Kaçýnýlmaz sona yaklaþýyoruz... Bu yüzden resmi düzeyde bile uyarýlar sýklaþtý. Bir yandan da hiçbir zaman çok geç deðildir mantýðýyla önlem alýnmasý için baský oluþturulmaya çalýþýlýyor. 21 Aralýk’ta kýyamet kopacaðýna dair bir kaygým olduðunu sanmayýn sakýn! Mayalar kusura bakmasýn, dünyanýn sonu bu haftasonu gelmeyecek...
Bir kuyruklu yýldýz, çok büyük bir meteor falan çarpmadýkça hýzlý bir ölüm de olmayacak gezegenimizinki... Üzerindeki asalak sürüsü olan bizler bütün kaynaklarýný eminceye dek dayanacak, korkarým. Yavaþ yavaþ iþkenceyle öldürüyoruz gezegenimizi.
Dünyanýn dört bir yanýnda, en yoksul ülkelerde dahi doðal kaynaklarý sorumsuzca tüketen ve gezegeni yýpratan bir hayat tarzý yaygýnlaþýyor. Ama hala temel sorunumuz susuzluk ve kýtlýk. Bu nedenle Birleþmiþ Milletler 2013’ü hem Su Ýþbirliði hem Quinoa yýlý ilan etti. UNESCO ise Dünya Gezegeni Matematiði Yýlý http://mpe2013.org/ tercihinde bulundu.
Su Ýþbirliði temiz içme suyu ve tarým için sulama amaçlý ortak çalýþmalarý kapsýyor. Suyun, sadece kaynaðýnýn bulunduðu topraðýn özel ve tüzel kiþilik olarak sahiplerine deðil bütün gezegene ve canlýlara ait olduðunu vurguluyor. Suyun adil biçimde, ortaklaþa kullanýmýnýn kaçýnýlmaz olduðuna bir kez daha dikkat çekiliyor.
Quinoa, Güney Amerika’da, And Daðlarý civarýnda yetiþen, besleyici tohumlarý bulunan otsu bir bitki. Bir tahýl türü deðil ama taneli meyveleri pirinç ve bulgura alternatif olarak kullanýlýyor. Ýspanyol iþgalciler “yerli yemeði” diye küçümsemiþ quinoa’yý, onun yerine buðday yetiþtirmeye yönlendirmiþ kölelerini. Ýnkalarýn kutsal saydýðý ve ayinlerinde kullandýðý bir bitki olmasý nedeniyle quinoa tarýmýný fazla “pagan” bulup teþvik etmemiþler. Kabuklarýndan da temizlik malzemesi elde edilebilen quinoa’nýn kýymetine bu yýl özellikle dikkat çekilecek.
UNESCO’nun ilan ettiði Dünya Gezegeni Matematiði / MPE2013 temasý ise olabildiðince geniþ bir çerçevede ele alýnýyor. Ýklim deðiþimi ve sürdürülebilirlik kavramlarýnýn yaný sýra jeofizik, ekoloji, epidemiyoloji, biyoçeþitlilik ve gezegenini insanlar tarafýndan tanzimini de kapsýyor. Bu amaçla kurulan www.mpe2013.org sitesinde Dünya Gezegeni Matematiði’nin amaçlarý ve dört temasý sýralanmýþ.
Dünyadaki temel sorunlarý belirlemeyi ve çözmeyi; her düzeyde eðitimcinin dünya hakkýndaki konularla ilgilenmesini teþvik etmekle halký matematik bilimlerinin gezegenimiz için mücadelede oynayabileceði rol hakkýnda bilgilendirmek amaçlar olarak sayýlmýþ. MPE2013’ün dört temasý da þöyle sýralanýyor:
-Keþfedilecek bir gezegen: Okyanuslar, meteoroloji ve iklim, yer kabuðu iþlemleri, doðal kaynaklar, güneþ sistemleri.
-Yaþamý destekleyen bir gezegen: Ekoloji, biyoçeþitlilik, evrim.
-Ýnsanlar tarafýndan tanzim edilen bir gezegen: Politik, ekonomik, sosyal ve finansal sistemler; ulaþým ve iletiþim aðlarýnýn düzenlenmesi; kaynaklarýn yönetimi, enerji.
-Tehdit altýnda bir gezegen: Ýklim deðiþimi, sürdürülebilir kalkýnma, salgýnlar; istilacý türler, doðal afetler.
Konuya aþina olanlarýn müstehzi gülümsemelerini görür gibiyim... Benim de açýkçasý ne milli ne küresel resmi örgütlenmelerin ve onlarýn bürokrasilerinin bu gibi giriþimlerine hiç inancým yok. Ýnsanlarýn ezici çoðunluðunun “Benden sonra tufan” mantýðýyla yaþayýp gittiðinin ve iþin ucunda kýsa vadeli ekonomik çýkar olmadýkça kimsenin bir þeyi umursamadýðýnýn, o çýkarýn da her yerde her daim “ayrýcalýklýlar”ýn lehine iþlediðinin farkýndayým... da iþte hep bir umut var içimde.
Bir kürenin üzerinde yaþýyoruz. Orasýna burasýna sýnýr çekmekle bir vatan belirlediðini sanan ve sadece o sýnýrlar içinde kalan yeri sahiplenip seven insanlarýn en azýndan bir kýsmý uyanýr diye umuyorum. Ülke sýnýrlarý dahilinde iklim deðiþimi, kasýrga, sel, kuraklýk, çölleþme, erozyon, deprem, salgýn hastalýk ve kýtlýðý yasalarla yasaklamayý da deneyebilirler, alternatif olarak.
