Ersanel: 29 Haziran’dan 15 Temmuz’a kadar yaþanan geliþmeler ve darbe giriþiminin ardýndan Washington’dan gelen açýklamalar bize, bu giriþimin arkasýnda Amerika olduðunu söylüyor. Paniðe kapýlan ABD ilk kez bu kadar açýða düþtü.
Türkiye’den ne istiyor? Niye saldýrýyor? Ne olacak?
15 Temmuz, darbenin sahibi açýsýndan baþarýsýzlýkla sonuçlanmýþ bir sürecin sonucuydu. 2013’den beri süren aðýr çekim darbe giriþimini altýn vuruþla neticelendirmek istedi ve 45 yýldýr devletin kýlcal damarlarýna yerleþtirdiði Gülen’i devreye soktu. Lakin yine beceremedi. Millet eðilmedi, Türkiye yenilmedi. Peki müttefik olmasýna raðmen ABD bunu niye yapýyor? Türkiye’den ne istiyor? Bu güne nasýl gelindi ve sonrasýnda ne olacak? Paranormal diplomasi alanýnda uzman gazeteci yazar Nedret Ersanel ile konuþtuk. Uluslararasý iliþkilerin spesifik alanlarýnda yetkin olan Ersanel halen Yeni Þafak gazetesinde yazýyor ve TvNet’te “Akýl Odasý” adýnda bir program yapýyor.
5 Temmuz darbe giriþiminin arkasýnda ABD mi var?
Evet, Amerika var. 15 Temmuz’a kadarki kronoloji bunu anlatýyor. Kaldý ki Türkiye Cumhuriyeti’nin Baþbakaný darbeden sonraki 24 saat içinde çýktý ve söyledi. Bir baþbakanýn, bir baþka ülke hakkýnda bu kadar aðýr diplomatik ifadeler kullandýðýný ilk kez gördüm. Dedi ki Baþbakan “Bazý dostlarýmýz hassasiyetimizi anlamakta zorluk çekiyorlardý ama anlamamalarýnýn bize maliyeti büyük oldu. Bu olaydan sonra bu adamýn (Gülen) arkasýnda duracak ülke göremiyorum. Duracak ülke Türkiye’ye karþý ciddi bir savaþýn içindedir, Türkiye’ye dost deðildir. “ Bu ifade hem bir düþman hem savaþ tarif ediyor. Ve bunu ABD’nin yüzüne söylemiþ oluyor.
ÜST AKIL AMERÝKA’DIR
- Ama adýný anmýyor?
Herhalde Çin’i kastetmiyor. Zaten ABD Dýþiþleri Bakaný Kerry de “bu türden ifadeler Türk-Amerikan iliþkilerine zarar verir” dedi. Yani? “O laf bana söylendi” diyor. Tehdit de sayabilirsiniz. Üzerine alýyor. Bu kafidir ama baþka açýklamalar da var. Çalýþma ve Sosyal Güvenlik Bakaný Soylu “bu iþin arkasýnda ABD var” deyince ABD’nin itirazlarýna cevaben “darbe olsaydý ne olacaktý? Kerry darbenin ilk saatlerinde ‘umarým barýþ bir an önce saðlanýr’ demedi mi” diye sordu. Kim o iki taraf? Bir yanda darbeyi yapanlar ve üst akýl, diðer yanda Türkiye ve halký var. Cumhurbaþkaný da zýmnen Amerika’yý iþaret ediyor. Ama ayrýca delil statüsünde bu iþin bir akýl akýþý, kronolojisi var.
TEDBÝR ALINMIÞTI
- Nasýl bir kronoloji?
Öyküyü ‘çuval krizi’ne kadar götürebiliriz ama Haziran 29’dan baþlayalým. Darbe giriþiminden 15-16 gün önce iki olay yaþanýyor. 1) Cumhurbaþkanýmýz Putin’i aramasý. Rusya-Türkiye iliþkilerinin toparlanmasý. Ýsrail ve Mýsýr buna dahil. Bu adýmlara muhalefet ve malum medya konvansiyonel saldýrýlar yaparken Türkiye’nin üst aklý iþliyordu aslýnda. Bir yandan dostluklarýný tazelemeye çalýþýrken bir yandan darbeyle saldýran üst akla karþý cephe oluþturuyordu.
- Türkiye devletinin üst aklý yaklaþan saldýrýyý sezdi ve Rusya ile iliþkilerini tamir ederek önlem mi aldý?
Üst akýl var ‘üst’ün akýl var, odur. ‘Bir dakika, burada bir iþ dönüyor, ülkemizi koruyalýmdan’ hareketle vaziyet eden bir üst akýl, devlet var ve baþýnda Cumhurbaþkanýmýz var. Bu kronolojinin 1’inci maddesinin A bendi. B bendi Atatürk Havaalaný saldýrýsý. Ankara bunu hissetti ama ilk çýkýþ Moskova’dan; “bu Türkiye-Rusya yakýnlaþmasýna karþý yapýldý”. Saldýran cephenin parametreleri iyi okunmalý. PKK da DAEÞ de dahil buna.
- ABD ve Rusya’nýn tepkisi bu yüzden mi farklýydý?
Rusya Dýþiþleri Sözcüsü “NATO Zirvesinden bir hafta sonra darbe oluyor ama NATO kimseye bilgi vermiyor” diyerek ‘darbe bana karþýydý’ diyor.
PUTÝN: YANINIZDAYIZ
- Rusya’nýn bunca alýngan olmasýnýn sebebi nedir?
Rusya Türkiye’nin kendisine ABD’ye olduðundan daha yakýn olmasýný ister, menfaatleri gereði. Ama bu kez doðru yerde Rusya. Darbe olduðunda Putin iki þey yaptý; bir, telefon açýp “Erdoðan’ýn ve Türk halkýnýn yanýndayýz” dedi. Ýki, hemen görüþmek istedi. Böylece Rusya-Türkiye iliþkileri ayrý bir seviyeye geçti.
- Türkiye-ABD iliþkilerini etkileyecek türden mi?
ABD ve Rusya Suriye’de anlaþamadý. Þu anki aktüel dýþ politik geliþmelerin arka planý budur. Rusya pozisyonunu deðiþtirip yüzünü Türkiye’ye döndü. Türkiye ise þartlar nedeniyle (Suriye’deki ABD askerlerinde PKK- PYD armasý) Rusya ile konuþmaya baþladý. 15 Temmuz’da Türkiye’deki kimi üniformalarda da Gülen armasý vardý. Bunun en keskin ifadesi þudur; Suriye’nin geleceði konusunda ABD bir yere yaklaþmýþken Ankara, Washington’u boðazýndan yakalayýnca ABD paniðe kapýldý.
- Panik nereden belli?
Ankara Moskova ile konuþunca Oval Ofis’te yüzlerin kýzardýðý, Kerry’nin darbeden 21 saat önce koþa koþa Rusya’ya gitmesinden belli.
- Dünya kutuplaþýrken baðýmsýzlaþmaya çalýþan Türkiye’ye saldýrý nedeni bu mu?
Tam odur. 29 Haziran’daki iki lider arasýndaki konuþmadan sonra iliþkiler iyileþecekti ama darbe giriþimi hýzlandýrdý. Bütün belgeleri 24 saatte imzaladý Putin. Dedi ki “mevcut durum taktik bir iliþki, bunu stratejik yapalým”. ‘Stratejik’ kelimesini kullandýðýnýz anda sadece ABD deðil Türkiye’deki batýcýlar da hoplar. Rusya da diyor ki “NATO üyesi olduðunuz için bizde de ulusal güvenlik ayaða kalkýyor”. Bu esnada Almanya AB ordusu kurmak için adým attý. Suriye’de bir yere geliniyordu ve bundan Rusya ve Türkiye memnun deðil. Üstüne þu var; buraya Kürdistan kuracaklar! Ulusal güvenlik tüm gün kýrmýzý yanýyor. Ve sonra iþte Ankara’nýn adýmý geldi. Türkiye bu hamleyi yaptýðý an Amerika’da alarm zilleri çaldý. “Müttefiki kaybediyoruz”.
YAÞ’TAN KORKTULAR
- Ve darbe giriþimi!
Neden þimdi’yi izah edecek iç yanýtlar da var. Bir, askeri þûrada tasfiye olacaðýz kaygýsý vardý. Ýki operasyon baþlayacak deniyordu. Bugün gözaltýna alýnan rakam odur. Fakat zamanlamanýn ana tetikçisi Washington’dur.
- Bu saatten sonra ABD’nin bizi masumiyetine inandýrma ihtimali var mý?
Tek kullanýþlý mazereti kaldý. “Evet ABD’den bir saldýrý oldu ama hangi Amerika?” diyebilir. Suriye meselesinde Pentagon, CIA, Beyaz Saray bambaþka bir kafada çünkü. Kaldý ki artýk Beyaz Saray oyundan düþüyor.
Devletin þalteri attý
- Gözaltýna ve açýða alýnanlar binlerce. Hukuki süreç iþleyecek ve devletten kazýnacaklar ama uyuyan hücreler bakýmýndan FETÖ temizlenmiþ olacak mý?
Temizlemek zorundayýz zaten, bunun baþka yolu yok. Zaten devletin de þalteri attý artýk. Yaralý býrakmayacak, bitirecek. Anlaþýlýyor ki biliniyormuþ, tutuklamalar ona göre geliyor. Yüz kiþi gönderiyorsun 80’ini tutukluyor. Anlýyoruz ki topyekûn götürme yok. En rahatlatýcý tarafý þu; anlýk itiraflar gelmeye baþladý, düzenlenmiþ itiraflar deðil. Genelkurmay Baþkaný yaverinin açýklamasý meseleyi kapatmasý lazým, bu kadar önemli bir þey. Esasen, burada zaten tam neyi konuþuyoruz, bombalanmadýk mý? Bu olay yaþanmadý mý? Eðer biz bunu hayal ettiysek, CIA’e teþekkür edeceðim böyle bir hologram yok dünyada.
Gülen’i Türkiye’ye verecekler
- Türkiye ile ABD Gülen’in iadesi için anlaþtý mý?
Mümkün. Dört ipucu sayabiliriz. Savunma Bakanýmýz ile ABD Savunma Bakaný arasýndaki Ýncirlik ve DAEÞ konusundaki görüþme. Cumhurbaþkaný’nýn “daha soðukkanlý, daha fazla zekayla akýlla çözersek iyi olur” mealindeki açýklamalarý. Baþbakan Yýldýrým’ýn “ABD ‘darbeyle ilgim yok’ diyor. Biz beyana bakarýz” sözleri. Ve iki bakanýn Gülen için ABD’ye gidiyor olmasý.
- Fetullah Gülen’in þahsýnýn önemi var mý bütün bu darbe-iþgal planlarýnda?
Þahsýnýn önemi yok. Ýstihbari ve operasyonel deðeri vardý bitti. Fakat FETÖ networkü ve diðer ülkelerdeki baðý açýsýndan önemli. ABD hakkýnda da çok þey biliyor olabilir.
- Amerika’nýn bu suçun arkasýnda olduðunun ama artýk ondan kurtulmak istediðinin göstergesi midir bu?
Amerika ‘tasfiye’ iþlerinde emsalsizdir. Öyle bir halleder ki biz bile þaþýrýrýz.
- Nasýl halleder mesela?
Bunun bin tane yolu var. Yeni baþkan gelir, bir belge sýzar, o belge örneðin FETÖ ile CIA arasýndaki baðý gösteriyordur, o baðý kuran CIA görevlileri görevden alýnýr, ‘böyle bir eþeklik yapmýþ bizimkiler’ derler. Biter.
- Biliriz ki Türkiye’deki tüm darbelerin sahibi Amerikan istihbaratýdýr. Ama bu bilgi zamana yayýlarak çýkardý hep ortaya. Bu defa daha darbe olurken açýða düþtü Amerika. Niye beceremediler eskisi gibi?
Çok kaygýya kapýldýlar ve acele yapýlmasý gerekiyordu. Büyük itibar kaybý. Dünyanýn gözü önünde þimdiye kadar en derinine nüfuz ettiðine inanýlan müttefikinden sopa yedi.
Türkiye’ye pkk devleti dayatýlýyor
- ABD Türkiye’den ne istiyor?
Yerinde durmasýný. Bu kanat kýrýlýrsa bölge çökecek. Ýngiltere gitmiþ, AB’yi savaþa itekliyor ve Avrupa’nýn çekirdeði mutsuz. Çünkü Ukrayna’yý çýkaran ABD. Tüm Avrupa bunu biliyor. Sýrf Avrupa’yý NATO’da tutabilmek, konsolide etmek için. Türkiye bu kriz haritasýnýn kilit ülkesi. ABD’den kopabilir miyiz? Basit sorular ülke iliþkilerini deðil ama karþýlýklý duygularý netleþtirir; ABD ile PKK Suriye’de iþbirliði yapýyor mu? Cevap evetse düþmanýz, bitti.
- Amerika Suriye’de PKK devleti kurmak istiyor ve Türkiye de buna ses çýkarmasýn mý istiyor?
Öyle.
PKK fena sopa yiyecek
- Darbe giriþiminden beri bir kaç saldýrý dýþýnda PKK saldýrýsý yok?
Þöyle bir hatayý tekrar yapýyor PKK’nýn siyasi uzantýlarý. Suriye’deki kaosun içinden kendilerine bir þey çýkarmak istiyorlarsa Ýran, Irak, Suriye ve Türkiye’deki Kürt siyasi hareketlerinin son yüzyýlda yediði kazýklara bakmalýlar. Bir tane daha eklenecek buna. Güneydoðu’da insan haklarý diye yýrtýnanlar, terör operasyonlarýna ses çýkardý mý? 7 bin 500’den fazla PKK mensubu yok edildi. Düne kadar bir eylemde fiske atýldý diye ortalýðý ayaða kaldýran Amerika ve Avrupa neden sesini çýkarmadý? Suriye’de de kalamayacaklar. Þuan sýralamada en küçük oyuncu pozisyonundalar.
