Tam -Amerika da artýk Asya’ya yöneldi... Avrupa’yý artýk gözü görmez- tamtamlarý vurulurken... -Hatta ABD artýk NATO’dan da uzaklaþýr- laflarý çalkalanýrken... -Ýngiltere de AB’den uzaklaþýyor- bulutlarý toplanmaya baþlamýþtý ki... Amerika Avrupa ile ilgisinin kesilmediðini net ifade edip, Ýngiltere’ye -AB’den uzaklaþmayýn- dedi...
ABD Dýþiþleri yetkilisinin Londra’da medyacýlarý toplayýp -Birleþik ve dýþa dönük bir AB arzuluyoruz, bunun içinde Ýngiltere de olmalý- demesi, Ýngiliz hükümetine ve seçmenine açýk ilan sayýldý. Uyarýdaki diplomatik nezaketin tozunu alýnca -AB’den koparsanýz, bizim için deðeriniz de azalýr- mesajý, hayli köþeli duruyor. Uyarýyý yapan ABD Dýþiþleri Bakan Yardýmcýsý Philip Gordon tabii ki -Ýngiltere’nin içiþlerine karýþmayý düþünmüyoruz- dedi... Ama bu saatte içiþleri mi kaldý? Herkes herkese her yerde karýþýyor. AB demek zaten -içiþleri- kavramý olmamasý demek.
Geçen hafta yazmýþtýk, Ýngiltere içinde zaten var olan -Ne Avrupasý? Biz Avrupa istemiyoruz- hareketi giderek güç kazanýyor. Ekonomik krizi AB’den bilen Ýngilizler, AB kýsýtlamalarýndan çýkýlýrsa, ekonominin düzeleceðine inanýyorlar. Bu arkadaþlarýn -yapýsal sorun- denen boyuttan habersiz olmalarý, kuvvetle muhtemel. Yani Ýngiltere’nin sorunu AB’nin çalýþma saatlerini sýnýrlayan kurallarýndan çok, ekonominin yapýsal hastalýklarý, ama kural önce dýþarýyý suçlamak...
Ýngiltere’de AB karþýtý parti, Ýktidar ortaðý Muhafazakar Parti’nin tabanýný yemeye baþladý. Baþkan Cameron da partiyi ve tabaný korumak için ‘AB referandumu’ önerdi... Yani soralým, çýkalým mý- diye... ABDli yetkili Gordon, AB’de böyle referandumlardan sonra ülkelerin kendi içlerine kapandýklarýný hatýrlattý.
Gordon, ABD’nin -Ýçe kapalý bir AB deðil, aksine dýþa açýk bir AB- istediðini vurguladý. Yani devir zaten tek kovboy devri deðil. Bölgesel ittifaklar ile takýmadalar oluþturmak, daha etkili ve daha az masraflý. Ýngiltere sýrf kapris yüzünden baðlarý gevþetirse, AB Almanya’nýn eline kalýyor. ABD’nin ise Londra ile olan muhabbetinin aynýsý Almanya ile yok. Ayrýca Gordon, ABD-AB ticaret anlaþmasý görüþmelerinin baþlamak üzere olduðunu ve ABD’nin AB ile iliþkileri yeni boyuta çýkaracaðýný hatýrlattý. Ýngiltere’ye de þimdiden -yapmayýn- diyerek, gelecekteki kartopu-çýð etkisini önlemek istiyor.
ABD son yýllarda sýk sýk Türkiye’nin de AB’ye alýnmasýný söyledi. ABD’nin, Türkiye’nin neden AB’ye girmesi gerektiðine dair tezleriyle Ýngiltere’nin neden çýkmamasý gerektiðine dair tezleri, örtüþüyor. Ana gerekçe AB’nin içeri kapanmamasý, dýþarý açýlmasýdýr. Tabii aradaki fark, biri bütün AB’ye çaðrý, diðeri de AB’den çýkalým mý, diye oy kullanmaya hazýrlanan Ýngiliz seçmene çaðrý. Aslýnda Ýngiltere’de hava biraz güzel olsa, güneþ olsa, Ýngiltere seçmeni yaz tatiline bile Avrupa’ya gitmez... Ama iþte coðrafyanýn gözü körolsun.
Londra’nýn bu ara derdi, ‘çýkma’ tehdidiyle AB’nin yeniden müzakere edilen temel anlaþmasýnda Ýngiltere’ye istisna tanýmasý. Ancak bu anlaþmanýn büyük revizyonu ya da Londra’ya ‘finans merkezi’ iltimasý saðlamasý mümkün deðil. Kapý bir açýlýrsa herkes keyfine göre AB istemeye baþlar... Þimdlik, anlaþmanýn mali entegrasyon adýmlarý taþýmasý bekleniyor. Ýngiltere’de AB referandumu zaten 2015’te Cameron’un seçilmesine baðlý. Sonra 2017-18’de referandum. Ama 5 yýl sonrasýna mý þimdiden dertlenmeye baþladýk? 5 yýl sonra AB nin kaçta kaçý Euro kullanacak? Yunanistan Euro’da olacak mý? Ya Ýtalya? Ve en önemlisi: Berlusconi’nin AC Milan’ý Ýtalyan liretiyle futbolcu transferi nasýl yapacak?
twitter.com/selimatalayny
