiz, haberleþme uydu projemiz var.

TUSAÞ'ýmýz içi kaynayan bir þirket, pozitif kaynama. Bu þirket yaparken öðreniyor, öðretiyor. Uçak benim anlatýmýmla basit olacak ama dünyadaki en komplike araçtýr. Çok hassas kontrol edilmesi gerekiyor.

"O BUZ DAÐININ ARKA TARAFI..."

Havada uçarken, havayý delerek uçuyor. Hava bunun etrafýndan akýyor. Aþaðýda sensörü var. Bu bilgiler bilgisayara gidiyor. Diyor ki senin havaya göre yönün böyledir, hýzýn budur. Bunu yapmak kolay. Ama bunu tasarlarken uðraþýyorsunuz. O buz daðýnýn arka tarafý.

"ARKADAÞLARIMIZ MOUSE'LA KUYU KAZIYOR"

Bunlarýn hepsi bir organizasyon. Aksungur'dan bahsediyoruz, arkasýnda büyük mühendislikler var. Arkadaþlarýmýz mouse'la kuyu kazýyor.

Biz aslýnda TUSAÞ'ta bu insanlarý bu iþte birleþtiriyoruz. Aslýnda her dönemin kendi dinamikleri var. Bulunduðumuz on yýlýn özelliði þu dijital çað. Bizim gibi ülkelerde korkunç fýrsatlar getiriliyor. Ben öðrenci de oldum mühendis de oldum. Biz böyle bir analiz yaparken uykusuzluðumuz yetmezdi. Her þeyi kendimizin yapmasý gerekiyordu. Þimdi bunlar otomize oldu. Hesaplama yeteneði çok geliþti. Þimdi 50 bin çekirdekli makine alýyoruz.

"YAZILIMLARI KENDÝMÝZ DE YAZABÝLÝYORUZ"

Mühendis için yazýlým gerekli. Bunlarýn hepsinin hesaplanmasý simülasyon olarak geçiyor. Daha önce her mühendis kendi yazýlýmýný yazýyordu. Simülasyon yazýlýmlar gelince bu iþler çok hýzlandý. Dijital bir çað yaþýyoruz, bu da fýrsatlar getiriyor. Yazýlýmlarý kendimiz de yazabiliyoruz.

"ÜLKEMÝZ BÝR ÞEYE KALKIÞIRSA YAPAR"

Ülkemiz bir þeye kalkýþýrsa onu yapar. Ýþi ehline vermeliyiz. Türkiye Almanya'yý yakalayabilir. Üretim imkanlarý herkeste daha açýk. Türkiye gibi ülkelerin dünyayý yakalamak gibi endiþesi yok. Geçer de.

Fikirden ilk uçuþuna kadar 18 ay geçti. Bunun öncesinde ANKA var. Gövdesini ANKA'dan aldý. Milli demek Türk demek. Size engel çýkardýktan sonra milli olmuyor ki. Bana satan Almanya sana satmýyorum dediði zaman milli deðil. Aksungur'un üzerine bir kat daha eklememiz çok zor deðil.

Aksungur orman yangýnlarýyla mücadelede etkili kullandý. ANKA ve Aksungur için biriken sipariþlerimiz var.

içine verici koyduðumuz zaman, uçarken ben F-16'yým diyor. Sonra hava savunma sistemleri açýlýyor ve nerede olduðunu anlayýp iþi bitiriyor. Savunma alanýnda birinci tepedeyiz, zirveye doðru çýkýyoruz. Bana burayý 5 sene önce emanet verdiler. Emaneti büyütüp vermek isterim.

MÝLLÝ MUHARÝP UÇAK (MMU)

Milli Muharip uçaðýmýz. Birebirine yakýn prototipi. Bu 5 nesil savaþ uçaðý. Radarlar göremez. Çünkü radyo dalgalarýný yutar, yansýtmaz. Hava savunma sistemini geçmek istiyorsanýz bu uçaðýn radyo dalgalarýný geri göndermemesi gerekiyor. Isý düþünce çýkardýðý radyasyon da düþer ýþýk olarak. Motor havasýn ayarlayarak daha soðuk verecek bir sistem var. Hem radarý yansýtmýyor hem de kendisi lamba gibi gökyüzünde yanmýyor. Kenarlarý keskin. Biz havacýlýkta keskin kenarý hiç sevmeyiz. Bunun her tarafýnda radar var. Bu bir uçak deðil, savaþ sistemi. Etrafýný kolluyor, gelen gidenlere bakýyor.

"2023'TE HANGARDAN ÇIKACAK"

Bunun altý dümdüz. Normalde savaþ uçaklarýný düz istemeyiz biz. Kapaklarý var. Kapaklar açýlýyor ve füzelerini gönderiyor. Kendi görüyor, bunu görmüyorlar. Ýkinci yanma odasý çalýþtýrýlamadan iþ görebiliyor. Yeni bir dünya var. Daha sonra ATAK 2'ye geçeceðiz. ABD'lilerin Apache klasýnda bir helikopter. Her geçen gün bunu yapmak daha ucuz. 2023'te hangardan çýkacak. Dünyadaki en büyük motoru Amerikalýlar yapýyor. Bu çift motorlu olmak zorunda tek motor yetmiyor.

YERLÝ HELÝKOPTER: GÖKBEY

Adýný sayýn Cumhurbaþkanýmýz verdi. Bir uçaðý geliþtirdiðiniz zaman 1- 2 yýl test etmeniz gerekiyor. Her þeyi anlýyorum kolay kolay da yeni uçaðý uçurmak için bir test pilotu gerekiyor. Normal pilotla test pilotu arasýnda çok fark var. Ýçinde can var, bir uçak düþmemeli. Test pilotlarý uçaðýn bütün ruhunu okuyabilir. Ama onunla bitmiyor. Bu uçak havadayken biz yere radio linklerle bunun üzerindeki tüm bilgileri alýrýz. 1 ve 2 yýl test etmek gerekiyor. Test uçuþlarýnda test pilotlarýmýz bu helikopterin baþýna gelebilecek her þeyi test ederler. Gökbey'i bu sene sonu jandarmaya teslim edeceðiz. Her þey yerli ve milli burada. Hemen hemen her gün uçuyor. Her þeyi yapmak zorundasýnýz. Savunma sistemi satýn almak ölüm gibi bir þey, yapmak daha kolay. Ben bir þey alacaðýma onu yapayým. Yapamazsýnýz dediler ama arkadaþlarýmýz yaptý.

ATAK-2 HELÝKOPTERÝ

2 tane 1600 motoru var. Türkiye bunu þu an yapabiliyor. ABD'lilerin en büyük atak helikopteri sýnýfýnda bir helikopter. Ýnþallah daha iyi olacak. Ýnþallah 2023'te uçacak.

TÜRKÝYE, HAVACILIK VE UZAY ALANINDA NELER YAPIYOR?

TUSAÞ bünyesinde; HÜRKUÞ, Milli Muharip Uçak (MMU), AKSUNGUR, ATAK helikopteri, Genel Maksat Helikopteri Projesi, GÖKBEY projeleri Türkiye'nin öne çýkan projeleri konumunda.

"HÜRJET ÝÇÝN ÝHALE SÜRECÝ VAR"

Hafif saldýrý ve jet eðitimi uçaðý. Ýçinde jet motoru var. Sesin yüzde 40 daha yükseðini uçuyor. Bunu Milli Muharip'in önüne koyduk. Devletimiz bundan 16 tane sipariþ verdi. Türkiye'nin bu tip uçaða ihtiyacý var. Hem eðitim hem de saldýrý uçaðý. Bu da yaklaþýk 1 ton patlayýcý taþýyor. Sesten hýzlý uçuyor ve ekonomik. F-16'ya göre çok ekonomik. Dünya piyasasýnda yeri var. 2023'te uçacak. Bu süpersonik bir uçak. Malezya ile 3 tanesi Türkiye'de, 15 tanesi Malezya'da üretilmek üzere 18 adetlik Hürjet için ihale süreci var. Ýnþallah olumlu sonuçlanýr.

SMALL GEO HABERLEÞME UYDUSU

Diðerlerinden farký elektrik motoruyla yörüngeye oturuyor. Bu roketleri ile sürekli olarak kendini ayarlar. Roketleri ayarlamasý için de bir þeylerin yanmasý gerekiyor. Bunun içindeki motorlar iyon motorlarý. Güneþ enerjisini alýp kendisini konumlandýrýyor.

GÖKBEY NE DEMEK? GÖKBEY ADININ ANLAMI NE?

Gökbey, Türkçe kökenli bir isimdir. Gökbey isminin anlamý, mavi gözlü beydir. Gökbey ismi, Baþkan Erdoðan'ýn, T-625 Genel Maksat Helikopterinin ismini açýklamasýyla gündeme geldi. Baþkan Erdoðan, Savunma Sanayii Zirvesi'nde, T-625'in helikopterinin isminin uzun uðraþlar sonrasý Gökbey olarak belirlendiðini duyurdu.