Bu yazýyý ABD’den, Baltimore kentinden kaleme alýyorum.
Yerel saatle sabahýn onu, Türkiye saatiyle de öðleden sonra beþ.
Biliyorum, gazetenin yazý iþleri yavaþ yavaþ yazýnýn intikali için sabýrsýzlanýyor ama ben de çok önemli bir haber için televizyonun baþýnda bekliyorum.
Küçük bir gecikmeyi umarým yazý iþleri baðýþlar, iþi halleder zira çok önemli bir konuyu Türkiye’de yorumlayan ilk köþe yazarý olma hevesindeyim.
Bugün için aklýmdaki konu aslýnda uçakta ABD’ye gelirken okuduðum The Economist dergisinin 23-29 Haziran sayýsýnýn Mýsýr ve Türkiye karþýlaþtýrmalý çok önemli yazýsý idi.
Bu yazýya iliþkin yorumumu baþka bir güne erteleyerek gündeme ABD Anayasa Mahkemesi’nin (Federal Mahkeme) genel ve zorunlu saðlýk sigortasýna iliþkin bir-iki dakika içinde açýklanacak kararýný getirmek istiyorum.
Genel ve zorunlu saðlýk sigortasý Obama döneminin en önemli kararý.
Obama’yý da cumhuriyetçi kesimden ayrýþtýran en önemli unsur.
ABD, üç yüz milyonu aþan nüfusu ve 2008 kriziyle beraber iþsizlik oraný yüzde beþlerden yüzde ona fýrlayan ama dünyanýn hiç kuþkusuz en önemli gücü olmayý sürdüren ülkesi.
ABD Anayasasýyla, geçmiþiyle, gelenekleriyle, zihniyet dünyasýyla bize pek benzemeyen bir ülke.
Bizler için, Avrupalýlar için çok olaðan gözüken bir genel ve saðlýk sigortasý uygulamasý ABD için bir devrim.
ABD, baþarý ve baþarýsýzlýklarýyla ve bu durumlarýn tüm getiri ve sorumluluklarýyla bireyi sistemin tam da merkezine oturtan, devleti her düzeyde, federal ya da daha alt düzeylerde mecburi bir kötülük olarak gören bir zihniyetin ülkesi.
Böyle bir gelenekten gelen ABD’de genel ve zorunlu bir saðlýk sigortasý yani mecburi olarak saðlýk gibi bir alanda mali bir dayanýþmayý zorunlu kýlan bir uygulama aylardýr ABD Federal Mahkemesi’nin önünde.
ABD Federal Mahkemesi’nin bir-iki dakika içinde açýklanacak kararý Obama’nýn siyasal geleceði için yaþamsal önemi haiz zira Obama’nýn baþkanlýk dönemine bakýldýðýnda bu genel ve zorunlu saðlýk sigortasý en önemli uygulama niteliðinde.
Dediðim gibi ABD ilginç bir ülke zira ABD nüfusunun azýmsanmayacak bir bölümü bu genel ve zorunlu saðlýk sigortasýna karþý, devletin bir yasayla vergilerin bir kesimden baþkasýna aktarýlmasýna sýcak bakmýyor.
Baþka bir ifadeyle de, genel ve saðlýk isgortasý uygulamasý oy açýsýndan da genelleþtirilmiþ bir avantaj pek deðil, vatandaþlarýn azýmsanmayacak bir kesimi saðlýk meselesinin, acil durumlar dýþýnda özel sigortalarla çözümlenmesinden yana.
Þu dakikalarda Federal Mahkeme baþ yargýcý kararý açýklýyor.
Karar Obama’nýn zaferi gibi gözüküyor.
Mahkeme genel ve saðlýk sigortasý meselesini konuyu Federal Mahkeme’ye taþýyanlarýn istediði maddeden, eyaletler arasý serbest ticarete iliþkin maddeden deðil, görebildiðim kadarýyla vergilerle ilgili bir alandan ele almýþ, saðlýk hizmetini genel bir kamu hizmeti olarak deðerlendirip kararýný vermiþ.
Genel ve zorunlu saðlýk sigortasýna karþý olanlar uygulamayý ABD’nin avrupalýlaþmasý olarak ve bu durumu da bir kötülük olarak deðerlendiriyorlar.
Bu konuyu gündeme getiren Obama’yý da adeta bir sosyalist olarak görüyorlar.
Federal mahkeme içinde farklý görüþler var, karar galiba beþe dört çýkýyor ama sonuç Obama’nýn istediði gibi.
Obama iki saat sonra bir konuþma yapacak ve kararý yorumlayacak ama bunu bekleyecek zaman yok, saat Türkiye’de 17.30 ve ben bu konuya iliþkin yazýmý burada kesmek ve göndermek zorundayým.
Umarým bu konuyu Türkiye’de iþleyen ilk köþe yazarý olma hevesim gerçekleþir.
Yine umarým bu çok önemli konu ülkemizde detaylý olarak tartýþýlýr.
