Tarihte bugün 1957 yılında havacılık sanayisinde başarılarıyla tanınan ve Türk tarihinin önemli müteşebbislerinden olan Nuri Demirağ vefat etti
Tarihte bugün 1957 yılında havacılık sanayisindeki başarılarıyla tanınan ve Türk tarihinin önemli müteşebbislerinden olan Nuri Demirağ vefat etti
Nuri Demirağ, TCDD inşaatının ilk müteahhitlerindendi
Bu alandaki yatırımları nedeniyle kendisine Mustafa Kemal Atatürk tarafından “Demirağ” soyadı verildi
Türkiye’de ilk uçak fabrikasının kuruluşu, ilk sigara kağıdı üretimi, ilk yerli paraşüt üretimi gibi ilkleri gerçekleştiren, İstanbul Boğazı üzerine köprü yapılması, Keban’a büyük bir baraj yapılması düşüncelerini ilk kez gündeme getiren kişiydi
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet partisi olan Millî Kalkınma Partisi’nin kurucusuydu
1930’lu yıllarla THK, Nuri Demirağ’a bir uçak satın alması durumunda uçağa kendi adının verilmesini teklif etti
Demirağ bu teklife “Benden bu millet için bir şey istiyorsanız en mükemmelini istemelisiniz. Mademki bir millet tayyaresiz yaşayamaz öyleyse bu yaşama vasıtasını başkalarının lütfundan beklememeliyiz. Ben bu uçakların fabrikasını yapmaya talibim” şeklinde cevap verdi
Böylece Beşiktaş’ta dönemin en modern binası olarak kabul edilen fabrika inşa edildi
İlk defa bu fabrikada hem savaş uçağı hem de yolcu uçağı olarak kullanılabilecek, altı kişilik ve çift motorlu, gövdesi alüminyum kaplamalı bir uçak tasarlanarak üretildi
İşlerin ilerlemeye başlamasıyla birlikte pilotların yetiştirilmesi için Nuri Demirağ Gök Okulu yapıldı
1938’de Atatürk'ün vefatının ardından İsmet İnönü Cumhurbaşkanı seçildi
İnönü, özellikle ekonomi alanında Atatürk dönemi politikalarından ayrı uygulamalar hayata geçirdi
1942 yılında Teşvik-i Sanayi Kanunu yürürlükten kaldırılarak devlet kontrol ve müdahalesi arttı
Bu politikanın doğal bir sonucu olarak kişilerin yatırımları desteklenmediği gibi
yatırım yapılmasına da fırsat verilmedi
Böyle bir ortamda, THK’nın siparişi olan uçaklardan birinin pilotaj hatası sebebiyle kaza yapması üzerine THK verilen uçak siparişlerini iptal etti
Nuri Demirağ, mahkemeye verdiği THK ile yıllar süren bir mahkeme sürecine girdi
Mahkeme THK lehine sonuçlandı
Ardından pistler, hangarlar, üzerlerindeki bütün yapılı binalar kısaca bütün kurulu tesisler istimlak edildi
Nuri Demirağ’ın davayı kaybettikten sonra hükümet üyeleri ve cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye mektuplar yazarak yanlışlığın düzeltilmesi için yaptığı girişimler başarısız oldu, fabrika tekrar açılamadı
Vecihi Hürkuş ile başlayan ve Nuri Demirağ ile devam eden ağır sanayi hamleleri bir kez daha ağır darbe aldı ve bu alanda uzunca bir dönem yatırım yapılamadı
13 Kasım 1957’de İstanbul’da şeker hastalığı nedenle hayatını kaybetti
Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi
