Mantar bolluðu onlarca kiþiyi hastanelik etti

Kastamonu'da sonbahar mevsiminin gelmesiyle birlikte ormanlýk alandan toplanan mantarlar sebebiyle 100'den fazla kiþi zehirlendi. Dr. Öðretim Üyesi Çiðdem Sevim, þehir efsanesi haline gelen yanlýþ bilgiler sebebiyle mantar zehirlenmelerinin yaþandýðýný belirterek kültür ya da kanlýca mantarýnýn, uygun þartlarda saklanmamasý durumunda insanlarý zehirleyebileceðini ve ölüme ölüme yol açabileceðini söyledi

Kastamonu'da sonbaharýn gelmesi ile birlikte etkili olan yaðýþlar sebebiyle mantar bolluðu yaþanýyor. Kastamonu'da yaþayan vatandaþlar özellikle hafta sonlarýnda mantar toplamak için ormanlýk alanlara akýn ediyor. Ormanlýk alandan topladýklarý mantarlarý yiyen birçok kiþi, mide bulantýsý, kusma, ishal, baþ dönmesi gibi þikayetlerle Kastamonu Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi'ne baþvurdu. Tedavi altýna alýnan vatandaþlarýn ormandan topladýklarý mantardan zehirlendikleri tespit edildi. Kastamonu'da dün 3 kiþi mantar zehirlenmesi þüphesiyle hastanede tedavi altýna alýnýrken, son 1 haftada mantar zehirlenmesi þüphesiyle hastaneye kaldýrýlanlarýn sayýsý 35'e yükseldi. Mantardan zehirlenen 35 kiþiden 14'ünün servisteki tedavileri devam ederken durumu aðýr olan 1 kiþi entübe edildi. Geçen ay itibariyle kentte 100'den fazla kiþi, mantar zehirlenmesi þüphesiyle saðlýk kuruluþlarýna baþvurdu.

'MANTAR ZEHÝRLENMESÝ KISA SÜREDE KENDÝSÝNÝ BELLÝ EDERSE ÞANSLISINIZ'

Kastamonu Üniversitesi Týp Fakültesi Týbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalý Dr. Öðretim Üyesi Çiðdem Sevim, yaþanan mantar zehirlenmelerinin önlenmesi için önemli bilgiler verdi. Mantar zehirlenmelerinin birçoðunun doðru bilinen yanlýþlardan kaynaklandýðýný ifade eden Sevim, mantar zehirlenmelerinin ölümle sonuçlanabileceðini kaydetti. Mantar zehirlenmesinde hýzlý müdahalenin çok önemli olduðunu kaydeden Sevim, 'Kýsa zamanda mesela 2 saat içerisinde mantardan etkilenip hastaneye geldiyseniz kendinizi þanslý sayabilirsiniz. Bu kadar kýsa zamanda zehirlenme belirtileri gösterdiyse ve öncesinde de mantar yediyseniz en azýndan hastanýn hayatý kurtulabilir. Bunun dýþýnda daha geç ve daha sinsi seyreden mantar zehirlenmeleri de var. Mantar, Kastamonu'da geleneksel þölen þeklinde geçiyor. Mantar çok sevilen bir besin maddesi. Ama topladýðýmýz mantar saðlýklý mý ya da yenilebilir mi? Maalesef bunun ayrýmý kolay deðil. Bu noktada ya kültür mantarý tüketmelisiniz ya güvenilir bir üreticiden bunu almanýz gerekiyor ya da bu konuda uzman olmuþ kiþilerin eþliðinde bu mantarlarý toplamanýz gerekiyor. Þu sýralarda çok fazla yaygýn olan ve pazarlardan teyzelerimizin, amcalarýmýzýn önlerinde çuval çuval bulunan kanlýca mantarý var. Bu konuya da dikkat edilmesi gerekiyor. Çünkü kanlýca mantarýnýn da zehirli olan mantarlarla karýþabilme durumu çok fazla olabiliyor. 'Yýllardýr ayný yerden mantar topluyorum, yýllardýr ayný mantarý yiyoruz, bize hiçbir þey olmuyor' demeyin, çünkü o noktada zehirli bir mantar türü zehirsiz olan mantarýn yanýnda bulunabilir. Zehirli tür, sporlarýyla zehirsiz türü bulaþ haline getirmiþ olabilir. Sizler, fark etmeden bu mantarý tüketmiþ olabilirsiniz' dedi.

'KÖYGÖÇÜREN MANTARI YENÝLDÝÐÝNDE YÜZDE 95 ÖLÜME GÖTÜRÜYOR'

Mantarlarýn içerisinde en zehirli türün 'köygöçüren' mantarý olduðunu söyleyen Dr. Sevim, 'Yenildiði zaman yüzde 95 ölüme götürüyor. Bu mantarý tükettiðiniz zaman hayatýnýzý kaybedebilirsiniz, maalesef organ yetmezliðiyle seyreder. Mantarý yedikten sonra 'ilk gün benim bir þeyim yoktu, midem bulanmadý, baþým dönmedi, ishal olmadým, zehirlenmedim' diye de düþünmeyin. Çünkü mantar zehirlenmesi sinsi bir þekilde seyredebilir. Üç güne kadar zehirlenme kendisini belli etmeyebilir. Bu noktada da aslýnda sizler organlarýnýzý kaybetmiþ olarak hastaneye gelmiþ olabilirsiniz. Bir mantar yedikten sonra ufacýk mide bulantýnýz dahi sizin zehirlendiðiniz tarifi içerisine girer. Mide bulantýsý, baþ dönmesi, bilinç karýþýklýðý, bulanýk görme, ishal gibi þikayetleriniz var ise eðer mümkün ise yediðiniz mantarý da yanýnýza alarak en yakýn saðlýk kuruluþuna gitmenizi tavsiye ediyoruz. Gittiðiniz zaman saðlýk görevlilerine ne zaman mantar yediðiniz, kaç kiþi ile birlikte yediðinizi, ne kadar mantar tükettiðinizi söylemeniz gerekiyor ki size hýzlý bir þekilde müdahale etsinler' diye konuþtu.

'AMANÝTÝN ZEHÝR ÝÇEREN BÝR MANTAR TÜKETTÝÐÝNÝZ ZAMAN KARACÝÐERÝNÝZÝ KAYBETMÝÞ OLABÝLÝRSÝNÝZ'

Mantarýn bir protein deðerinin bulunmadýðýný kaydeden Sevim, 'Sadece vitamin deðeri vardýr. Bir de efsanevi söylemler bulunuyor. Örneðin 'çayýrda yetiþen mantar zehirli olmaz, aðaçta yetiþen mantar zehirli olmaz, hayvan yiyorsa bu mantar zehirli olmaz, biz bu mantarý tüketirsek et bile tüketmemize gerek yok' söylemlerinin hepsi þehir efsanesidir. Bu genellemelerin hiçbiri doðru deðildir. Çünkü mantarýn içeriðinde sizlere saðlayacak, protein, karbonhidrat ya da yaðlardan zengin bir organizma deðil. Size sadece vitamin ve mineral desteði saðlayacaktýr. Bu yüzden hiç mantar yememeli miyiz? Tabii ki hayýr, kültür mantarý tüketebilirsiniz. Güvenli üreticilerin, sertifikalý bu iþi gerçekten güvenli bir þekilde yapan kiþilerin sattýðý ürünlerden satýn alabilirsiniz. Onun dýþýnda mantar konusunda eðitim almýþ uzmanlarla birlikte mantar toplayabilirsiniz. Günün sonunda evet, belki de çok lezzetli olabilir mantar ama bir yanda da hayatýnýz var. Birde yaþlý ya da çocuða göre, kadýn ya da erkeðe göre zehirlenmeler farklýlýk gösterebilir. Mesela amanitin zehir içeren bir mantar tükettiðiniz zaman 1 ya da 2 gün içerisinde sizler karaciðerinizi kaybetmiþ olabilirsiniz ve nakil bekleyen hastalar içerisine girmiþ olabilirsiniz' þeklinde konuþtu.

'KÜLTÜR MANTARI YA DA KANLICA, UYGUN ÞARTLARDA SAKLANMAZSA SÝZÝ ZEHÝRLEYEBÝLÝR'

Mantarýn piþirildiðinde zehrinin etkisini yitirmeyeceðini vurgulayan Sevim, 'Mantar piþirildiðinde zehri gitmez. Çok nadir birkaç tür dýþýnda, onlarý da 20 dakika civarýnda piþirdiðinizde zehri gider. Piþirdikten sonra suyunu atmanýz gerekiyor. Genel itibariyle bunlarýn hepsinin kaynatmakla, ýsýtmakla, turþu yapmakla, pestilini çýkartmakla toksinlerinin, zehirlerinin gittiðini söyleyemeyiz. Zehrini ayný þekilde korursunuz. Mantarý kavurmanýz gerekiyor, kavurduktan sonra difrizde saklayabilirsiniz. Kültür mantarý da dahil, mantarý bu þekilde saklamazsanýz hýzla bozulacak ve o bile sizi zehirleme noktasýna getirecektir. Kanlýca mantarý için de bu önerimiz geçerlidir. Çok hýzlý bozulan mantar türüdür. Uygun þartlarda saklanmazsa, sepetlerin içerisinde toplanmazsa, hava almayan bir ortamda durursa hýzlý bir þekilde bozulup güvenli olan mantar bile sizi zehirleyebilir' ifadelerini kullandý.