ABD’den, Türkiye Savunma Bakaný Iþýk’a YPG ile ilgili gönderilen mektup, sözde müttefikin endiþelerinin de göstergesidir. Geçtiðimiz hafta Tillerson’un, Rusya - Türkiye yakýnlaþmasýndan rahatsýzlýklarýna ýþýk tutan cümlesi ile gönderilen mektubun maksadý anlaþýlmaktadýr.
Rusya’nýn; Fýrat’ýn batýsýna geçtiði takdirde ABD uçaklarýný vuracaðýný beyan etmiþ olmasý ýsýtýlan lakin þimdilik savaþa dönüþmeyecek ortamýn göstergesidir.
Amerika; YPG konusunda Türkiye’nin ýsrarlý tutumunu, þimdilerde idrak etmektedir. Çünkü alýþýlmýþ üzere, hep þart koþan onlar oluyordu.
Ayný durum, Almanya’nýn “Ýncirlik’ten çekileceðim” kararýna, Türkiye’nin “güle güle” cevabýndan da malum.
ABD; YPG ve Suriye’nin toprak bütünlüðü konusunda Türkiye’nin yaklaþýmý ile ýlýmlý geçinmeyeceði takdirde, sahada Rusya’nýn güçlenme ihtimalini hesaplamaktadýr. Mesele þu ki; Türkiye o kadar önemli mihenk taþý durumdaki, rüzgârýný büyük güçlerin hangisinden yana estirse, kazanan kendisinden baþka o taraf da olacak. Mesela Rusya’nýn, Türkiye’nin tezlerine yaklaþmasýnýn altýnda yatan neden budur.
Evet, Türkiye kimsenin bloðunda deðil! Tam tersi, güç devþirmek isteyen her devlet, Türkiye’nin tutumunun kendine doðru olmasýný istemektedir.
ABD’nin YPG konusunda açýklayýcý mektubunun, Savunma Bakaný Iþýk’a gönderilmesinin nedeni budur.
Rusya ile ABD arasýnda ýsýnan gerginlik, uçak düþürülmesi olayý, Rusya’nýn Suriye konusunda masadan kalkmasý, ABD’ye yönelik baský artýrma çabasýdýr.
Nedeni basit! ABD, Rusya’yý savaþa sürükleyecek ortamý ýsýtmaktadýr. Ukrayna’ya yeni silah yardýmý kararý, Rusya’yý endiþelendirmektedir. ABD, Suriye’de bu kadar aktif olan Rusya’yý, Ukrayna üzerinden sabote etmektedir. Rusya savaþ istememektedir haliyle! Lakin bu durum, savaþmaktan kaçacaðý anlamýna da gelmemektedir. Ukrayna’ya yeni silah konumlanmasý, Rusya için ciddi rahatsýzlýk sinyalidir. Ukrayna ile Rusya savaþýrsa, coðrafyanýn tamamý ateþin çemberine girecektir.
ABD bu durumla, Ortadoðu dizaynýný istediði gibi yapma gayretinde!
Diðer taraftan önümüzdeki hafta Amerikan kongresine, Rusya’ya yaptýrýmlarýn artýrýlmasý teklifi de sunulacaktýr. Rusya Ukrayna’nýn doðusundan çekilmezse, bu yasa ile Rusya’yý daha da zora sokma çabasý söz konusudur.
Peki, Rusya bu durumda geri çekilir mi?
ABD bu baskýlarla; Rus toplumu ile yönetim arasýndaki monolit yapýyý sarsmayý hedeflemekte! Rusya için bu geçerli olmayacak gibidir. Doðrudur, Rusya’nýn sosyolojik dokusu, zenginliklerden sonra bayaðý deðiþmiþ gözükmektedir. Lakin halen Rusya için tüm seçenekleri göz önünde bulunduran, ciddi bir yapý söz konusudur.
Putin istese bile, geriye adým atamaz. Rusya devlet yapýsý bu geri adýmý kabullenemez. Sade mantýkla, Rusya devlet yapýsý ve sosyolojisi, devlet milliyetçiliði kodlarýnda barýndýrmaktadýr. Ekmek için deðil ama devlet için taþý taþ üstünde koymayacak derin kodlar söz konusudur. Zaten Putin’in, olasý “Amerika - Rusya arasýndaki savaþtan kimse sað çýkmayacak” tespiti, buna dayanmaktadýr!
Rusya; ABD’nin çýkar noktalarý ve ekonomik yatýrýmlarý olan tüm bölgelerde, alternatif siyasi hareketliliklerin altýný doldurmaktadýr.
ABD; Ukrayna olayýný bitirir bitirmez, bu geniþleme planýný daha ileriye taþýmak niyetinde olduðu aþikârdýr.
Rusya’nýn sýnýrlarýna yakýn tüm bölgeler kýpýrdatýlacaktýr. Burada Ýpek Yolu hattýný hep göz önünde bulundurmak lazým! Ýpek yolu hattý, Amerikan hayalinin suya düþeceði endiþesini pekiþtirmektedir.
Rusya’nýn savaþtýrýlmasý, etrafýndaki tüm eski hinterlandý ile sorun yaþamasý, ABD için büyük stratejinin parçalarýdýr. Rusya’nýn da bunun farkýnda olduðu ve karþýt hamle yaptýðý gözükmektedir. Rusya’nýn yöntemlerine baktýðýmýzda; giderek daha yumuþak yöntemle ilerlemekte olduðu gözükmektedir. Türkiye; bu durumda daha gergin, lakin daha çeþitli alternatifler ortamýndan faydalanmalýdýr.
Kimseye angaje olmadan, bunu þu ana kadar derin devlet aklý ile dizayn eden Türkiye’nin, yeni jeostratejik duruma, esas aktör gibi dahil olmasý, Ýslam coðrafyasýndaki kontrol mekanizmasýnýn rengini, yöntemini ve geleceðini belirleyecektir. Bu durumda Türkiye’ye yönelik yeni hareketlenmeler, içerideki suni gergin siyasi ortam oluþturma gayretinin dýþarýdaki baðlantý yansýmalarýna bakmamýz þarttýr.
