Sevil NURİYEVA İSMAYILOV
Sevil NURİYEVA İSMAYILOV
Tüm Yazıları

ABD'nin İran hamlesi sonuç verirse...

Amerika bir gün herkese ve her şeye karşı ambargo uygularsa ne olur? Dünyanın sonu ne olur? 

Bir anlık düşündüğümüzde; bir gün ABD, Rusya'dan petrol veya doğalgaz konusuna ambargo, yani alım ambargosu uygularsa ve buğday, elmas, başka bir ülkeye kahve veya muz ambargosu gelirse ne olur? 

İran konusuna, şimdilik bu parametreden bakmamız şarttır. “Neden” diye sorarsanız, cevabı şudur: Eğer bu sınırları zorlayan taleplere karşılık verilmez ise ileride aynı akıbet, bugün sessiz kalanın da kapısına dayanabilme ihtimalidir! 

ABD'nin İran'la ilişkileri, savaş haddine gelirse ne olur? Bölgesel taşlar nasıl yerinden oynatılır? Uzun zamandan beridir yazıyorum, İran'la ilgili bir kaç versiyonun masada olduğu, artık Tahran yönetimi tarafından da seslendirilmeye başlandı. Bir zamanlar bunları hiç dillendirmeyen Tahran, artık yüksek perdeden ABD'nin yapmak istediği nihai hedeflerden bahsediyor. 

Rejim değişimi konusu gündemde ilk sırada. Bunu teyit eden, bir takım dışarıdaki gelişmeler vardır. Mesela İran'ın devrilmiş Şah ailesi, başta babasından sonra ailece ‘Şah’ ilan edilen oğul Reza Pehlevi ve esasen de ‘Şahbanu’ titrini halen zinde tutan, etnik olarak Türk kökenli olan devrik Şah'ın eşi Farah Pehlevi; hem Amerika'da, hem Avrupa'da aktifliklerini giderek artırmış gözükmekte. Etraflarına artık gizli değil, açıktan taraftarlar toplanmakta. Bu versiyon pek parlak olmasa da, masada bekleyen versiyon olarak dikkatleri çekmekte! 

İkinci en önemli konu, İran'ın parçalanması süreci. Bunun da esas enstrümanı olarak ‘İran Türkleri’ gösterilmekte. ‘İran'ın Azerbaycan eyaleti’, ABD'nin masasında alternatif planlardan biri olarak görülmekte. Hatta İran Kürtlerinin de sürece başka boyuttan destek vermesi, Suriye ve Irak'tan sonra İsrail merkezli Kürdistan için ‘kayıp toprak parçası İran arazisinden alınabilir’ fikri devrede. İşte tam da bu nedenle meseleye ilkeli bakmak ve dünyanın nizamı için ‘devletler hukukunun yok sayılmamasına gayret’, hayatidir. 

İran'dan doğalgaz alan ülkelere bakıldığında, ciddi potansiyeli görebiliyoruz. Çin, Hindistan, Türkiye hatta Japonya bunlardan bir kaçı! Çin kendince, açıktan tehdit diline karşı duracağını ilan etti. Japonya sessizdir, şimdilik! Hindistan vazgeçecek gibi durmuyor, lakin beklentisi kendi şirketlerine yönelik Trump'tan yumuşak tavır. Türkiye açık ve net beyan ediyor. "Kimden, neyi, nasıl alacağımıza yön vermek, açıkça sınırları zorlamaktır. Bunu kabul edemeyeceğiz" diyor. Evet, şimdilik tablo böyle! Mesele İran değil! Mesele bu yöntemin hayat bulamaması meselesidir. Aksi takdirde ilkeler yok olur. Sonuç olarak, nizam ortadan kalkar ve pervasız siyaset anlayışı, dünyanın düzenini yok edecek kadar ağır tahriplere kapı açar. Demek ki zaman; ilke ve ilkeli durma zamanı!