Geçen yazýmýzda “Vergi Ýndirimiyle Engelliye Erken Emeklilik” konusunu okurlarýmýzla paylaþmýþ ve engellilerin emekliliklerini ayrýntýlý olarak açýklamýþtýk. Yüzde 40 ve üzerinde çalýþma gücü kaybý olan özürlüler belli sigortalýlýk süresini ve prim gün sayýsýný doldurmuþlarsa yaþ þartý aranmaksýzýn emekli olabiliyorlar.
Engellilere salý günü yayýnladýðýmýz tabloda belirtilen çalýþma gücü kaybý oraný, engellilik derecesi ve iþe giriþ tarihlerine göre deðiþen prim günü ve sigortalýlýk süresi þartlarýný tamamlayarak yaþlýlýk aylýðý baðlanabiliyor.
Ekonomi Müdürümüz Yaþar Kýzýlbað yazýmda yer alan tabloda 1 Ekim 2008 öncesi iþe giren bazý engellerin 1 Ekim 2008 sonrasý iþe giren engellilere göre daha geç ve daha fazla gün sayýsýyla emekli olabildiklerinin yer aldýðýný ve bunda bir hata olup olmadýðýný sorunca bugün de konuyu bu yönüyle ele alalým istedim.
Aþaðýda tabloda görüleceði üzere, 06.08.1997 ila 30.09.2008 tarihleri arasýnda iþe girmiþ olan özürlüler 17-20 yýl arasýnda farklý gün sayýlarý ve sigortalýlýk süresi ile emekli olabiliyorlar.
Sigortalýlýk I. Derece II. Derece III. Derece
Baþlangýcý (Yüzde 80 +) (Yüzde 60-79) (Yüzde 40-59)
06.08.1997-05.08.2000 15 yýl- 3600 gün 17 yýl- 3840 gün 18 yýl- 4080 gün
06.08.2000-05.08.2003 15 yýl- 3600 gün 17 yýl, 8 ay-3920 19 yýl- 4240 gün
06.08.2003-30.09.2008 15 yýl- 3600 gün 18 yýl-4000 gün 20 yýl-4400 gün
01.10.2008 - 31.12.2008 15 yýl- 3700 gün 16 - 3700 18 - 4100
01.01.2009 - 31.12.2009 15 yýl- 3800 gün 16 - 3800 18 - 4200
Örneðin, 30.09.2008 tarihinde iþe giren yüzde 59 engelli bir kiþi engelli vergi indirimi ile 20 yýl sigortalýlýk süresi ve 4.400 günle emekli olurken, bir gün sonra 01.10.2008 tarihinde iþe giren yüzde 59 engelli SSK’lý ise 18 yýl sigortalýlýk süresi ve 4100 günle emekli olabiliyor. 01.10.2008 tarihinden sonra sigortalý olan Engelliler için engelli vergi indirimi aranmadan belirtilen rapor oraný ve derecesine göre emeklilik hakký verilmektedir.
Bu durumda 30.09.2008 tarihi ile 01.10.2008 tarihinde iþe baþlayan iki engellinin emeklilik durumu karþýlaþtýrýldýðýnda bir gün sonra iþe giren engelli için hem engelli vergi indirimi belgesi þartý aranmayacak, hem 2 yýl erken emekli olabilecek ve hem de emeklilik için 300 gün daha az.
Yine diðer bir örnekte, 06.08.2000 tarihinde iþe baþlayan yüzde 59 engelli bir kiþi engelli vergi indirimi ile 19 yýl sigortalýlýk süresi ve 4.240 günle emekli olurken, 01.10.2008 tarihinde iþe giren yüzde 59 engelli SSK’lý ise 18 yýl sigortalýlýk süresi ve 4100 günle emekli olabiliyor.
Görüleceði üzere neresinden bakarsanýz burada bir haksýzlýk var, topluma emanet engellilerin bu anlamda maðduriyet yaþadýklarý açýkça görülüyor.
Aslýnda ilk 2008 yýlýnda yazdýðým ve zaman zaman okur sorularýmýz olunca yeniden gündeme getirdiðim bu konu engellilerin kanayan bir yarasýdýr. Önemli bir maðduriyet var burada. Her günü zorluklarla mücadelede geçen özürlülerin bu sorununun da bir an önce düzeltilmesi gerekiyor.