Gizli deprem nedir? İstanbul son dakika 5.8'lik gizli deprem mi bekleniyor?

Gizli deprem nedir, İstanbul’da 5.8’lik ‘gizli deprem’ mi bekleniyor, soruları ingiliz basının yaptığı açıklama ile gündeme geldi. Yapılan açıklamaya göre İstanbul'da 2016 yılında gizli bir deprem olduğu ve şiddetin 5.8 olduğu belirtildi. Uzmanlara göre ise 2016'da İstanbul'daki 5.8'lik yavaş yani bir diğer adıyla gizli deprem Kuzey Anadolu Fay Hattı'nın yeniden hareketlenmesi anlamına geldiği belirtildi. İşte gizli deprem ile ilgili merak edilenler...

2016'da İstanbul'da 5.8 şiddetinde gizli deprem mi oldu

"2016 yılında İstanbul'da 'gizli' bir deprem olduğu öne sürüldü. Konu, İngiliz The Guardian gazetesi tarafından iddia edildi. Depremin büyüklüğünün 5.8 olduğu yazılırken depremin merkez üssünün İstanbul'un birkaç kilometre güneyi olduğunun altı çizildi"

"2016 yılında İstanbul'da 'gizli' bir deprem olduğu öne sürüldü. Konu, İngiliz The Guardian gazetesi tarafından iddia edildi. Depremin büyüklüğünün 5.8 olduğu yazılırken depremin merkez üssünün İstanbul'un birkaç kilometre güneyi olduğunun altı çizildi"

İngiliz Guardian gazetesinin haberine göre, ‘yavaş deprem’ olarak adlandırılan bu sarsıntı yaklaşık 50 güne yayıldı. Haber ‘Earth and Planetary Science Letters’ adlı jeoloji yayınında yer alan makaleye dayandırılırken ‘deprem’in merkez üssünün, İstanbul’un birkaç kilometre güneyi olduğu belirtildi. Araştırmacılar, bu depremi bölgede inceleme amaçlı bir sondaj deliğindeki gerilme-ölçerden elde edilen veriyle saptadı.

Deprem uzmanı Patricia Martinez-Garzon başkanlığındaki ekibin araştırmasına göre eğer bu yavaş deprem bir seferde enerjisini açığa çıkarsaydı, o zaman 5.8 büyüklüğünde bir yer sarsıntısı meydana gelmiş olacaktı. Araştırmacılara göre 2016’daki bu yavaş deprem, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın yeniden hareketlenmesi anlamına gelebilir. Garzon, "Bu, fay hattının diğer parçalarını kırılmaya yaklaştırmış olabilir, ancak resmin tamamını görmek için daha fazla veriye ihtiyacımız var" dedi. Jeologlara göre Türkiye üzerinde gerilme, Asya kıtasının Avrupa’ya ilerlemesinden dolayı doğudan batıya hareket ediyor.

Yavaş depremler, yer sarsıntısı sonucu enerjinin saniyelerden dakikalara değil, saatlerden aylara uzanan sürelerde açığa çıkması olarak tanımlanıyor.

İngiliz Guardian gazetesinin haberine göre, ‘yavaş deprem’ olarak adlandırılan bu sarsıntı yaklaşık 50 güne yayıldı. Haber ‘Earth and Planetary Science Letters’ adlı jeoloji yayınında yer alan makaleye dayandırılırken ‘deprem’in merkez üssünün, İstanbul’un birkaç kilometre güneyi olduğu belirtildi. Araştırmacılar, bu depremi bölgede inceleme amaçlı bir sondaj deliğindeki gerilme-ölçerden elde edilen veriyle saptadı.

Deprem uzmanı Patricia Martinez-Garzon başkanlığındaki ekibin araştırmasına göre eğer bu yavaş deprem bir seferde enerjisini açığa çıkarsaydı, o zaman 5.8 büyüklüğünde bir yer sarsıntısı meydana gelmiş olacaktı. Araştırmacılara göre 2016’daki bu yavaş deprem, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın yeniden hareketlenmesi anlamına gelebilir. Garzon, "Bu, fay hattının diğer parçalarını kırılmaya yaklaştırmış olabilir, ancak resmin tamamını görmek için daha fazla veriye ihtiyacımız var" dedi. Jeologlara göre Türkiye üzerinde gerilme, Asya kıtasının Avrupa’ya ilerlemesinden dolayı doğudan batıya hareket ediyor.

Yavaş depremler, yer sarsıntısı sonucu enerjinin saniyelerden dakikalara değil, saatlerden aylara uzanan sürelerde açığa çıkması olarak tanımlanıyor.

GİZLİ DEPREM NEDİR?

Deprem uzmanı Patricia Martinez-Garzon başkanlığındaki ekibin araştırmasına göre eğer bu yavaş deprem bir seferde enerjisini açığa çıkarsaydı, o zaman 5.8 büyüklüğünde bir yer sarsıntısı meydana gelmiş olacaktı. Araştırmacılara göre 2016’daki bu yavaş deprem, Kuzey Anadolu Fay Hattı’nın yeniden hareketlenmesi anlamına gelebilir. Garzon, “Bu, fay hattının diğer parçalarını kırılmaya yaklaştırmış olabilir, ancak resmin tamamını görmek için daha fazla veriye ihtiyacımız var” dedi. Jeologlara göre Türkiye üzerinde gerilme, Asya kıtasının Avrupa’ya ilerlemesinden dolayı doğudan batıya hareket ediyor.Yavaş depremler, yer sarsıntısı sonucu enerjinin saniyelerden dakikalara değil, saatlerden aylara uzanan sürelerde açığa çıkması olarak tanımlanıyor.

UZMANLAR 2'YE BÖLÜNDÜ

Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan (İTÜ): “Yavaş deprem diye bir şey olmaz. Depremde enerji bir anda açığa çıkar. Enerjinin yavaş yavaş açığa çıkması olmaz. Zaten ‘deprem’ yerin gerginliğinin birden bire boşalmasıdır. Bu gaz değil ki birden bire çıksın. Bizim ‘krip’ (yavaş akma) dediğimiz bir olay var. Bu durumda kırılma olmadan büzülerek yerin iki yanağı yürür, buna da deprem denmez. O ‘krip’ noktasında daha sonra kırılma olabilir. O zaman deprem olur, o vaziyette de enerji zaten açığa çıkar.”Prof. Dr. Şerif Barış (Kocaeli Üniversitesi): “Yavaş deprem kavramı dünyada son 10 yılda ortaya atılan bir kavram. Depremlerin çok yavaş hızla kırılması durumunu ifade eder. Literatürde bu şekilde kaydedilmiş depremler var. Deprem ağlarının yoğun olduğu yerlerde oluyor. Elektronik-sismik sistemlerin gelişmesiyle birlikte tespit edilebilir hale geldi. Tespiti için özel bir analiz ve yazılım gerekiyor.”

DEPREM NEDİR? NERELERDE OLUŞUR?

Depremin sözlük anlamı yer kabuğunun derin katmanlarını kırılıp yer değiştirmesi veya yanardağların püskürmesi sırsında oluşan,sarsıntı,yerin hareketidir.

Deprem bilimi sismolojidir.Gerçek anlamı ise Dünya yüzeyindeki bir kırık boyunca koparak fırlayan,sıkıştırılmış yada gerilmiş kayaların neden olduğu titreşimler ve sarsıntılar biçiminde görülen ani bir enerji boşalımıdır.Volkanlardan fışkıran lavlarda küçük sarsıntılara neden olabilir.Yılda yaklaşık bir milyon deprem olduğu tahmin edilektedir ama bunların çoğu öyle küçüktür ki farkedilmedn geçerler.Yaygın bir yıkıma yol açan gerçekten şiddetli depremler yaklaşık iki haftada bir olur.Neyse ki bunların çoğu okyanuslar altında yer aldığından insanlara zarar vermez.Yüzeyin 700km altında oluşan depremlere ne gibi nedenlerin yol açacağı bilinmemektedir.

Bir kırık boyunca kayma kırık düzlemi üstündeki sürtünme tarafından önlenir.Bu,enerjiyi ortaya
çıkarır;enerjide esnek bir biçim değişimi olarak biriken hareketi üretir.Örn:Bir yay gerildiğinde bu sonuç elde edilir.Sonunda gerilim kritik bir noktaya erişir,sürtünme alt edilir ve kayalar birikmiş enerjilerini öne arkaya titreşerek deprem biçiminde boşaltıp birbirine çarparak fırlatırlar.Esnek biçim değişimini taşıyamayacak duruma gelen kaya büklümleri,bir kırık oluşturacak parçalandıklarında da
deprem olabilir.
 

Sismik dalgalar merkezden dışarı doğru,tıpkı bir silh ateşlendiğinde ses dalgalarının yayılması gibi her yönde yayılırlar.Başlıca iki tür deprem vardır.Skıştırma dalgaları ve makaslama dalgalrıdır.

Sıkıştırma dalgaları içinden geçtikleri kaya taneciklerinin dalga yönünde öne arkaya sallanmalarına neden olurlar.Makaslama dalgaları ise taneciklerin kendi geçiş yönlerine dik açıyla titreşmelerine yol açarlar.Her iki tür sismik dalagadada tanecikleri fiziksel olarak hareket ettirmez,yalnızca onalrın arkasından geçer.

Sıkıştırma dalgaları makaslama dalgalrından 1,7 kez daha hızlı hareket eder ve deprem kayıt istasyonunda önce bunlar saptanır.Bu yüzden sismologlar onlara birincil dalgalar,makaslama dalgalrına ikincil dalgalar adını verirler.Sismolglar bir başka dalga türü daha bulmuşlardır:Uzun dalga yada yüzey dalgası.En yüksek şoklara yol açan dalgalardır.

Depremin şiddetini ölçmek için riçhter ölçeği kullanılır.Şiddet ölçüleri öylesine ayarlanmıştır ki,
ölçekteki her birim önceki tarafından bırakılan enerjinin 30 katıdır.2lik şiddet çok zor hissedilir oysa 7 şiddetinde bir deprem büyük bir alanda yıkıcı etkiye sahip depremin alt sınırıdır.

DEPREM NERELERDE OLUŞUR:
 

Deprem herhangibir yerde ve herhangibir zamanda oluşabilir.Genel olarak depremlerin kabuğu oluşturan levhaların sınırlarında oluştuğu söylernebilir. Dünyanın çeşitli yerlerinde benzer nitelikte depremlerin tekrarlandığı gözlenmiştir