Yerli ve milli olarak üretildi! MGR için tarih belli oldu

Uraloðlu, Antalya'nýn Serik ilçesi Belek Turizm Merkezi'ndeki bir otelde yapay zeka teknolojilerinin havacýlýk sektöründeki etkilerini deðerlendirmek amacýyla düzenlenen AI In The Sky: A Unified Approach with ICAO (Gökyüzünde Yapay Zeka: ICAO ile Birleþik Bir Yaklaþým) etkinliðinin açýlýþýnda yaptýðý konuþmada, Türkiye'nin 4 saat uçuþ süresiyle 1,5 milyar insanýn yaþadýðý lokasyona sahip olduðunu belirtti.

Uraloðlu, Türkiye'nin 4 saatlik uçuþ ile 51,2 trilyon dolar gayrisafi milli hasýlaya sahip 67 ülkenin merkezinde avantajlý ve muhteþem bir lokasyona sahip olduðu bilgisini paylaþtý.

Türkiye'nin bu avantajlý konumunun potansiyelini en üst düzeye çýkarmak için havacýlýk alanýnda çok büyük yatýrýmlar gerçekleþtirdiklerini belirten Uraloðlu, Cumhurbaþkaný Recep Tayyip Erdoðan'ýn liderliðinde "Dünyada ulaþamadýðýmýz hiçbir nokta kalmayacak" hedefiyle hareket ederek Türkiye'yi dünyanýn en geniþ uçuþ aðýna sahip ülkelerinden birine dönüþtürdüklerini ifade etti.

Ýç hatlarda 58 noktaya, dýþ hatlarda ise 131 ülkede 347 farklý noktaya hava yolu ile ulaþtýklarýný dile getiren Uraloðlu, Türk Hava Yollarý'nýn, gelecek aylarda Ýstanbul-Sao Paolo- Santiago ve Ýstanbul-Kuala Lumpur-Sydney hatlarýnda yeni seferlere baþlayacaðýný vurguladý.

Türkiye'nin yolcu sayýsýnýn bu yýl sonunda 236 milyonun, 2025 yýlýnda da 250 milyonun üstüne çýkacaðýný öngördüklerini aktaran Uraloðlu, son 22 yýlda 32 yeni havalimaný inþa ettiklerini kaydetti.

Havacýlýk sektörünün, küreselleþmenin en önemli aktörlerinden olduðuna dikkati çeken Uraloðlu, "Havacýlýðýn, bir ulaþým modu olmaktan öte ülkelerin ekonomik ve kültürel geliþiminde önemli bir rol oynayan ve sýnýrlarý aþan bir köprü olduðunu hepimiz çok iyi biliyoruz. Bu sektör, teknolojinin hýzla geliþtiði bir çaðda, sürekli dönüþüme uðramakta ve rekabet de buna paralel olarak artmaktadýr.
Genç, modern ve verimli uçak filolarýna sahip olmak, havayollarýnýn rekabette bir adým öne geçmesini saðlayan en önemli faktörlerden biridir." diye konuþtu.

- "HAVACILIKTA YAPAY ZEKA VE BÜYÜK VERÝ TEKNOLOJÝLERÝNÝ DEÐERLENDÝRMEK ZORUNDAYIZ"

Kalýcý rekabet için sürekli olarak yenilikçi çözümler üretmek zorunda olduklarýna iþaret eden Uraloðlu, "Havacýlýkta yapay zeka ve büyük veri teknolojilerini deðerlendirmek zorundayýz. Zaten dijital teknolojilerin en çok uygulamaya geçtiði ve kullanýmýnýn sürekli arttýðý sektör havacýlýk sektörü olmuþtur. Ýlk otomatik bagaj sýralama sistemleri 1990'larda ortaya çýkmýþ, 2000'li yýllarýn baþýndan bu yana, e‑biletler kaðýt biletlerin yerini alýrken, biniþ kartlarý mobil ortama taþýndý. Gerçek zamanlý bagaj takipleri uygulanmaya baþladý." ifadesini kullandý.

Yapay zekanýn bugün geldiði noktanýn havacýlýk sektörünü derinden etkilediðini anlatan Uraloðlu, sözlerini þöyle sürdürdü:

"Yapay zekanýn havacýlýða getirdiði en büyük deðiþimlerden biri olan otonom uçuþ sistemleri sayesinde pilot hatalarý minimuma indirildi. Havacýlýk sektöründeki tüm þirketler yapay zeka destekli sistemlerle iþletme maliyetlerini ve genel giderlerini düþürebiliyorlar. Bunun üzerinde çalýþan birçok firma var. Yani aslýnda yapay zeka konusunda yapay olan hiçbir þey yok. Gayet somut, baþarýlý ve pozitif katkýlarý olduðunu görüyoruz. Yapay zeka sayesinde uçaklarýn bakým süreçleri optimize edilecek, olasý arýzalar önceden tespit edilecek. Büyük veri analizi ile hava trafiði yönetimi daha verimli hale getirilecek ve kazalarýn önüne geçilecektir. Yine büyük veri analizi ile yolcu davranýþlarý analiz edilerek, daha kiþiselleþtirilmiþ hizmetler sunulacaktýr."

Uraloðlu, yapay zeka destekli bakým sistemleri sayesinde de uçaklarýn ömrünün uzatýlacaðýný ve bakým maliyetlerinin düþürüleceðinin altýný çizerek, yapay zeka ve büyük veri sayesinde hava trafiði yönetiminin daha çevre dostu hale getirileceðini, emisyonlarýn azaltýlacaðýný ve sürdürülebilir bir havacýlýk sektörü inþa edileceðini kaydetti.

- "ÝRADE" YAZILIMI DALAMAN HAVALÝMANI'NDA KULLANILMAYA BAÞLANACAK

Yapay zeka ve büyük veri teknolojilerinin havacýlýk sektörü için büyük bir dönüm noktasý olduðuna inandýðýna deðinen Uraloðlu, þöyle devam etti:

"Bu teknolojilere yatýrým yapmanýn da küresel rekabette daha güçlü bir konuma gelmemiz açýsýndan ülkelerimize katký saðlayacaðýný düþünüyorum. Siber güvenlik noktasýnda en çok önem verdiðimiz husus yazýlýmdan cihaz üretimine yerlilik ve milliliktir. Tamamen yerli ve milli olarak geliþtirdiðimiz 'Avcý, Azad, Kasýrga, Atmaca ve Kule' adlý yapay zeka uygulamalarýmýz ile ülkemizin siber güvenliðini saðlýyoruz. Uçuþ operasyonlarýnda yerli ve milli olarak geliþtirdiðimiz yazýlým ve cihazlarýmýzý kullanýyoruz. Örneðin interaktif radar analiz ve data ekranýmýz kýsa adýyla 'ÝRADE' ile ilgili havalimanýna ait güncel meteorolojik veriler, atýþ bilgisi, notamlar, aip ve radar görüntülerini tek ekranda toplayýp kullanýcýya sunan bir sistem kurduk. Ýrade yazýlýmýný, Ýstanbul Atatürk ve Çukurova havalimanlarýnda kullanmaya baþlayarak havacýlýk alanýnda yeni bir dönemi baþlattýk. Ýlk yerli ve milli hava trafik görüntüleme yazýlýmýmýz sayesinde dýþa baðýmlýlýktan kurtularak yerli teknoloji ürünlerinin önünü açtýk. Önümüzdeki günlerde Dalaman Havalimaný'nda kullanmaya baþlayacaðýz."

Uraloðlu, Türkiye'nin ilk yerli ve milli sivil gözetim radarý "MGR"yi de Gaziantep Havalimaný'na kurduklarýný ve aralýk ayýnda aktifleþtirerek kullanmaya baþlayacaklarýný belirtti.

Hava trafik yönetimi alanýnda yerli ve milli imkanlarla geliþtirilen çok amaçlý radar ekraný "Çare" sistemini de gerçek zamanlý uçuþ verilerini harita üzerinde sergileyerek, hava trafiðinin etkin bir biçimde yönetilmesini saðladýklarýný anlatan Uraloðlu, sistemin Türkiye'de 40'dan fazla havalimanýnda hizmet verdiðini, ayrýca Azerbaycan'da da hizmete baþladýðýný vurguladý.

Uraloðlu, Fod tespit radarý, kuþ tespit radarý, uçuþ bilgi sistemi, Ais portal uygulamasý, uçuþ izle uygulamasý, öngörüsel siber saldýrý önleme sistemi, coðrafi tabancý dijital bilgi platformu yazýlýmý, dijital atýþ sistemi gibi uçuþ operasyonlarýnda kullandýklarý yerli ve milli teknolojilerle yenilikçi adýmlar atmaya devam ettiklerini dile getirdi.

- "MODELÝMÝZ AYNI ZAMANDA ÝNSAN HATASINI MÝNÝMÝZE EDÝYOR"

Sivil havacýlýk alanýnda dijitalleþme odaðýnda "Kurumsal Dönüþüm Modeli (KDM)" adlý yeni bir sivil havacýlýk modeli oluþturduklarýna dikkati çeken Uraloðlu, þunlarý kaydetti:

"Bu model sadece emniyet ve verimlilik saðlamakla kalmýyor sektörde sürdürülebilir bir dönüþümü ileri teknolojilerle desteklenen bir altyapý aracýlýðýyla mümkün kýlýyor. Bir havacýlýk otoritesinin ihtiyaç duyabileceði tüm dijital altyapýyý, yapay zeka ve büyük veri ile birleþtirerek sunuyor. ICAO regülasyonlarýna uygun þekilde geliþtirilen bu sistemde eðitimler þeffaf, takip edilebilir ve baðýmsýz bir ölçüm mekanizmasýna dayanýyor. Böylece hem eðitimin kalitesi artýyor, hem de katýlýmcýlar için çok daha etkin bir öðrenme ortamý saðlanýyor. Modelimiz ayný zamanda insan hatasýný minimize ediyor. Modelimiz proaktif ve dinamik bir iþ süreci yönetimi de saðlamaktadýr. Büyük veri altyapýsý, gerçek zamanlý analizlerle, potansiyel risklerin önceden tespit edilmesine olanak tanýyor."

Dijitalleþme ve veri entegrasyonunun en somut örneklerinden birinin de OLS/CNS yazýlýmlarý olduðuna deðinen Uraloðlu, yazýlýmýn havaalaný çevresinde emniyeti saðlamak için engel kýsýtlama yüzeyleri ve yapý kýsýtlama alanlarý haritalarýnýn hazýrlanmasýný hýzlandýrdýðýný ve yüksek doðrulukla sonuçlar sunduðunu aktardý.

ÝHA takip ve trafik yönetim sisteminin hava trafiðinde veri odaklý karar almayý saðladýðýný söyleyen Uraloðlu, "Otonom ticari taþýmacýlýk ve drone kullanýmý süreçlerini hýzlandýrarak, operasyonel verimliliði üst seviyeye çýkartýyor. Dinamik dronebanlar, þehirlerarasý otonom ÝHA uçuþlarý ve uçuþ kayýtlarýnýn gerçek zamanlý olarak izlenebilmesi sayesinde güvenlik en üst düzeyde saðlanýyor." ifadesini kullandý.

Uluslararasý Sivil Havacýlýk Teþkilatý (ICAO) Genel Sekreteri Juan Carlos Salazar'ýn da katýldýðý etkinlik, 14 Kasým'da sona erecek.