Azerbaycan eski lideri (ve şimdiki İlham Aliyev’in babası) Haydar Aliyev, ‘Siyaset ana-ata tanımaz’ derdi.
Haydar Aliyev, Sovyetler Birliği döneminde, önceleri Azerbaycan Komünist Partisi lideri ve sonra da Moskova’da, o kocamaaan komünist imparatorluğu’nda, ‘Brejnev’den sonraki adam’ konumundaydı; ‘2’nci adam’dı yani.. Ama Brejnev 1982’de ölünce, Aliyev, sırf, Müslüman adı taşıması hasebiyle geri plana itildi. İtibarını yitirmiş olarak, sessizce Azerbaycan’a dönüp, doğum yeri (ve yaklaşık 500 bin nüfuslu bir Özerk Cumhuriyet statüsünde olan) Nahcivan’da, Nahcivan Meclis Başkanlığı’na getirildi.
Bakü’de ise Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı makamında, Haydar Aliyev’in güçlü günlerinde, yıllarca hapse attırdığı Ebulfazl Elçibey oturuyordu. Ancak, bir silahlı grup, Gence’den Bakü’ye doğru harekete geçince, Elçibey, Azerbaycan Meclis Başkanlığı’na Haydar Aliyev’i getiren bir hüküm yayınlıyor ve ardından da -sular durulunca, makamına dönmek hayaliyle- doğum yeri olan Nahcivan’ın Ordubad kasabasına gidiyordu.
Haydar Aliyev, Azerbaycan Meclis Başkanı olarak, Cumhurbaşkanlığı’na da vekâlet edecekti. Ama eski komünist ihtiyar kurt, birkaç gün geçmeden, kendisini Azerbaycan Meclisi’nde Cumhurbaşkanı seçtiriyor ve ‘Haydar Baba’ oluveriyordu, 1993’te..
Bir gazetecinin, kendisine, ‘Elçibey sizi Nahcivan’daki kuyudan çıkarıp Bakü’ye getirdi. Siz ise Elçibey’e kuyu kazıp, makamını elinden aldınız’ kabilinden bir soru sorduğunda, Haydar Aliyev’in cevabı ilginçti: ‘Siyaset, ana-ata tanımaz..’
***
Bu, sadece Azerbaycan’a mahsusu bir siyasî akrobasi gösterisi değildir; her yerde tekrarlanabilir.
***
Şimdilerde bizde de bir takım siyasî kıpırdanışlar var gibi.. Ve, Abdullah Gül, eski bir cumhurbaşkanı olarak devreye girmek istiyor ya da sürülmek isteniyor. Çünkü, şunun şurasında 2019’da yapılacak Başkanlık seçimine 20 ay kaldı..
Bu seçim çok önemli..
Çünkü, yeni sisteme göre C. Başkanı seçilecek kişi, 5 yıl süreyle ülkeyi geniş yetkilerle yönetecek ve hükûmeti tek başına kendisi oluşturacak ve Meclis tarafından Hükûmet’in düşürülmesi söz konusu olamayacak, sadece ‘Bakan’lar güvensizlik oyuyla düşürülebilecek..
Ama 2019’da yapılacak seçimde bir başkası seçilirse, Tayyip Bey’in 15-20 yıl boyunca yaptıklarını, yeni Başkan, anayasada düzenlenen yeni geniş yetkilerle 5-6 ay içinde tersine çevirebilir.
***
Bu bakımdan, MHP dışındaki muhalefet partileri, şimdiden, ‘Bir isim üzerinde ittifak edebilir miyiz?’ hesabı yapıyorlar; Ağustos-2014’deki seçimde Ekmeleddin İhsanoğlu etrafında CHP ve MHP’nin ittifak edişi gibi.. Aslında, o isim, kesinlikle CHP’nin kabul edebileceği bir isim değildi ama CHP, kendi adayıyla seçime girerse kazanamayacak bir parti olduğunu kabullenmiş oldu. Ekmeleddin Bey de kendi saygınlığı ayaklar altına attı.
***
Şimdi de, Tayyip Bey’e karşı ‘yeni Ekmeleddin Bey’ olarak, Abdullah Bey ileri sürülmek isteniyor gibi.. CHP lideri KK., ‘Niçin olmasın?’ diyor.. Maksat, Tayyip Bey’i önlemek, kazandırmamak.. Bu da, Tayyip Bey’in nasıl bir çetin ceviz olduğunun muhaliflerince de itiraf olunmasıdır. Ancak, Abdullah Bey, başkalarının ileri sürdüğü bir figür olarak sahnede yer alırsa, ‘siyaset’in, ‘ana-ata tanımaz’ özelliği tekrarlanır ama kendisine de yazık etmiş olur. Çünkü o, ‘Gezi Hadiseleri’ esnasında gösterdiği üzere,‘çetin kavgaların adamı’ değildir. Hele, bizdeki siyaset, gerektiğinde en çetin mücadeleleri göze almayı gerektirir. Abdullah Bey, kendisini Tayyip Bey’e karşı çıkarmak isteyen odakların etkisiyle riske girerse; kendisi olmaktan uzaklaşır; birilerinin ‘Ekmeleddin’i olur ve kendisinin geçmişte bulunmadığı ‘karşıt siperler’den kendi saflarına ateş açmak durumuna düşer. Umulur ki, o bu duruma düşmez.
***
Kimse kimseyi sevmeye zorlanamaz elbette.. Ama Tayyip Bey herhangi bir parti olmadan da, tek başına bir ‘isim’dir. Onun söylem ve eylemlerini başkaları tekrar ettiğinde aynı sonucu elde edemez. ‘Karizma’ denen de budur, işte..
Tayyip Bey çok büyük bir hata yapmadıkça, gelecek seçimde de bertaraf edilemeyecek kadar güçlü bir isimdir.
