Okurumuz E.A. diyor ki; “15 yýl 3600 günü doldurup “kýdem tazminatý alabilir” belgesi vererek iþten ayrýlýp bir baþka iþyerinde iþe baþlamam durumumda yeni iþyerim SSK giriþimi nasýl yapacak? Emekli niteliði kazanmýþ biri mi olarak giriþim yapýlýr, yoksa normal çalýþan olarak mý? Çünkü 40 yaþýndayým ve emekliliðime daha 15 yýl var.”
Aslýnda okurumuzun sorusu bir çok kiþiyi yakýndan ilgilendiren önemli bir konu. Emeklilikte kademeli geçiþ ve yaþ þartýnýn getirildiði 8.9.1999 tarihinde, çalýþanlarýn kýdem tazminatý yönünden çalýþanlarýn haklarýnýn korunmasý için özel bir düzenleme yapýldý.
Buna göre, yaþlýlýk aylýðý baðlanmasý için öngörülen sigortalýlýk süresini ve prim ödeme gün sayýsýný tamamlayarak kendi istekleri ile iþten ayrýlmalarý halinde kýdem tazminatý verilebilmektedir.
Yapýlan düzenlemede “506 Sayýlý Kanunun 60 ýncý maddesinin birinci fýkrasýnýn (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaþlar dýþýnda kalan diðer þartlarý veya ayný Kanunun Geçici 81 inci maddesine göre yaþlýlýk aylýðý baðlanmasý için öngörülen sigortalýlýk süresini ve prim ödeme gün sayýsýný tamamlayarak kendi istekleri ile iþten ayrýlmalarý nedeniyle feshedilmesi halinde iþçilere kýdem tazminatý ödenir” hükmü getirilmiþtir.
Bu þekilde 15 yýl ve 3600 gün sayýsýný doldurup yaþýný bekleyen sigortalýlara kýdem tazminatýnýn ödenmesi gerekmektedir. Ancak, sigortalýnýn ihbar tazminatý hakký olmayacaktýr.
15 yýl ve 3600 gün sayýsýný doldurup yaþýný bekleyen sigortalýlara kýdem tazminatý ödendikten sonra, bir baþka iþyerinde çalýþmasýna engel bir durum bulunmamaktadýr.
Ancak, bir kiþinin emekli olabilmesi ve sosyal güvenlik destek primine tabi çalýþabilmesi için mutlaka, sigortalýlýk süresi, yaþ ve prim gün sayýlarýnýn tamamlanýp emekliliðe baþvurulmasý gerekiyor. Dolayýsýyla 15 yýl ve 3600 günle kýdem tazminatý alýp ayrýlan ve daha sonra emekli olmadan bir baþka iþyerinde çalýþmaya baþlayanlar için normal çalýþanlar gibi SGK primi ödenir.
Diðer bir deyiþle 15 yýl ve 3600 gün sayýsý ile iþten kýdem tazminatý alarak ayrýlan kiþiler yeni bir iþyerinde çalýþmalarý halinde sosyal güvenlik destek primine tabi olmaz ve normal sigortalý gibi çalýþýr.
Kýdem tazminatý ödenir mi?
Okurumuz Z.A. diyor ki; “Bir konu hakkýnda sizden bilgi almak istiyordum mümkünse?
2006 þubat ayýnda bir tekstil maðazasýnda satýþ sorumlusu olarak iþe baþladým, iþe baþladýðým süreçten bugüne kadar SGK primim yatýrýldý. 2006-2017 yani bu firmada 11 yýllýk SSK’lý elemanýyým. Prim gün sayýmda beþbin küsür gün yani 3600 günü doldurdum. Þuanki çalýþtýðým firmadan istifa edersem tazminat almaya hak ediyor muyum?”
Normal þartlarda istifa edenlere kýdem tazminatý ödenmemekle birlikte, 15 yýl ve 3600 gün sayýsýný doldurup emeklilik yaþýný bekleyen sigortalýlar, iþten ayrýlma gerekçesini bu þekilde belirtmeleri halinde kýdem tazminatýnýn ödenmesi gerekmektedir.
Okurumuzun ilgili SGK Müdürlüðünden “Kýdem Tazminatý Alabilir” yazýsýný temin ederek iþverene baþvurmasý halinde kýdem tazminatý alma hakký olacaktýr.
Emekli Olabilir Miyim?
Okurumuz T.P. diyor ki;“Ben 1.1.1980 tarihinde çalýþmaya baþladým ve sigorta giriþim yapýldý. Þu an toplam 4850 günüm var. Ne zaman emekli olabilirim?”
Okurumuz ilk defa 1.1.1980 tarihinde çalýþmaya baþladýðý için, 25 yýl sigortalýlýk süresi, 45 yaþ ve 5000 gün þartlarýný tamamladýðýnda emekli olabilecek. Okurumuzun 150 prim gün sayýsý eksik olup, eðer askerlik yaptý ise 150 günlük askerlik borçlanmasý yaparak istediði zaman emekli olabilecek.
