O tadýný çok sevdiðimiz çikolatalar var ya, hikayesini bilseniz bu kadar severek yiyemezsiniz.
Batý Afrika’da yaklaþýk 2 milyon çocuk kakao üretiminde çalýþtýrýlýyor. Çocuklarýn neredeyse tamamý kakao kozalarýný toplar ve iþlerken ellerindeki palalarla yanlýþlýkla bacaklarýný kesiyor. Þanslý olan iyileþiyor, þansý olmayan ya sakat kalýyor ya da enfeksiyon nedeniyle hayatýný kaybediyor. Bu iþler dünya genelinde çok haber olmuyor zira pazar son derece büyük, o kakaolarý alanlar da uluslararasý dev ve reklamveren þirketler.
***
Peki ya altýn, o ne kadar masum? 8 ile 14 yaþ arasý, kýz-erkek, binlerce çocuk Tanzanya’da altýn madenlerinde çalýþtýrýlýyor. Üstelik çoðu zaman 24 saat mesai yaparak.
Ýnsan Haklarý Ýzleme Örgütü’nün raporuna göre çocuklar altýný ayrýþtýrmak için kullanýlan cývadan zehirleniyor, ayrýca küçük ve çoðu zaman ruhsatsýz çalýþan madenlerde göçük altýnda kalma riski yaþýyorlar. Bitti mi derseniz, bitmedi... Rapora göre madenlerde çalýþtýrýlan çocuklarýn bir çoðu yetim ve kýz çocuklarý cinsel tacizle yüz yüze kalýyor. Aslýnda Tanzanya madenlerde çocuklarýn çalýþtýrýlmasýný yasaklayan yasa maddeleri var ama uygulama maalesef sorunlu...
***
Can sýkan bir baþka rapor daha var. Uluslararasý Çalýþma Örgütü’ne göre, çoðu 14 yaþ altýndaki 10 milyondan fazla çocuk, temizlik, mutfak iþleri, bahçývanlýk, su taþýma, kendilerinden küçük çocuklara ya da yaþlýlara bakýcýlýk yapmaya zorlanýyor. Rapora göre bu çocuklar genellikle ücretsiz çalýþtýrýlýyor, çalýþma koþullarýnýn kabul edilebilir standartlarýn çok altýnda ve eðitim alamýyorlar. Bitmedi, ILO’nun raporuna göre, çocuk iþçiliðinin kapalý kapýlar arkasýnda ve gözlerden uzak olmasý nedeniyle çocuklar fiziksel ve cinsel istismara da maruz kalýyorlar...
***
Zamansýz bir yazý bu, biliyorum. Çocuk, kadýn, yaþlý demeden, masum insanlarýn kimyasal silahlarla öldürüldüðü bir dünyada yaþýyoruz. Sözün bittiði yer burasý deðilse, neresidir, söyler misiniz?