Dünyanýn en nâzik iþidir adalet daðýtmak; nâzik olduðu kadar da onurlu bir iþ... En büyük övgüler adaletin keskin kýlýcýna yöneltilir. Bavyeralý köylü hakkýný gaspetmek isteyen hükümdara“Berlin’de hâkimler var”diye meydan okuyan, yanýlma ihtimalini minberde dile getiren Ýslâm büyüðüne,“Seni kýlýçlarýmýzla doðrulturuz”itirazýný yapan insanlar çýkmýþtýr.
Güveniriz yargý mensuplarýna, saygý da gösteririz.
Hep unuttuðumuz gerçek ise þudur: Yargý mensuplarý yasalarý uygular... Bu sebeple yasalarýn âdil olmasý gerekir. Karakuþi hükümlere yol açacak türden aþýrý cezalar da, ülkenin birlik ve dirliðini bozma sonucunu doðuracak gevþek olanlar da adaleti saðlamaktan uzaktýr. Caydýrýcýlýðý tadýnda býrakmak, hoþgörüyü de sýnýrlý tutmaktýr esas olan...
Bizde toplumsal olaylarla ilgili yasal çerçeve uzun süre ülke gündemini meþgul eden‘sol-sað’kavgalarýnýn gölgesinde belirlenmiþ, son 30 yýla damgasýný vuran‘etnik kökenli’terör eylemleri çerçevenin daha da daraltýlmasýna yol açmýþtýr. Boynuna poþu takan gence veya gösterilerde taþ atan çocuða uzun hapis cezalarý verilebilmesi, yayýncýnýn, gazetecinin, öðretim üyesinin‘terörist’diye cezaevine kapatýlmasý bu sebepledir.
Yani, yasalarýn terör gölgesinde yazýlmýþ olmasýnýn...
Sadece bizde böyle deðil; 11 Eylül (2001) eylemleri sonrasýnda gereksiz bir paranoyaya kapýlan ABD de, birbiri ardýna çýkartýlan yasalarla, ‘dünyanýn en özgür ülkesi’ olma amacýndan sapmýþtýr. Geçen gün burada yazdým: Ýnternette kolayca ulaþýlabilen bir metni tercüme etti diye Arap asýllý bir Amerikalý 17,5 yýl hapis cezasýna çarptýrýlabilmiþtir. Koyu renkli olmak veya Arapça isim insanlarýn baþýna iþ açmaya yetmektedir ABD’de...
Aþýrý ceza ülkelerin imajlarýný bozduðu kadar amacýna ulaþsa bari; hayýr, tam tersine, ülkenin kuruluþ amacýndan sapmasý pek çok Amerikalý’yý tepki vermeye sevk etmekte, bizde ise devlet ile millet arasýndaki baðý zayýflatmaktadýr. Sert yasalar iþe yarasa Arap ülkelerinde hareketlenmeler yaþanamazdý.
“Yasalar gevþek”yaygarasýyla sertleþtirilen yasal çerçeve terörü durdurdu mu, yoksa daha mý azdýrdý ülkemizde?
Denge önemli; hayatýn her dalýnda olduðu gibi adalette de önemli...
TBMM þu sýralarda Adalet Bakanlýðý tarafýndan hazýrlanmýþ ‘3. Reform Paketi’ni görüþüyor; Bakanlar Kurulu da bu hafta yine ayný bakanlýðýn ‘4. Reform Paketi’ni gündemine alacak. Paketlerde son zamanlarda tartýþmalara sebep olmuþ, içte ve dýþta eleþtiri konusu yapýlan bazý yasa maddelerini ýslah edecek düzenlemeler var. Yargýlama süresini kýsaltmaya, tutukluluk uygulamasýný zorlaþtýrmaya,‘eylemci’tanýmýný daraltmaya yarayacak düzenlemeler...
‘Özel yetkili’savcýlar ile yargýçlarýn yetkilerinin daraltýlmasýna itirazlar geliyor; hem de geçmiþte adalet mekanizmasýnýn kendi aleyhlerine çalýþtýðýný bildiðimiz çevrelerden... Oysa þimdiki yasal çerçeve yüzünden gelen eleþtirilerin önemli bir bölümü hükümete yakýn itirazcý çevrelerin imajýný içte ve dýþta zedeliyordu; eleþtirileri daha da koyulaþtýracaðý için, uygulamalarýn devamýna esas onlar karþý çýkmalý.
Vaktiyle demokrasi ve özgürlük standartlarýnýn yüksekliðiyle iftihar eden -ABD gibi- ülkeler yarýþtan koptular; Türkiye bu alanda liderliði ele almanýn yollarýný aramalý.