Çalışma hayatına erken başlayan sigortalıların doğal olarak daha erken emeklilik beklentisi oluşuyor. 18 yaşından önceki çalışmaların emekliliğe etkisinde 1/4/1981 tarihi önemli bir milat.
SGK malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında, 18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılık sürelerinin 18 yaşını doldurdukları tarihte başladığı kabul edilmektedir. 18 yaşını doldurdukları tarihten önceki süreler için ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, sadece prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilecektir.
SSK (4/1-b) ve Memuriyet (4/1-c) bendi kapsamındaki sigortalılardan, bir meslek veya sanat okulunu bitirerek, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre mahkemece ergin kılınmak suretiyle, öğrenimleriyle ilgili görevlerde çalışanlar için 18 yaşın bitirilmiş olması şartı aranmayacağından, bu kapsamda 18 yaşın altında kazai rüşt kararı tarihinden itibaren başlayan sigortalılık başlangıç tarihleri, aynı zamanda sigortalılık süresinin başlangıç tarihi olarak esas alınmaktadır.
1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olan 4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalıları için yalnızca yaşlılık aylığı bağlanmasında geçerli olan 18 yaş uygulaması, malullük ve ölüm aylıklarında uygulanmayacaktır.
506 sayılı Kanuna göre 1/4/1981 tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tescil edilmiş olanlar için sigortalılık süresinin 18 yaşın doldurulduğu tarihten başlayacağına ilişkin hükmünün uygulanmayacağı öngörülmüştür. Buna göre, 4/1-(a) sigortalılarının, sigortalılık süresinin başlangıcı;
- 1/4/1981 tarihinden önce ise yaşa bakılmaksızın sigortalılık süresinin başlangıç tarihi,
- 1/4/1981(dahil) tarihinden sonra ise 18 yaşın doldurulduğu tarih, olarak dikkate alınacaktır. Ancak, 18 yaş öncesinde geçen çalışma süreleri prim ödeme gün sayısına ilave edilecektir.
Sigortalıların 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesine göre aylığa hak kazanma koşullarının belirlenmesinde 18 yaş uygulamasına bakılmaksızın, ilk işe giriş tarihine göre yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi koşulları tespit edilecektir. Söz konusu koşullardan sigortalılık süresi koşulunun tahsis talep tarihinde yerine gelip gelmediği incelenirken ise, 18 yaş uygulamasına bakılacaktır.
Sigortalıların 18 yaş öncesi çalışmaları olması durumunda, emekli aylığına hak kazanma koşulları 18 yaş uygulamasına bakılmaksızın işe giriş tarihine göre emeklilik yaşı ve emeklilik için gereken prim gün sayısı tespit edilmektedir. Ancak kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl olan sigortalılık süresi şartının yerine gelip gelmediğinin tespitinde sigortalının 18 yaşını doldurduğu tarih sigortalılık başlangıç tarihi olarak dikkate alınacak ve 20/25 yıllık sigortalılık süresi şartı bu tarihe göre hesaplanmaktadır.
Birçok okurumuzun merak ettiği bir konudur staj sigortası. Meslek Lisesi'nde staj süresince yapılan sigortanın iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigorta primleri ödenmekte ve emeklilikle ilgili primler ödenmemektedir.
Meslek lisesinde öğrenim görülen okullar tarafından yapılan staj sigortası, SGK işe başlama tarihi olarak kabul edilemeyeceği gibi, SGK prim gün sayısı olarak da dikkate alınmamaktadır. Çalışanların ilk defa normal sigortalı olarak primlerinin ödendiği tarihe göre emeklilik yaşı ve ödenmesi gereken prim gün sayısı belirlenmektedir.
Ancak geçmiş dönemlerde bazı milletvekilleri tarafından staj döneminde ödenen sigorta primlerinin ilk sigorta başlangıç tarihi olarak dikkate alınması ve emeklilik yaşının öne çekilmesi yönünde Kanun Teklifleri verilmiş ise de bu tekliflerinin hiç birisi kanunlaşmamıştır.
Sonuç olarak staj döneminde ödenen sigorta primlerinin emekliliğe bir etkisi yoktur, normal sigortalı olarak çalışmaya başlanan tarihe göre emeklilik yaşı belirlenmektedir.
