Çalýþma hayatýna erken baþlayan sigortalýlarýn doðal olarak daha erken emeklilik beklentisi oluþuyor. 18 yaþýndan önceki çalýþmalarýn emekliliðe etkisinde 1/4/1981 tarihi önemli bir milat.
SGK malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarýnýn uygulanmasýnda, 18 yaþýndan önce malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarýna tabi olanlarýn sigortalýlýk sürelerinin 18 yaþýný doldurduklarý tarihte baþladýðý kabul edilmektedir. 18 yaþýný doldurduklarý tarihten önceki süreler için ödenen malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarý primleri, sadece prim ödeme gün sayýlarýnýn hesabýna dahil edilecektir.
SSK (4/1-b) ve Memuriyet (4/1-c) bendi kapsamýndaki sigortalýlardan, bir meslek veya sanat okulunu bitirerek, 4721 sayýlý Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre mahkemece ergin kýlýnmak suretiyle, öðrenimleriyle ilgili görevlerde çalýþanlar için 18 yaþýn bitirilmiþ olmasý þartý aranmayacaðýndan, bu kapsamda 18 yaþýn altýnda kazai rüþt kararý tarihinden itibaren baþlayan sigortalýlýk baþlangýç tarihleri, ayný zamanda sigortalýlýk süresinin baþlangýç tarihi olarak esas alýnmaktadýr.
1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalý olan 4/1-(a) ve 4/1-(b) sigortalýlarý için yalnýzca yaþlýlýk aylýðý baðlanmasýnda geçerli olan 18 yaþ uygulamasý, malullük ve ölüm aylýklarýnda uygulanmayacaktýr.
506 sayýlý Kanuna göre 1/4/1981 tarihinden önce malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarýna tescil edilmiþ olanlar için sigortalýlýk süresinin 18 yaþýn doldurulduðu tarihten baþlayacaðýna iliþkin hükmünün uygulanmayacaðý öngörülmüþtür. Buna göre, 4/1-(a) sigortalýlarýnýn, sigortalýlýk süresinin baþlangýcý;
- 1/4/1981 tarihinden önce ise yaþa bakýlmaksýzýn sigortalýlýk süresinin baþlangýç tarihi,
- 1/4/1981(dahil) tarihinden sonra ise 18 yaþýn doldurulduðu tarih, olarak dikkate alýnacaktýr. Ancak, 18 yaþ öncesinde geçen çalýþma süreleri prim ödeme gün sayýsýna ilave edilecektir.
Sigortalýlarýn 506 sayýlý Kanunun geçici 81 inci maddesine göre aylýða hak kazanma koþullarýnýn belirlenmesinde 18 yaþ uygulamasýna bakýlmaksýzýn, ilk iþe giriþ tarihine göre yaþ, prim ödeme gün sayýsý ve sigortalýlýk süresi koþullarý tespit edilecektir. Söz konusu koþullardan sigortalýlýk süresi koþulunun tahsis talep tarihinde yerine gelip gelmediði incelenirken ise, 18 yaþ uygulamasýna bakýlacaktýr.
Sigortalýlarýn 18 yaþ öncesi çalýþmalarý olmasý durumunda, emekli aylýðýna hak kazanma koþullarý 18 yaþ uygulamasýna bakýlmaksýzýn iþe giriþ tarihine göre emeklilik yaþý ve emeklilik için gereken prim gün sayýsý tespit edilmektedir. Ancak kadýnlarda 20 yýl, erkeklerde 25 yýl olan sigortalýlýk süresi þartýnýn yerine gelip gelmediðinin tespitinde sigortalýnýn 18 yaþýný doldurduðu tarih sigortalýlýk baþlangýç tarihi olarak dikkate alýnacak ve 20/25 yýllýk sigortalýlýk süresi þartý bu tarihe göre hesaplanmaktadýr.
Birçok okurumuzun merak ettiði bir konudur staj sigortasý. Meslek Lisesi'nde staj süresince yapýlan sigortanýn iþ kazasý ve meslek hastalýðý ile hastalýk sigorta primleri ödenmekte ve emeklilikle ilgili primler ödenmemektedir.
Meslek lisesinde öðrenim görülen okullar tarafýndan yapýlan staj sigortasý, SGK iþe baþlama tarihi olarak kabul edilemeyeceði gibi, SGK prim gün sayýsý olarak da dikkate alýnmamaktadýr. Çalýþanlarýn ilk defa normal sigortalý olarak primlerinin ödendiði tarihe göre emeklilik yaþý ve ödenmesi gereken prim gün sayýsý belirlenmektedir.
Ancak geçmiþ dönemlerde bazý milletvekilleri tarafýndan staj döneminde ödenen sigorta primlerinin ilk sigorta baþlangýç tarihi olarak dikkate alýnmasý ve emeklilik yaþýnýn öne çekilmesi yönünde Kanun Teklifleri verilmiþ ise de bu tekliflerinin hiç birisi kanunlaþmamýþtýr.
Sonuç olarak staj döneminde ödenen sigorta primlerinin emekliliðe bir etkisi yoktur, normal sigortalý olarak çalýþmaya baþlanan tarihe göre emeklilik yaþý belirlenmektedir.
