Türkiye dünyada sayýlý ülkeler arasýnda... Türksat 6A ile yeni bir aþamaya geçildi
Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleþme uydusu Türksat 6A'nýn uzaya gönderilmesiyle ülkenin aktif uydu sayýsý 9'a yükseldi. Türksat 6A'nýn hizmete girmesiyle Türksat'ýn bölgeye yönelik uydu hizmeti ihracatýnýn da önemli ölçüde artmasý hedefleniyor. Ayrýca haberleþme uydusu üretebilen sayýlý ülkeler arasýna giren Türkiye'nin bu tecrübesi sonucu uydu ihracatçýsý konumuna yükselmesi bekleniyor.
AA muhabirinin derlediði bilgiye göre, Türkiye'nin, Türksat 6A öncesinde 5'i haberleþme (Türksat 3A, Türksat 4A, Türksat 4B, Türksat 5A, Türksat 5B) ve 3'ü gözlem (Göktürk-1, Göktürk-2 ve ÝMECE) olmak üzere aktif 8 uydusu bulunuyordu. Türksat 6A, filonun 9'uncu faal uydusu haline geldi.
Türkiye'nin ilk iletiþim uydu denemesi olan Türksat 1A, 24 Ocak 1994'te uzaya fýrlatýldý ancak rokette meydana gelen arýza nedeniyle okyanusa düþtü. Türkiye, 10 Aðustos 1994'te Türksat 1B ile uzaydaki yerini aldý. Bu uydularýn ardýndan Türksat 3A, Türksat 4A ve Türksat 4B uydularý uzaya gönderildi.
AIRBUS D&S tarafýndan üretim süreçleri ve test aþamalarý tamamlanan Türksat 5A ve Türksat 5B uydularý ise 2017'de imzalanan sözleþme sonrasý bu þirketin Fransa'nýn Toulouse þehrindeki tesislerinde üretilmeye baþlandý. Türksat 5A, 8 Ocak 2021'de uzaya baþarýlý þekilde fýrlatýldý.
Bu uydularýn ardýndan Türksat 5B uydusu da 19 Aralýk 2021'de SpaceX firmasýnýn ABD-Florida'da bulunan Cape Canaveral'daki fýrlatma merkezinden uzaya yollandý.
TÜRKSAT 6A ÝLE YENÝ BÝR AÞAMAYA GEÇÝLDÝ
Ülkenin uydu çalýþmalarýnda önemli bir adým olan Türksat 6A uydusu için çalýþmalar yaklaþýk 10 yýl sürdü. "Türkiye'nin ilk yerli ve milli haberleþme uydusu" unvanýný taþýyan Türksat 6A, tüm testlerden baþarýyla geçtikten sonra 4 Haziran'da Space X tesislerine yollandý.
Bu baþarýyla uzaya gönderilen uydudan ilk sinyal de alýndý.
Gerekli testler sonrasý 42 derece doðu yörüngesinde, 35 bin 786 kilometre uzaklýkta konumlanacak Türksat 6A, 8,4 kilovat güce sahip bulunuyor. 4 bin 229 kilogram aðýrlýðýndaki uydu ile Hindistan, Tayland, Malezya ve Endonezya da uzaydan Türkiye'nin kapsama alanýna girmiþ olacak.
Ülke uydularýnýn ulaþtýðý nüfus 3,5 milyardan 5 milyara çýkacak. Türksat 6A'nýn hizmete girmesiyle Türksat'ýn bölgeye yönelik uydu hizmeti ihracatýnýn da önemli ölçüde artmasý hedefleniyor.
Türksat 6A'nýn üretiminde yerli mühendisler büyük rol oynadý. Haberleþme uydusu üretebilen sayýlý ülkeler arasýna giren Türkiye'nin bu tecrübesi sonucu uydu ihracatçýsý konumuna yükselmesi bekleniyor.
ÝMECE UYDUSU
Türkiye'nin metre altý çözünürlüðe sahip ilk yerli ve milli gözlem uydusu ÝMECE, 15 Nisan 2023'te ABD'nin California eyaletinde bulunan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden uzaya gönderildi. Böylece Türkiye, sýfýrdan yer gözlem uydusu ve yer istasyonu alt sistemlerini tasarlayýp üretebilecek kabiliyete sahip ülke konumuna geldi. Elektro-optik kamera dýþýnda, elektrikli itki sistemi, güneþ algýlayýcý, yýldýz izler, tepki tekeri, küresel konumlandýrma sistemi alýcýsý, manyetometre, X bant haberleþme ekipmaný ve anteni, S bant haberleþme ekipmanlarý ve antenleri, güç düzenleme ve daðýtým ekipmanlarý, uçuþ bilgisayarý, uçuþ yazýlýmlarý, yer istasyonu anteni, yer istasyonu yazýlýmlarý ÝMECE projesi kapsamýnda yerli olarak geliþtirildi.
Bu uyduyla birlikte AKUP, Kýlýçsat ve ConnectaT2.1 küp uydularý da uzaya gönderildi. Savunmadan afet yönetimine, çevre ve þehircilikten tarým ve ormancýlýða kadar hizmet sunan ÝMECE'nin 5 yýl hizmet vermesi planlandý.
GÖKTÜRK-1 UYDUSU
Türk Silahlý Kuvvetlerinin hedef istihbaratýna yönelik uydu görüntüsü ihtiyacýný karþýlayan Göktürk-1 de 2016'da uzaya fýrlatýldý. Alçak irtifa dünya yörüngesine oturan uydu, kamu kurum ve kuruluþlarý için çevre ve yapýlaþmanýn izlenmesi, tarýmsal rekolte tespiti, belediyecilik uygulamalarý, sýnýr kontrolü ve kadastro faaliyetleri gibi birçok alanda uzaktan algýlama görevleri yapabiliyor.
Coðrafi kýsýtlama olmaksýzýn dünyadaki herhangi bir yerde keþif yapabilen Göktürk-1, 0,50 metre çözünürlüklü olarak görüntü gönderiyor.
GÖKTÜRK-2, ÝLK YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜKLÜ KEÞÝF VE GÖZLEM UYDUSU
Türkiye'de özgün olarak geliþtirilen ilk yüksek çözünürlüklü keþif ve gözlem uydusu Göktürk-2, 2012'de gerçekleþtirilen fýrlatma operasyonuyla görev yörüngesine yerleþtirildi.
Göktürk-2, Milli Savunma Bakanlýðý, TÜBÝTAK Baþkanlýðý ve TÜBÝTAK UZAY-TUSAÞ iþ ortaklýðý tarafýndan imzalanan sözleþme kapsamýnda üretildi.
Uyduyla Türk Silahlý Kuvvetleri ve özel olarak Hava Kuvvetleri Komutanlýðýnýn ihtiyaç duyduðu hedef istihbaratý ile sayýsal ve coðrafi veri üretimi saðlanýyor. Ayrýca diðer kamu kurum/kuruluþlarý ile üniversite ve araþtýrma kurumlarýnýn uydu görüntüsü istekleri karþýlanýyor.
Yüksek yerlilik oranýyla üretilen ve 2,5 metre çözünürlüðe sahip gözlem uydusu, Türkiye'nin savunma, çevre, þehircilik, tarým ve ormancýlýk alanlarýnda önemli ihtiyaçlarýna cevap veriyor.
Söz konusu uydu, yaklaþýk 640 kilometrelik bir þeridin görüntüsünü tek geçiþte indirebilecek kadar yüksek hýzlý veri haberleþmesine sahip bulunuyor.
Dünyanýn her yerinden görüntü alma ve iletiþim konisi içinde aktarma kabiliyetine sahip uydu, dünya etrafýndaki bir turunu yaklaþýk 98 dakikada tamamlýyor.
Göktürk-2 Projesi kapsamýnda uzay ve uydu sistemlerine yönelik teknoloji, uzman insan gücü ve altyapý geliþtirilmesi, kamu kurum ve kuruluþlarýnýn gözlem ve araþtýrma ihtiyaçlarýnýn milli imkan ve kabiliyetlerle karþýlanmasý hedeflendi.
TÜRKÝYE'DE TASARLANIP ÜRETÝLEN ÝLK GÖZLEM UYDUSU RASAT
RASAT yer gözlem uydusu, TÜBÝTAK UZAY'ýn BÝLSAT'ýn ardýndan ikinci uzaktan algýlama uydusu oldu. Türkiye'de tasarlanýp üretilen ilk yer gözlem uydusu olan RASAT, 17 Aðustos 2011'de Rusya'dan fýrlatýldý.
RASAT uydusu, tasarým ömrü 3 yýl olmasýna raðmen görevini 2022'de tamamladý.
Gelinen noktada, TÜBÝTAK UZAY ve TUSAÞ bünyesinde, gelecekteki uydu projelerinde görev alacak uzman insan gücü yetiþtirilirken uydu ve ekipman seviyesi tasarým, analiz, üretim, montaj, entegrasyon ve test faaliyetlerine yönelik altyapý ve kabiliyetler kazanýldý.
