Vize krizinden sonra ‘ABD karşıtlığı’ yeniden tartışılır oldu.
ABD karşıtlığı küresel bir konu.
ABD’deki ciddi araştırma kuruluşlarından PEW, 1 Ağustos’ta son araştırmasını yayınladı.
(star.com.tr bu araştırmayı vize krizi üzerine yeniden yayına almakla iyi bir iş yaptı.)
Araştırma, 30 ülkede yapıldı ve sonuçlar 2013’le kıyaslandı.
30 ülkenin 21'inde halkın çoğunluğunun ABD'nin gücünü ve etkisini ‘büyük tehdit’ olarak gördüğü ortaya çıktı.
‘Karşıtlık’değil, ‘tehdit’…
Dahası ‘büyük tehdit’…
***
ABD’yi ‘tehdit’ görenler listesinin ilk 4 sırası şöyle:
Türkiye: Yüzde 72
Güney Kore: Yüzde 70
Japonya: Yüzde 62
Meksika: Yüzde 61.
Ancak mesele ‘yüzdeler’ değil.
Son 4 yıldaki ‘yükseliş’…
Zira bu tablo, ABD’ye bakışın ABD’nin ‘birincil müttefikleri’ ve ‘komşuları’ için de farklı olmadığını gösteriyor.
Avrupa’da ABD’yi ‘tehdit’ görenler:
İspanya: Yüzde 59. Artış yüzde 42.
Türkiye: Yüzde 72. Artış yüzde 28.
Fransa: Yüzde 36. Artış yüzde 16.
Almanya: Yüzde 35. Artış yüzde 16.
İngiltere: Yüzde 35. Artış yüzde 13.
İtalya: Yüzde 20. Artış yüzde 10.
Amerika’da ABD’yi tehdit görenler:
Şili: Yüzde 57. Artış yüzde 34.
Meksika: Yüzde 61. Artış yüzde 23.
Brezilya: Yüzde 47. Artış yüzde 20.
Kanada. Yüzde 38. Artış yüzde 15.
Arjantin: Yüzde 49. Artış yüzde 8.
Uzakdoğu’daABD’yi tehdit görenler:
Japonya: Yüzde 62. Artış yüzde 13.
Güney Kore: Yüzde 70. Artış yüzde 4
Diğer müttefiklerdeABD’yi tehdit görenler:
Avustralya: Yüzde 35. Artış yüzde 16.
İsrail: Yüzde 17. Artış yüzde 8
ABD’nin ‘en iyi müttefikleri’ Avustralya, İngiltere, Kanada ve İsrail halklarında da ‘tehdit’ algısının dramatik biçimde yükselmesi dikkat çekici.
ABD’yi ‘koruyucu’ gören Almanya, Fransa ve Hollanda’da da durum farklı değil.
Bir başka veri daha çarpıcı: ABD’nin komşuları Meksika ve Kanada, Çin ve Rusya'yı ABD’den daha az ‘tehditkar’ görüyor.
ABD’nin gücünü tehdit görmeyen halklar sadece Yunanistan, Hindistan ve Polonya.
***
Kadınlar, tehdit algısını daha erken ve yüksek hisseder.
ABD’yi tehdit olarak algılayan kadınların oranı Avustralya'da erkeklerden yüzde 20, Kanada'da 16, Japonya ve İngiltere'de 11, Fransa'da 10 puan daha yüksek.
Kadın algısı ‘gelecek’ için daha önemli bir veridir.
***
Bu araştırmaları bağımsız kuruluşların yanı sıra ABD resmi makamları da yapıyor.
Bu, ABD’nin ‘dünya bizim için ne düşünüyor’ diye merak ettiğini gösteriyor.
Ancak ‘umursadığını’ göstermiyor!
Zira, PEW analizlerinde bile, ABD karşıtlığında, “Irak'ın işgali, CIA’in casusluk faaliyetleri ve yabancı liderleri dinlemesi, dış politikada müttefiklerin çıkarlarının önemsenmemesi, drone saldırılarında sivillerin vurulması” gibi etkenler sıralanıyor.
ABD ise bu etkenleri ortadan kaldırmak yerine, dünyada ABD karşıtlığının yükselmesi için ne gerekiyorsa yapıyor.
Askeri ve istihbari operasyonlarını ‘müttefiklerine’ ve dünyanın diğer halklarına rağmen ‘göstere göstere’ yürütüyor.
Hedef dostluğu değil ‘tehdidi’ geliştirmekse, başarılı!
Hadi Türkiye’nin ‘istenileni yapmaması’, aksine ‘damara basması’ büyük sorun!
Ve Türkiye’ye yönelik ‘tehditkar’ hareketler, ABD karşıtlığını yükseltiyor.
İspanyollar, İngilizler, Almanlar, Fransızlar, Kanadalılar hatta İsrailliler neden ABD’yi giderek artan oranda ‘büyük tehdit’ olarak görüyor?
ABD politikalarını belirleyen ‘şahin’ kanadın aşırı güç gösterisi zafiyet belirtisi.
Küresel ABD algısı, o güç gösterisine tepki verme sınırında.
Bir ‘kırılma’ olacak.
Türkiye ile restleşmede mi olur, başka bir yerde mi?
Araştırmanın İngilizce orijinali için: http://www.pewresearch.org/fact-tank/2017/08/01/u-s-power-and-influence-increasingly-seen-as-threat-in-other-countries/
