ABD Baþkaný Obama, kimilerine göre Suriye’ye askeri müdahale izni isteyerek hayatýnýn hatasýný yaptý. Bu talebi ‘siyasi kumar’ olarak görenler Kongre’den onayý garanti görmüyorlar. Þimdi Obama, bir yandan Kongre’yi ikna etmeye çalýþýyor, diðer taraftan muhtemel bir yenilgi halinde zarar görmeyeceði argümanlarý hazýrlýyor.
Aslýna bakarsanýz ABD, Esad’ýn en son kimyasal saldýrýsýndan hemen sonra müdahaleye hazýrdý. Pentagon ve diðer birimler tüm hazýrlýklarýný buna göre yaptýlar... ABD’yi müdahaleden soðutan ise Ýngiltere oldu. Coþkulu bir þekilde müdahaleyi savunan Ýngiltere Baþbakaný David Cameron parlamentoda büyük bir yenilgi alýnca iþler karýþtý. Cameron’a kendi partisinden bazý milletvekilleri bile destek vermedi. Böylece Ýngiltere Baþbakaný Suriye’ye askeri müdahalede ýsrar ederse hükümetin dahi düþebileceðini anladý.
Ýngiltere’nin bu hareketi Obama’yý hem kýzdýrdý, hem de zor durumda býraktý... Ýngiliz meclisi konuyu görüþünce Obama’nýn müdahaleyi ABD Kongresi’ne götürmemesi zordu. Nitekim Ýngiltere ve ABD’de konu meclise gidince þimdi Fransa da kendisini meclisinden izin almak zorunda hissediyor. Kýsacasý Ýngilizler meseleyi iyice karýþtýrdýlar ve Washington bu durumdan hiç de memnun deðil.
Irak’ýn mirasý
Her üç ülkede de müdahaleye karþý çýkan güçlü gruplar var. Bunun en önemli nedeni kötü Irak tecrübesi...
Irak Savaþý öncesinde de Irak’ta kimyasal ve diðer kitle imha silahlarýnýn olduðu söylenmiþ, ancak bu iddia resmen yalan çýkmýþtý. Bundan dolayýdýr ki ABD Dýþiþleri Bakaný Kerry Kongre’ye yaptýðý savunmasýnda, Irak’taki günahlarýný itiraf edercesine “bu kez delillerimiz var” diyor.
Irak Savaþý’nýn bir diðer mirasý da her savaþýn uzun süreceði ve çok maliyetli olacaðý yönündeki kanaat. Kerry, Kongre üyelerini ikna etmeye çalýþýrken Suriye’ye müdahalenin uzun sürmeyeceði konusunda neredeyse yemin edecekti. Kerry, “bu bir savaþ ilaný talebi deðildir” dedi, “Amerikan askerleri karada savaþmayacak” dedi vs... Kýsacasý, ABD’de savaþtan korkan geniþ bir kitle ve güçlü temsilcileri var...
Sýnýrlý bir havadan müdahalenin bile kýsa sürede ABD’yi kapsamlý bir savaþa sürükleyebileceði ihtimali herkesi korkutuyor... Artýk ABD kendisine sonsuz güveni olan süper bir güç deðil.
Obama’yý Kongre’den izin istemeye iten bir diðer neden ise 2007 yýlýnda Boston Globe’a verdiði bir demeç: Baþkan o demecinde þöyle demiþti:
“Baþkan, anayasaya göre ulus fiili veya yakýn bir tehdit ile karþý karþýya olmadýkça askeri bir saldýrýyý tek taraflý olarak yetkilendirmek yetkisine sahip deðildir”.
Amerikan ulusunun karþýlaþtýðý tehlikeleri olabildiðince dar yorumlayan bu görüþe göre aslýnda Baþkan Obama’nýn Suriye’ye bir saldýrýyý onaylama yetkisi dahi bulunmuyor... Ýþte, Obama’yý Suriye’ye müdahalede tereddüt ettiren nedenlerden biri de biraz önce özetlediðimiz kendi sözleri oldu...
Asýl neden
Tüm bunlarýn dýþýnda ABD’yi askýda tutan daha önemli neden ise ABD’nin sadece Suriye’deki savaþýn devamý halinde bu iþten zaferle çýkacaðý düþüncesinde olan güçlü lobi... Buna göre Suriye’de savaþan iki taraf da ABD’nin, Batý’nýn ve Ýsrail’in düþmaný... Bu nedenle savaþýn uzun süre sürmesi aslýnda ABD düþmanlarýnýn kýrýlmasý anlamýna geliyor...
Bu þekilde düþünenler askeri müdahale olsa da bunun dengeyi çok bozmayacak þekilde olmasýný, Esad’ý tamamen bitirmemesini, istiyorlar... Obama’nýn müdahalenin çok sýnýrlý olacaðýný tekrarlayýp durmasýnýn bir nedeni de bu belki de...
