Düzenli fiziksel aktivite sindirim sistemi ve bağırsak düzenini olumlu yönde etkiler konstipasyonu önler. Ancak yoğun egzersizler için aynı şeyi söylemek pek mümkün değildir. Yoğun egzersiz bir dizi sindirim sistemi rahatsızlıklarına neden olabilir. Egzersiz ve spor yapan kişiler sıklıkla gastrointestinal şikayetleri ile ilgili öneri ve yardım ister. Üst gastrointestinal belirtiler olan mide ekşimesi, kusma, şişkinlik, bulantı, gaz, iştah kaybı, dayanıklılık sporcularında görülebilir. Gergin ve sinirli sporcuların müsabakadan önce kustuğu, heyecan ve mental stresin mide boşalmasını yavaşlattığı uzun zamandan beri bilinir. Anaerobik egzersizler sonucu oluşan laktik asit müsabaka sonrası kusma nedeni olabilir. Sporcularda kusmaya neden olan üç etmen; dehidrasyon, yüksek osmolaliteli içecekler ve VO2 max yüzde 75 üzerinde olan yoğun egzersizlerdir. Bu üç etmen mide boşalımını geciktirir. Gastrit ve peptik ülser gibi gastrik lezyonlar da kusmaya yol açar. Koşucularda sindirim artıklarının intestinal geçiş hızı artar, diyare görülebilir.
Yarışma öncesi gerginlik
Diyarenin nedeni düzensiz yeme, besin zehirlenmesi, kullanılan ilaçlar, viral hastalıklar ya da müsabaka öncesi sinirliliktir. Dayanıklılık gerektiren bazı müsabakalarda egzersizin neden olduğu diyare kanlı olabilmektedir. Bu durum sadece egzersize bağlanmamalıdır. Çünkü enfeksiyon, spastik kolon bu sorunun nedeni olabilmektedir. Alt gastrointestinal şikayetleri kontrol altına alabilmek için, antispazmodik ilaç kullanımı önerilmemektedir.
Sporda sindirim sistemini korumanın yolları
Dehidrasyon sindirimi yavaşlattığı için, egzersiz sırasında sıvı tüketilmeli (müsabakadan önce 2 su bardağı, müsabaka sırasında her 15-20 dakika, ya da her 5 kilometrede bir çay bardağı sıvı)
Müsabakadan 2-3 saat önce yağlı yiyecek tüketilmemeli,
Gastrointestinal uyarılara neden olan aspirin, antiinflamatuar ilaç alımı sınırlandırılmalı,
Yarışma sırasında tüketilecek içeceklerin karbonhidrat içeriği yüzde10’dan fazla olmamalı,
Antiasit kullanılıyorsa tüketim sınırlandırılmalı, çünkü aşırı alım egzersiz sırasında abdominal kramplara neden olabilir,
Sabahları düzenli olarak bağırsak hareketini sağlamak, defekasyona yardımcı olması amacıyla kahve içilebilir, ya da hafif bir kahvaltı yapılabilir, aşırı kahve tüketiminden kaçınılmalı,
Süt ve ürünleri ile şekerli besinlerin aşırı tüketimi azaltılmalı,
Sorbitol içeren sakız ve şekerler fazla tüketilmemeli,
Yüksek doz C vitamini tüketilmemeli,
Sabahları egzersiz yapmak diyareye neden oluyorsa başka zaman denenmelidir.
