Cezayir'deki Osmanlý mirasý Hacý Ahmed Bey Sarayý

Konstantin kentinin merkezinde, 5 bin 600 metrekarelik bir alana sahip olan ve 1825 ile 1835 yýllarý arasýnda inþa edilen yapýnýn tarihi, Cezayir'deki son Osmanlý beylerinden Ahmed bin Muhammed eþ-Þerif bin Ahmed el-Kuli (Hacý Ahmed Bey) dönemine uzanýyor.

Sarayýn genel sorumlusu Halefullah Þadiye, AA muhabirine yaptýðý açýklamada, eþþiz eserlerden birisi olan Hacý Ahmed Bey Sarayý'nýn Ýslam medeniyetini ve Hacý Ahmed Bey'in baþarýlarýný yansýtan tarihi izlerle dolu olduðunu söyledi.

"Sarayýn, dönemin uzman inþaatçýlarý ve sanatkarlarý tarafýndan Ahmed Bey'in Avrupa saray mimarisinden aldýðý ilhamla inþa edildiðini" ifade eden Þadiye, "Sarayýn içindeki fýskiye ve bir çok aðaç çeþidini barýndýran büyük bir bahçenin yanýsýra ikinci bir bahçenin de yaz aylarýnda hava akýmýnýn geçiþine imkan veren 27 adet koridora sahip olduðunu" kaydetti.

Ýnþasý 10 yýl süren ve doðu beyliðinin merkezi olan sarayýn koridorlarýnýn farklý ülkelerden getirilen 250 mermer sütunla süslenmiþ. Bununla birlikte iki bölümlü bir havuzu olan sarayda 121 oda, 60 pencere ve Ýslami motiflerle süslenmiþ 2 bin 300 metre karelik ahþap tavan dikkati çekiyor.

Sarayda ayrýca, "Bey Meclisi" adý verilen idare bölümü, biri Hanefi diðeri Maliki mezhebine göre hukuki davalarýn görüldüðü mahkeme salonlarý yer alýyor. Harem bölümünde ise hamam odalarý bulunuyor.

Ahmed Bey ve ailesinin kýþýn ikamet ettiði küçültülmüþ bir daireye de yer verilen sarayýn zemin katý, sonralarý Fransýz iþgali zamanýnda zindan olarak kullanýlan bir ahýr olarak tasarlanýrken, üst katý muhafýzlara ayrýlmýþ.

Sarayýn duvarlarýnda toplam 2 bin metrekarelik alan, Cezayir'in doðu bölgesine tayin olunmadan evvel Ahmed Bey'in, Cezayir Dayýsý ile beraber Ýskenderiye, Trablusgarp ve Cezayir seyahatleri, Ýstanbul, Kahire ve Hicaz ziyaretleriyle 1818-1819 yýllarýndaki 15 aylýk gezi ve tecrübelerinden kesitler içeren resimlerle süslenmiþ.

Þadiye'ye göre, söz konusu süslemeler arasýnda 36 yelkenli, 66 Fýrkateyn, 78 çeþit aðaç, yüzlerce ev, 69 minare, 55 kubbe figürü, sadece 23 tanesi okunabilen çok sayýda yazýlý ibare ve cümle, 4 saray, 7 yel deðirmeni ve kuþ resimleri ile Ýslam-Doðu kültüründen çok sayýda geometrik þekil bulunuyor.

Söz konusu süslemelerden bir kýsmýnýn 1837 yýlýnda Kostantin'i iþgal eden Fransýzlar tarafýndan yok edildiðini aktaran Þadiye, sarayda bazý deðiþikliklerin de yapýldýðýný ancak yapýlan restorasyon çalýþmalaryla sarayý eski haline döndürmeye çalýþtýklarýný kaydetti.

Konstantin kentinin sembollerinden sayýlan ancak restorasyon çalýþmalarý nedeniyle kapalý tutulan saray yeniden açýlmasýnýn ardýndan çok sayýda turist tarafýndan ziyaret edilirken, ayný zamanda kentteki birçok kültürel faaliyete de ev sahipliði yapýyor.