Türkiye ile ABD sonunda anlaþtý. Yol haritasý uygulanýrsa Ankara Menbiç’i tek kurþun atmadan terör örgütü PKK’dan temizlemiþ olacak.
Burasý önemli. Çünkü ABD Türk askerinin oraya girmesine karþý çýkýyordu. Hatta Menbiç’e operasyon sinyali verildiðinde Amerikan askerleri zýrhlý araçlarla kasabada boy göstermiþti. Ancak köprünün altýndan çok sular aktý. Ankara akýllý hamlelerle oyun planýný tersine çevirdi. Washington Menbiç’te Ankara ile hareket etmek durumunda kaldý.
Peki, bu nasýl oldu?
Bir. Anlaþma Zeytin Dalý operasyonunun bir meyvesidir. Ankara Afrin’de askeri gücünü devreye sokarak bölgedeki diplomatik ikna gücünü tahkim etmiþtir. Zeytin Dalý operasyonunda elde edilen baþarý uzun bir süre Türk diplomasisini desteklemeye devam edecektir. Daha önce kendisine güç atfeden terör örgütü PKK’nýn Afrin’de hýzlý çözülüþü ABD’nin ikna olmasýnda rol oynayan diðer faktördür.
Ýki. Sýcak çatýþma riskidir. Bu köþede yayýmlanan 8 Mart tarihli Sel Gider Kum Kalýr baþlýklý yazýda kýsaca deðinmiþtim. Yeniden hatýrlatmakta fayda var. Ankara Washington’la Menbiç konusunu 2017 Aralýk’ýnda müzakere ederken þu mesajý muhatabýna net bir þekilde vermiþti: “Menbiç güvenliðimiz için hayati bir konu. Ancak sizin için hayati deðil. Biz oraya gireriz. Gerekirse karþý karþýya geliriz. Biz orada kalýrýz, siz çýkarsýnýz.” Bu kararlý tutum ABD tarafýnda Türkiye ile sýcak karþýlaþma endiþesi yaratmýþtý. Cumhurbaþkaný Erdoðan’ýn 15 Ocak’ta ABD’yi uyararak “Askerlerinizi çekin, onlarý da teröristlerle birlikte gömmek zorunda kalmayalým” çýkýþý bu endiþeyi büyütmüþtü.
Üç. Diplomasi kulislerine göre ABD’nin ikna olmasýný saðlayan bir neden de Türkiye’yi kaybetme endiþesidir. Ankara Washington’a konunun hayati olduðunu net bir þekilde anlatmýþtýr. Güvenlik kaygýlarý dikkate alýnmazsa iliþkilerin kopma noktasýna gelebileceði belirtilmiþtir. Görüþmelerin yapýldýðý dönemde kamuoyundan Ýncirlik Üssü’nün kapatýlmasý yönünde gelen baský Türk diplomatlarýn elini güçlendirmiþtir.
Ve dört. ABD’nin bölgede deðiþim geçiren politikasýdýr. ABD Ýran’ý yeniden bir numaralý tehdit konumuna oturtmuþtur.
Tüm bu saikler nedeniyle ABD önce masaya oturdu ardýndan Ankara ile Menbiç anlaþmasýna vardý. ABD’nin altý aylýk çekilme önerisi yerine üç aylýk yol haritasýnda anlaþýldý. Anlaþmaya göre terör örgütü PKK’nýn Menbiç’ten çekilmesi 30’uncu günde, yani 4 Temmuz Çarþamba baþlayacak ve 90’ýncý günde, 2 Eylül Pazar günü tamamlanmýþ olacak. Çekilmeyi Genelkurmay ve MÝT izleyecek. PKK kaynaklarýnda önceki gün çýkan “Menbiç’ten çekilmeye baþladýk” haberlerinin de doðruyu yansýtmadýðýný belirtelim.
ABD Menbiç için baþlatýlan müzakerelere S-400 füzelerinin de dahil edilmesini istemiþti. Türkiye’yi S-400’lerden vazgeçirmeye çalýþan ABD’nin garip bir teklifle geldiði, “Madem aldýnýz, kullanmayýn” dediði belirtiliyor. Ancak Ankara S-400 konusundaki kararlýlýðýndan geri adým atmadý. ABD’ye “Bu konuda endiþeleneceðiniz bir durum yok. Türkiye’nin kullanacaðý S-400’leri tehdit olarak görmeyin” mesajý verildi.
CHP’nin Cumhurbaþkaný adayý Muharrem Ýnce’nin miting taslak programýna bakarken bir þey dikkatimi çekti. Programda Ýnce ile genel baþkan Kemal Kýlýçdaroðlu’nun 9 ortak mitingi görünüyor. Bu mitinglerden ilki Salý günü Aydýn’da yapýlacaktý. Ancak Kýlýçdaroðlu mitinge gitmedi. Kulislere bakýlýrsa Ýnce CHP Genel Baþkaný’na “Mitinge yalnýz çýkmak istiyorum” dedi. Bu iddia ne kadar doðru bilmiyorum. Bakalým Kýlýçdaroðlu 13 Haziran’da Ordu’da yapýlmasý planlanan ortak mitinge gidecek mi..
