Filistin Devlet Baþkaný Abbas’ýn çekilme vakti geldi mi? Birçoklarý geldiðini düþünüyor fakat seksen yaþýndaki baþkan sýk sýk emekli olacaðýný öne sürse de, Ramallah’ýn dümeninde kalmaya devam ediyor.
Sorun, Abbas’ýn Washington’u kýzdýrma korkusuyla Ýsraillilere karþý koyamamasý. Bu, baþýnda bulunduðu Filistin Otoritesi’nin artýk Filistin halkýný gerçekten temsil etmediði anlamýna geliyor.
ABD seçimleri yaklaþýrken Baþkan Obama, Ýsrail Baþbakaný Benyamin Netanyahu ve beraberinde Amerika’daki güçlü Ýsrail lobisini kýzdýrma riskini alamaz. Filistinliler’in böylesi hassas bir dönemde sorun çýkarmalarýný da istemiyor. Yardým konusunda þimdilik Baþkan Abbas’a güvenebiliyor.
Obama, barýþ sürecinin duraðan olduðunu itiraf etmektense, Ýsrail’i memnun etmek için olaylarýn geliþir gibi göründüðü fakat aslýnda hiçbir þeyin olmadýðý bir senaryoyu tercih ederdi. Geçtiðimiz haftadan beri olan tam da bu.
***
Geçen hafta, Filistin Otoritesi’nden üç kiþilik bir delegasyon, Baþkan Abbas’tan bir mektup iletmek üzere Kudüs’e gitti. Mektup, Filistinliler’in barýþ sürecini tekrar baþlatma konusundaki isteklerini ve ön þartlarýný ortaya koyuyordu.
Filistin Devlet Baþkaný’na yakýn kaynaklara göre, mektup ABD’nin baskýsý ile en az beþ kez baþtan yazýlmýþtý. Mektuptan çýkarýlan en önemli konu, Netanyahu’nun tüm önemli meseleler konusundaki ýsrarcý olduðu ve Filistinliler’in herhangi bir ön þart olmadan görüþmelere devam etme isteðini protesto etmek amacýyla, Filistin Otoritesi’ni daðýtma ve Ýsrail ile güvenlik koordinasyonunu sona erdirme tehdidiydi.
Üç çift el yardýmýyla Kudüs’e ulaþan mektupta yeni hiçbir þey yoktu. Filistinliler’in, yerleþimlerin durdurulmasý ve Ýsrail’in Filistin devletinin sýnýrlarý olarak 1967 öncesi sýnýrlarý temel almasý taleplerini tekrarlýyordu. Aslýnda mektubun son halinde, “üzerinde karþýlýklý anlaþmaya varýlan deðiþiklikler”in yapýlabileceðine dair bir taviz bile ima ediliyordu.
Amerikan meslektaþý gibi Baþkan Abbas da barýþ sürecinde meþgul görünme sanatýný, bir netice getirmeyen mektuplar yazarak mükemmelleþtiriyor. Kendi durumu güvenli olmanýn çok ötesinde; birçok Filistinli açýkça istifa etmesini haykýrýyor ve Netanyahu’dan hesap soramadýðý için, dünya sahnesindeki güvenilirliði zarar görmüþ durumda.
Filistin Baþbakaný Selam Fayyad, Kudüs delegasyonunun baþýnda bulunacaktý fakat son anda iþ arkadaþlarýna mektup konusunda “çekinceleri” olduðunu ve mektubun Filistin halký tarafýndan nasýl algýlanacaðý konusunda endiþe duyduðunu söyleyerek bu görevden vazgeçti. Kaynaklara göre Fayyad ve Abbas arasýnda geniþlemekte olan ve Hamas ile de uzlaþmayý baþaramamýþ Filistin Otoritesi’ni daha da zayýflatan bir uçurum var.
Abbas, Filistin Otoritesi’nin oluþturulmasýna önayak olan ve beþ yýl içinde Filistin Devleti’nin kurulmasýný öngören 1993 Oslo Anlaþmasý’nýn mimarlarýndan biriydi. Yaklaþýk yirmi yýl sonra, Kudüs ve Batý Þeria’da iki katýna çýkmýþ yasadýþý yerleþimler yaklaþýk yarým milyon Ýsrailli’ye ev sahipliði yapýyor. Gerçek þu ki, iki devletli çözüm Filistin Otoritesi kadar gereksiz.
Filistin Otoritesi bugünlerde o kadar az saygý uyandýrýyor ki, Baþkan bile Ýsrailliler’in tacizinden þikayetçi. Abbas, birkaç kez Ýsrail güvenlik güçlerinin seyahat iznini yenilemesi ile ilgili sorun yaþadý.
Filistin Otoritesi Abbas’ýn liderliðinde, baðýþlarla ayakta duran, 160 bin çalýþanýna iþ saðlayan bir hayýr kurumundan ancak biraz fazlasýna dönüþebildi. Artýk Filistin ulusunun temsilcisi olduðunu iddia edemez. Filistin Otoritesi’nin daðýtýlmasýný ve Ýsrail ile tüm güvenlik koordinasyonunun sona erdirilmesini isteyen pek çok kiþi var.
Ýsrailliler Abbas’ýn mektubuna iki hafta içinde cevap vereceklerini söylediler. Netanyahu’nun cevabý þüphesiz, daha önceki kabul edilemez talepleri tekrar edecek; Filistin’in Ýsrail’i Yahudiler’in ulus-devleti olarak kabul etmesi de bunlara dahil.
Bu arada Ýsrailliler, ne Washington’dan ne de Ramallah’dan etkili bir eleþtiri gelmemesinden faydalanarak, topraklarý yasadýþý olarak gasp etmeye, yerleþim inþaatlarýna ve insan haklarý ihlallerine devam edecekler.
Þimdiki çýkmaz, zaman kazanmak isteyenler için uygun olabilir; fakat Filistin halký için uygun deðil.
Filistinliler devrimin ve adaletsizliðin, haklarýnýn inkarý ve topraklarýnýn çalýnmasýna karþý isyanýn öncüleriydi. Arap dünyasýnda binler, yoz ve baskýcý liderlerine karþý bu kadar cesurca savaþýrken, Filistinliler sessiz mi kalacaklar? Üçüncü bir isyan çok yakýn.
Artýk Baþkan Abbas’ýn gitme zamaný ve umuyoruz ki buna zorlanmadan önce görevi býrakacak haysiyeti kendisinde bulacaktýr. Ayrýca umuyoruz ki siyasi kariyerini onurlu bir þekilde bitirecek ve gururla ayaða kalkýp Filistin Otoritesi’nin feshini ilan edecek.
* Bu yazý STAR Gazetesi için kaleme alýnmýþtýr.
