Yýllar önce Zbignev Bjeziski “eðer Rusya Ýmperyasýnýn çöküþünü istiyorsanýz, Ukrayna’yý onun elinden almalýsýnýz” demiþti. Bugün Ukrayna’daki olaylara aslýnda bu teori içerisinde bakmak gerekiyor.
Ukrayna’daki olaylarýn esas taraflarýnýn Rusya ve ABD olduðunu artýk herkes bilmektedir. ABD aslýnda bu olaylara Avrupa’yý da katarak hem Ukrayna’daki politikalarýna desteðini artýrdý hem de Avrupa ile Rusya’nýn iliþkilerinin bozulmasýný hedefledi.
Rusya açýsýndan bakýldýðýnda ise Ukrayna’daki baþarýsýzlýk söz konusu olursa bu Rusya’nýn çöküþünün baþlangýcý anlamýna gelecektir. Sýnýrlarýna yaklaþan NATO felsefesinin Ukrayna’yý devlet gibi deðil sadece arazi olarak gördüðü de bir gerçekliktir artýk.
Ukrayna artýk 3 parçaya bölünmüþ durumdadýr. Paraþenko liderliðinde Kiev merkezli Kolomoyski liderliðinde Dnepropetrovsk merkezli ve Rusya yönlü Dnepropetrovs merkezli parçalar. Yahudi asýllý Kolomoyski sadece gubernatoru olduðu Dnepropetrovsk’ta deðil Ukrayna’nýn tamamýnda parasal olarak söz sahibidir. Açtýðý banka üzerinden Ukrayna’nýn çeþitli bölgelerinde mal mülk edinmiþtir.
Acý bir hakikat ki; Ukrayna bir devlet olarak dünyayý yöneten güçlerin strateji menfaatleri nedeniyle yok olma arefesindedir.
***
ABD Rusya sýnýrlarýna NATO bayraðý ile yerleþmek istiyor. Tek renkli dünyayý hedefleyen ABD için kendi kurallarýný kurgulayan Rusya arzu edilmezdir. Ukrayna’yý sadece arazi olarak gören ABD için Ukrayna’nýn verimli topraklarý da önemli ekonomik menfaatdir.
Rusya’ya gelince, Putin bekleme modunda. Gözüken odur ki; geliþmelere anlýk reaksiyon vermeme kararý almýþ. Ukrayna’daki savaþýn bitmesi için de esas kararýn Rusya’ya baðlý olduðu aþikardýr. Lakin Putin kendi imajý için de Ukrayna’da herhangi bir gerilemeyi arzu etmiyor. Ukrayna’da baþarýsýz olursa, eski sovyet cumhuriyetlerinde varolan “güçlü Rusya korkusu” kökten çözülmüþ olacaðýnýn da farkýndadýr. Dolayýsý ile Ukrayna meselesi hangi taraftan bakarsak bakalým Rusya için hayati anlam taþýyor. Batý Rusya’nýn uluslararasý projelerini engelleyen yaptýrýmlarla Putin’i destekleyen Rusyalý iþadamlarýnýn banka hesaplarýna el koyarak da Rusya’ya baskýný artýrmaktadýr. Lakin bu Rusya’yý durduracak nitelikte deðil. Avrupa Rusya ile her ne kadar sertleþse de, sonuçta iliþkileri kökten bozacak duruþ sergilemiyor.
Ukrayna’daki alýnacak sonuca göre Rusya’nýn gelecek stratejileri etkilenecektir. Rusya üslubunu bile deðiþtirmiþ gözüküyor. Biraz sert, biraz kaba siyaset üslubunu, daha ýlýmlý stratejilere deðiþmiþ Putin, Batý’yla bu anlamda siyaset oyunu oynamaktadýr.
Kendi menfaatlerini garanti altýna alýncaya kadar ise Ukrayna’nýn içerisinde çatýþmalar devam edecektir.
Rusya yanlýsý güçlerin durmayacaðý, bu duruma sadece Putin isterse son verileceðinin farkýnda olan ABD, Ukrayna içerisine tam hakim olamadýðý için fazla ileri gidemiyor. Gerçi Ukrayna’nýn bir devlet olarak yok olmasýndan daha fazla ne olabilir ki!
Ukrayna’nýn bu duruma sürüklenmesinde ABD ve Rusya’nýn gayretleri tarihe geçecektir elbette. Sonuç ne olursa olsun, Ukrayna’nýn devlet bütünlüðünü ortadan kaldýran ABD ve Rusya politikalarý diðer devletler için de anlamlý dersin çýkartýlmasýna hizmet ediyor. Rusya’nýn Ukrayna’daki duruþu, Kýrým’ýn göz göre göre Rusya’ya geçmesi eski Sovyet devletlerinin gözünü korkutan esas olaylardan oldu. ABD bu korkunun kendi menfaatlerini de etkileyeceðini hesaplamaktadýr. Rusya korkusunun, ABD politikalarýný da etkiliyor. Eski sovyet coðrafyasýnda tam hakimiyet kuramayan ABD, bunun Rusya durdukça mümkün olmadýðýnýn farkýndadýr.
Bu anlamda Ukrayna’nýn kaderi Avrasya coðrafyasýnda tüm dengeleri deðiþtirecektir. Sonucun kimin lehinde kimin alehinde biteceðini ve ABD mi Rusya mý kazanacak sorusunun da yanýtýný zaman gösterecektir elbette. Umarým zaman bu soruya yanýt verirken, Ukrayna isimli bir devlet tarih sahnesinden silinmemiþ olsun! Zira topraklarý paramparça olmuþ ve bu vahim duruma el koyamayan bir devlet, her þey bitmeden en önemli dersini önce kendisi çýkartmalýdýr.