Bir arama motoruna “Trump” ve “darbe” sözcükleri bir arada yazýldýðýnda çok uzun bir liste çýkýyor. Sýralanan sonuçlarýn sayýsý, ABD tarihi açýsýndan rekor seviyede. Darbelerin bir kýsmý, Trump döneminde baþka ülkelerde yapýlmasý öngörülen ve basýna düþen darbe giriþimleriyle ilgili; ki bunlarýn baþýnda da Venezuela ve Ýran yer alýyor. Diðer pek çok baþlýk ise Trump’a karþý yapýlabilecek darbeyle ilgili. Üstelik verilere bakýlýrsa, iktidara geldiðinden itibaren bu konu sanal dünyada arþivlenmeye baþlamýþ.
Uzun listeye eklenen en son konu ise eski FBI Baþkaný ile Adalet Bakanlýðý arasýnda Trump’ý görevden almak için görüþmeler yapýldýðýnýn iddia edilmiþ olmasý.
Trump’ýn görevden aldýðý FBI Baþkaný’nýn eski yardýmcýsýnýn bir televizyon programýnda aktardýðýna göre, Adalet Bakaný Yardýmcýsý 2017’de Trump’ý görevden almak için diðer bakanlarla bazý görüþmeler yapmýþ. Ayrýca Temsilciler Meclisi’nde nabýz yoklanmýþ ve üyelerin ne kadarýnýn ikna edilebileceði tartýþýlmýþ.
Ýddialar yeni deðil, ancak her gün bir yenisi ortaya dökülen bilgilerin içeriði ilginç.
ABD’de baþkaný devirmeyi aklýndan geçirenler, bunu baþka ülkelerdeki gibi yapmamayý tercih etmiþ gibiler. Dünyanýn baþka yerlerinde darbe yapýlmasýný teþvik ederken, ABD’nin bu sürece yasal bir arka plan hazýrladýðý pek görülmemiþtir. ABD, baþka ülkelerde darbe yapmaya hazýrlandýðýnda “þartlarýn olgunlaþmasý” adý verilen bir süreci hazýrlar, darbe sonrasý iktidarý alacak kadrolarý belirler, epeyce kan dökülmesini izler, sonra yeni anayasa hazýrlanmasýný teþvik eder.
Konu ABD olduðunda, ne de olsa demokratik bir ülke olduðundan, darbe yapmadan önce anayasal gerekçe bulunuyor. Böylece Baþkan’a darbe yapýlmamýþ, Baþkan Anayasayý ihlal etmiþ olacak diye planlanýyor.
Eski FBI Baþkan Yardýmcýsý ile Adalet Bakaný Yardýmcýsý, Trump’ý düþürmek için Anayasa’nýn 2. ve 25. Maddelerinin nasýl çalýþtýrýlabileceðini tartýþmýþlar. 2. Madde 1. Bölümde “Baþkan’ýn görevden uzaklaþtýrýlmasý, ölümü, istifasý, veya görevinin yetki ve iþlevlerini yerine getirmede yetersiz olduðu hallerde, bu yetki ve iþlevler Baþkan Yardýmcýsýna geçecektir” deniyor. Madde 25 Bölüm 1’de ayný cümle tekrar ediliyor. Bölüm 3’te ise “Baþkan, makamýnýn yetki ve görevlerini yerine getiremeyeceðini Senato geçici baþkaný ile Temsilciler Meclisi Baþkanýna yazýlý olarak bildirdiðinde” denerek Baþkan’a kendi rýzasýyla ayrýlmanýn yolu da gösteriliyor.
Trump’ýn kendi rýzasýyla ayrýlmasý için aðýr bir baský ve þantaj altýnda kalmasý gerekir. Muhtemelen darbeciler, bunu nasýl saðlayacaklarýný da ele almýþlardýr. Yoksa neden FBI ile bu iþler görüþülsün ki.
Baþkan’ý görevden alaþaðý etmek isteyenlerin Anayasada geçen “yetersizlik halleri”ni diðer azletme koþullarýnýn önüne yerleþtirdikleri iddia ediliyor. Baþkan’ýn yetersizliðini kiþiliðine, zekasýna ya da baþka þeylere mi baðlamayý planlamýþlardý, orasý pek açýk deðil. Ancak Rusya ile iliþkilendirme çabalarý olduðu açýk.
Trump, geliþmelere “ bu Baþkan’a karþý yapýlmýþ yasa dýþý ve haince bir davranýþtýr” diyerek karþýlýk verdi. Tam bu noktada, darbelerin yasal ve yasa dýþý diye iki ayrý türü mü var diye sorulabilir ve sorulmalý.
Trump bu soruyu sorsaydý, baþka yerlerdeki darbelere de karþý çýkardý. Ayrýca, Baþkan görevden alýnýrsa Baþkan yardýmcýsýnýn görevi üstleneceði gerçeðinden hareketle, önlemlerini almaya “yaverinden” baþlar; Türkiye ile gerilim inþa edenlerin kendisini de koltuðundan etmek isteyenler olduðunu görürdü.
