Balýðý mandalina suyunda marine edin, armudu salataya ekleyin, tavuðu elmayla piþirin, cevizi fýrýnda kurutun, mantarý bir de çið yemeyi deneyin... Beþ farklý mevsim malzemesiyle beþ önerim var. Mutfak önlüklerinizi hazýrlayýn...
Gelenekseli seviyorum. Malzemeleri olmadýk baharatlarla buluþturmayý, çok çeþit kullanarak ana malzemenin lezzetine gölge düþürmek bana göre deðil. Mutfakta sýký sýkýya baðlý olduðum bu ilkelerle sanmayýn her gün anne yemekleri yapýyorum. Tam tersine o gün tezgahta ne varsa, neyi nasýl piþirmek istersem öyle yemek hazýrlýyorum. Genellikle ilham perilerim ne derse o oluyor. Lezzetli yemeðin sýrrý anne yemeðini hakkýyla yapabilirken malzemelerle fark yaratmakta saklý. Týpký Picasso’nun hakkýyla klasik resim yaparken bambaþka bir teknikte kendisini bulmasý gibi. Picasso, fýrçayý eline aldýðý günden beri elbette bu geometrik þekilleri çizmedi. Onu kübizmin temellerini atmaya götüren tuvalle fýrça arasýndaki derin iliþkiyi iyi bilmesi, konuya hakim olabilme yetisiydi.
Tencereyle malzeme arasýndaki iliþki elbette bundan daha basit. Dahi olmaya gerek yok. Malzemeleri tanýmak, geleneksel piþirme yöntemlerini ve hangi malzeme hangisiyle uyuþur bilmek yeterli. O halde saðlam bir lezzet için þunu söyleyebiliriz; kendi mutfaðýnda fark yaratmak için önce gelenekleri iyi bilip anne yemeklerini iyi yapacaksýn... Sonrasý mý? Sonra malzemeleri elleyip koklayýp cesurca tavaya atacaksýn.
Bakalým mevsim neler fýsýldýyor...
Elma
Mevsiminde bol bol tatlý ve kurabiyelerini yapýyoruz. Peki ya yeþil elmalý, taze soðanlý patates salatasý? Veya elma suyuyla et marinesi veya elma dilimleriyle fýrýnda tavuk yapmayý hiç denediniz mi? Eðer cevabýnýz hayýrsa bir kez þans vermenizi isterim. Bütün bir tavuðu veya tavuk butlarýný zeytinyaðý, biraz bal tuz ve elma sirkesiyle yoðurup bir saat dinlendirin. Daha sonra elma, kereviz dilimlerini taze adaçayýyla karýþtýrýp fýrýna verin. Ara sýra piþerken saldýðý suyu tavuðun üzerinden fýrça ile gezdirin.
Ceviz
Zaten kendi baþýna büyük bir lezzet. Özellikle de mevsimi olan þu günlerde. Yýl boyunca tazelemek için bir gece önceden suya atýp kullanabilirsiniz. Mozaik pasta, cevizli baklava gibi tutkunu olduðumuz lezzetlerin baþkahramaný. Çerkes tavuðu, Antep usulü nar ekþili cevizli zeytin salatasýnýn lezzeti ise tartýþýlamaz. Gelin bu sefer onunla Uzakdoðu atýþtýrmalýðý hazýrlayalým. Cevizleri birkaç kez sýcak sudan geçirip kaðýt havluyla iyice kurutun. Bu þekilde tazelediðiniz cevizleri bal veya agave þurubuyla harmanlayýp 110 derece ýsýtýlmýþ fýrýnda kurutun.
Armut
Yemek, tatlý ve salatada müthiþ fikirler için çok uygun bir malzeme. Özellikle Avrupa’da aromalý cinsleri salatalarda bolca kullanýlmakta. Rokfor, gravyer gibi yaðlý peynirlerle birlikte sunulmakta. Salatalara eklenecek armudu ince dilimleyip biraz balsamik sirkesinde bekletin ardýndan tavada karamelize edip hazýrladýðýnýz yeþil salatalarýn üzerine ekleyin. Ayrýca armutla komposto da yapabilirsiniz. Yasemin çiçeði veya taze zencefille aromasýný zenginleþtirebilirsiniz.
Mantar
Çorbasý, yemeði, sotesiyle gerçekten kolay ve lezzetli bir malzeme mantar. Çið olarak tüketilmesini çok önemsiyorum. Özellikle listedeki mandalinayla lezzetli bir salata hazýrlayabilirsiniz. Bunun için mandalina suyunu sýkýn, taze biberiyeyi incecik kýyýn, tuz, karabiber ve biraz zeytinyaðý ekleyip karýþtýrýn. Ýçine incecik dilimlenmiþ mantarlarý ekleyip harmanlayýn. Bu þekilde buzdolabýnda 10-15 dakika dinlendirin. Dildiðiniz yeþilliklerle bir salata hazýrlayýn tabaða alýn, üzerine mandalinayla marine edilmiþ çið mantar dilimlerini, biraz da haþlanmýþ nohudu ekleyip servis yapýn.
Mandalina
Suyu, asidik yapýsý ve özel rayihasýyla farklý bir malzeme. Her þeyle uyum saðlamasýný bekleyemeyiz. Ama ilginç birleþmelerle tadanýn unutmayacaðý lezzetler yakalayabiliriz. Mesela mandalina suyuyla marineler hazýrlayabilirsiniz. Tavuk ve balýk mandalina suyuyla iyi sonuçlar vermekte. Misal, irice barbunya balýðýný mandalina suyu, karabiber, tuz, biraz mandalina kabuðu rendesi ve zeytinyaðýyla karýþtýrýn. Beþ dakika bekletip tuzu alýnmýþ salamura asma yapraðýna sarýp fýrýnda piþirin. Ýçine taze kekik, adaçayý koyabilirsiniz.