ABD Ýç Güvenlik Bakanlýðý, devlet kurumlarýndan Moskova merkezli Kaspersky’nin ürettiði tüm güvenlik yazýlýmlarýnýn bilgisayar sistemlerinden kaldýrýlmasýný istedi.
ABD Senatosu da, þirketin tüm ürünlerinin devlette kullanýlmasýný yasaklayan bir yasayý gündemine aldý.
Gerekçesini Ulusal Güvenlik Bakan Vekili Elaine Duke açýkladý: “Bu þirketin Rus Hükümeti ile arasýndaki olasý baðý, federal belge ve bilgi sistemlerine yapýlacak illegal eriþimden yararlanma riski doðurur.”
Yani;
Kaspersky yüklenmiþ tüm bilgisayarlardan ve bu bilgisayarlarýn eriþebildiði veri tabanlarýndan bilgi toplanýyor; bu bilgiler de Rus istihbaratý ile paylaþýlýyor ‘olabilir’!...
Bakanlýk devlet kurumlarýna 90 gün süre verse de, ABD‘deki birçok satýcý ‘ticari olarak’ Kaspersky yazýlýmlarýnýn satýþýný durdurdu bile.
ABD, Rus yazýlým þirketinin Rus hükümeti ile ‘olasý’ baðýný ‘risk’ görüyor.
Ve en sert önlemi alýyor.
Akla gelen ilk soru þu;
Baþka ülkelerinyazýlým þirketleri o ülkelerin hükümetlerinden, istihbarat servislerinden ne kadar ‘baðýmsýz’?
***
Benim gibi Biliþim Teknolojileri (BT) ile iliþkisi bilgisayar ve cep telefonu kullanmaktan öteye gitmeyen sýradan insanlar, þu kadarýný biliyor:
1- Hastane, okul, askerlik, iþ, maaþ, mal varlýðý ve harcamalar gibi tüm iþlemlerimizi yaparken bütün bilgilerimizi sisteme aktarýyoruz.
Özel þirketler, bankalar bütün ticari iþlemlerini, müþteri, üretim, satýþ, kredi, yatýrým, vergi bilgilerini, biliþim sistemi üzerinden yapýyor.
Devlet de güvenlik, istihbarat, maliye, bankacýlýk, tarým ve sanayi üretimi, yatýrýmlar, stratejik kararlar vb gibi bütün verilerini biliþim sistemine aktarýyor.
2- Bu veriler bir yerde depolanýyor.
3- Resmi ve özel kurumlarda çok sayýda kullanýcý, bilgi paylaþýmý veya hizmet sunumu amacýyla -belli kýsýtlamalarla- bu verilere eriþebiliyor.
Bütün bu veriler, bir ‘iþletim sistemi’, ‘yönetim sistemi’ ve konularýna göre farklý ‘yazýlýmlarla’ toplanýyor, depolanýyor ve iþleniyor, paylaþýlýyor.
Dünyada veriyi toplayan ve iþleyen sistemler ve konularýna göre diðer yazýlýmlar aðýrlýkla ABD’li þirketlerin ürünleri. Örneðin ‘veri tabaný’ yönetim sistemi yazýlým pazarýna IBM, Oracle, Microsoft, iþletim sistemi pazarýna yine Microsoft hakim.
Ýþletme yönetim sistemlerinde ise Almanya merkezli SAP öne çýkýyor.
Bu þirketleri ‘itham’ etmiyorum.
Ama ABD dolaylý olarak ediyor.
ABD için bir Rus þirketinin ‘Kremlin ile baðlantýlý olma ihtimali’ varsa ve bu bir ‘ulusal güvenlik riski’ doðuruyorsa, Türkiye için de bir ABD þirketinin Washington’la, bir Alman þirketinin de Bundeskanzleramt’la (Almanya Baþbakanlýk binasý) ‘baðlantýlý olma ihtimali’ pekala risktir.
***
Türkiye sýnýr güvenliði ve terörle mücadele için on milyarlarca dolar harcayarak ‘yerli ve milli’ silahlar, savaþ uçaklarý, insansýz hava araçlarý, tank, top, füze, güvenlik ve istihbarat sistemleri geliþtirmeye çalýþýyor.
Oysa biliþim teknolojileri sýnýr tanýmayan bir dünya yarattý.
Ve þu 5 soru hayati önemde:
1- Güvenlik, istihbarat, saðlýk, nüfus, maliye, bankacýlýk, yargý gibi kurumlar ‘hangi ülkelerin þirketlerinden’ alýnan yazýlýmlarla yönetiliyor?
2- Devletin kullandýðý yazýlým ve donanýmýn ne kadarý yerli, ne kadarý yabancý; bir ‘envanter’ çýkarýldý mý?
3- Risk analizlerine göre ‘mutlaka yerli ve milli olmalý’, ‘ortak geliþtirilebilir’ ve ‘satýn alýnabilir’ yazýlýmlar kategorileri yapýldý mý?
4- Yerli-milli ve ortak yazýlýmlar için bir takvim ve yol haritasý var mý, hangi adýmlar atýldý?
5- Sadece devletin biliþim teknolojilerine son 10 yýlda harcadýðý para ve her yýl ödediði ‘lisans bedeli’ ne kadar?
Bu sorulara o kadar farklý cevaplar geliyor ki, güven vermiyor.
Bu konuyla doðrudan ilgili TÜBÝTAK güven verici adýmlar atýyor, ancak ‘sonuç alma’ yönüyle de hayal kýrýklýðý yaratýyor.
Kimse ‘adamlar yapmýþ, þimdi o teknolojiyi yakalamak 20 yýl ister’ demesin.
ÝHA’lar için de böyle söylenmiþti. Türkiye þimdi Bayraktar’la bu alanda ABD ile yarýþýyor…
Havacýlýk radar ve seyrüsefer yazýlýmlarý, helikopter, füze, tank projeleri için de böyle söylenmiþti. Þimdi Aselsan, Roketsan, TAI, TUSAÞ, BMC, Koç gibi þirketler bunlarý üretiyor.
Biliþim teknolojileri ‘akýl’la ilgili.
Ve Türkiye’de bu akýl var.
Aksini söyleyen önce kendi aklýna güvenmiyor olmalý.
