Nuh Tufaný’nýn 10’uncu günü yapýldýðý rivayet edilir. Arapça ‘aþara’dan gelen aþure, Ermeniler’de Anuþ-abur, Ortodoks Hýristiyanlar’da da Koliva olarak anýlýyor. Asurlularýn sadece yedi malzemeyle hazýrladýðý aþureyi yapmak için son günler...
Aþure ayýndayýz. Her yýl aþure yapmaya niyetlenip iþin içinden çýkamayanlardan mýsýnýz? Size önerim bu sene ertelemeyin. Aþure yapmak keyifli bir iþtir, hiç strese girmeyin. Bu adýmlarý takip ederek aþure yapabileceðinizin garantisini veriyorum. Temel olarak yapacaklarýnýzý anlatmak benden, seçeceðiniz malzemelerle onu özel kýlmak da sizden olsun.
1.Adým: Kaç kiþilik aþure yapmak istiyorsunuz? Buðday ve bakliyatlar öyle bereketli malzemelerdir ki genellikle hesaplanandan çok olur. Ama artýk sayýyý bilerek yapacaksýnýz. Nasýl mý? Kaplarýn büyüklüðüne göre 20-25 kase için yarým kilo buðday yeterli. Þimdi ilk adýmda buðdayý, yarýmþar bardak kuru fasulye ve nohutu ayrý ayrý soðuk suya atýn.
2.Adým: Ertesi gün akþamüzeri buðdayý dört beþ kez soðuk sudan geçirip süzün, 3 litre suyun içinde kaynatýn. Ayný iþlemleri bakliyat için de yapýn. Hepsini ayrý tencerelerde haþlayýn. Su bakliyatýn üzerini birkaç santim geçsin. Buðdayý haþladýðýnýz tencere büyük olsun. Haþlanýrken tencerenin kapaðýný kapatýn ama su kaynadýðýnda kapaðý aralayýn. Haþlanan buðday ve bakliyatý ocaktan alýn, oda sýcaklýðýnda bir gece bekletin.
3.Adým: Haþlanan bakliyatýn suyunu süzün. Buðday iyice þiþmiþ olmalý. Ýçinde az miktar suyu olabilir, süzmeyin. Bu aþamada buðday tencerenin üçte ikisini asla geçmemeli. Þimdi buðday tenceresini tekrar ocaða alýn ve ýsýtýn. Üzerine 2 litre sýcak su, bakliyatlar bir avuç pirinç ve 4 su bardaðý þekeri atýp karýþtýrarak kaynatýn. Kaynayýnca 1 litre kaynar su daha ilave edip beþ dakika sonra ocaðýn altýný kýsýn. Su yerine süt de ekleyebilirsiniz. Benim tercihim su.
4.Adým: Bu adým aþurenin tadýný özel kýlan en kritik adýmlardan biri. Çünkü kullanmaya karar vereceðiniz her bir ekstra malzeme aþurenin hem rengini hem de tadýný etkileyecek. Miktarlarý tamamen size kalmýþ. Bu ekstra malzemeler ne olabilir? Kuru dut, kuru erik, kiþniþ tohumu, çubuk tarçýn, karanfil tanesi, gül suyu aklýma gelenler. Þimdi kullanacaðýnýz kuru meyveleri hazýrlayýn. Bunun için kuþ üzümü veya kuru üzümü yýkayýn, incir veya kuru kayýsý kullanacaksanýz minik minik kesin. Portakal kabuðu ekleyeceksiniz kabuðunu incecik kesip üç kez sýcak ve soðuk sudan geçirip acýsýný alýn. Kuþ üzümü, kuru üzüm, portakal kabuðu, karanfilve portakal kabuðu kullanýyorum. Tencereye atýn.
5.Adým: Aþurenin kývama geldiðini nasýl anlarýz? Ocaða alýp kaynatma süresi bir ila bir buçuk saatlik bir zaman. Aþurede hýzla patlayan fokurdamalar belli bir zaman sonra daha sakin atmaya baþlar. Bu birinci iþaret. Ýkincisi ise aþurenin þeffaflaþmaya baþlamasý. Su artýk daha koyudur malzemeleri artýk kavramýþtýr.
6.Adým: Þimdi þunu hesaplamalýsýnýz; soðuduðunda ne kadar katýlaþacak? Tencereden almadan önce tadýný kontrol edin. Eðer þekeri azsa ekleyin, kývamý koyuysa biraz su ekleyin. Tahta kaþýktan damlayan aþure iki dakika içinde hafif katýlaþýyorsa, üzüm taneleri iyice þiþmiþse piþirmeyi noktalayýn.
7.Adým: Aþureyi ikram edeceðiniz ailelerin kaç kiþilik aileler olduðunu hesaplayarak tek kiþilik veya büyük kaselere bölüþtürebilirsiniz. Saðlýk açýsýndan lütfen folyo kap kullanmayýn. Kepçeyle alýp kaseye aktarýn. Her kepçeyi tencereye daldýrdýðýnýzda aþurenin sulu kýsmý yukarýya geldiðinden karýþtýrýn. Sonlara doðru baktýnýz ki su oraný çok azaldý hemen ocaða tekrar alýn biraz þeker ilave edip su ekleyin bir taþým kaynatýn.
8.Adým: Aþureleri süslemek için soðumasýný bekleyin. Soðudukça kývam alýr, üzerine serpilen malzemeleri taþýyabilecek güçte ince bir kabuk oluþturur.
9.Adým: Ýþte en keyifli an! Herkesin aþuresinin tadý gibi süslemesi de farklýdýr. Nar tanesi, fýndýk kýrýðý veya ceviz olmazsa olmaz. Bunun dýþýnda ne kullanabilirsiniz? Ben kavrulmuþ susamsýz aþure süslemem. Tarçýn tozu, hindistancevizi, kabuðu soyulmuþ badem, Antep fýstýðý kýrýntýsý ilk aklýma gelenler.
10.Adým: Aþure paylaþtýkça anlam kazanýr. Þimdi onu komþulara daðýtma zamaný, Allah kabul etsin. Tam ýlýkken, en lezzetli anýnda siz de batýrýn bir kaþýk.
Aþureye koyacaðýnýz bakliyatýn hesabý nasýl yapýlýr? Aslýnda ölçü çok basit.