Adý serbest ticaret anlaþmasý mý, krizden çýkýþ stratejisi mi?
2012 sonlarýnda bu sene içerisinde ABD ile AB arasýnda imzalanabilecek serbest ticaret anlaþmasýndan bahsedilmeye baþlandý..ve son nokta yarýn… Baþbakan Recep Tayyip Erdoðan,yarýn gideceði Washington ziyaretinde en önemli gündem maddelerinden birisi bu…. Baþbakan Erdoðan'ýn ABD gezisine Türk CEO'lardan oluþan 100 kadar iþadamý da katýlacak
Bu konuyu defelarca dile getirmiþtim..Aslýnda yüzyýlýn anlaþmasý olabilir bu.Ve bir çok dengede deðiþebilir..Tabi ki gerçekleþtiði takdirde…
Baþbakan Erdoðan'ýn Obama ile yapacaðý görüþmede ikili iliþkilerde ilk gündem maddesi ABD'nin AB ile imzalayacaðý Transatlantik Ticaret ve Yatýrým Anlaþmasý…
Türkiye Gümrük Birliði üyesi olarak, AB'nin üçüncü ülkelerle yaptýðý anlaþmalardan yararlanamayan bir konumda…Türkiye’de bu yapýnýn içerinde yer alabilirse ABD ile serbest ticaret anlaþmasýna taraf olabilecek… Böyle bir durumda ABD'nin yýllardýr kaldýrmadýðý kota ve kýsýtlamalar kalkacak.
Ýþte bu nedenlerde Baþbakan Recep Erdoðan’ýn ABD’ye yapacaðý bu ziyaret çok çok farklý bir önem taþýyor…
Hatýrlayalým en son Uluslar arasý kredi derecenlendirme kuruluþu FITCH, Türkiye ekonomisinin güçlü olmasýnýn nedeninin güçlü ihracat olduðunu vurguladý…
Bu önemli detayý kafamýzýn bir yerine not edip devam edelim…
ABD ve Avrupa arasýnda imzalanmasý muhtemel serbest ticaret anlaþmasý mevzuunu biraz daha açalým..
Geçtiðimiz aylarda ABD Ticaret Temsilcisi , Avrupa Birliði ve ABD tarým dahil olmak üzere tüm sektörleri kapsayacak bir serbest ticaret anlaþmasý imzalama konusunu ciddi olarak deðerlendirdiklerinin açýkladý …
Nitekim bu konu için kurulan Grubun, Haziran ayýna kadar bir ön rapor hazýrlamasý, yýl sonuna kadar da önerilerini sunmasý bekleniyor.
Bu arada Serbest ticaret anlaþmalarý, Ocak-Temmuz 2013 arasýnda AB dönem baþkanlýðýna gelen Ýrlanda'nýn da önemli gündem maddelerinden biri.
Bu arada Cameron Washington'da…Obama ile Suriye krizi ve Avrupa Birliði-ABD serbest ticaret anlaþmasý baþta olmak üzere bir dizi konuyu görüþecek. Ýngiliz ekonomisine yýllýk 10 milyar sterlin katkýda bulunmasý beklenen AB-ABD serbest ticaret anlaþmasý da, Cameron'ýn 3 günlük ABD ziyaretinin gündeminde yer alýyor..Ýngiltere'nin AB'den ayrýlmasýný istemeyen ABD'nin bu konudaki görüþlerini yinelemesi, Cameron'ýn da Obama'ya ülkesinin AB'den ayrýlmayacaðý yönünde güvence vermesi bekleniyor.
Bu detay sonrasý biraz rakamlara bakalým;
AB verileri, 2011 yýlýnda AB'nin ABD'ye 260 milyar Euro'luk mal ihraç ettiðini ve ABD'den de 184 milyar Euro ithalat yaptýðýný gösteriyor.
ABD ve AB'nin 27 ülkesi arasýndaki ticari baðlar oldukça kuvvetli… Ýki taraf arasýndaki ticaret hacmi 2011 yýlýnda 490 milyar Euro'yu bulurken iki tarafýn birbirine yaptýðý yatýrýmlarýn toplamý 2 trilyon Euro seviyesinde...
Bu arada AB sadece ABD deðil , Singapur ile serbest ticaret anlaþmasý konusunda Aralýk ayýnda anlaþmaya vardý. 2011'de AB ile Singapur arasýndaki ticaret hacmi 46 milyar Euro'yu buldu.Aralýk ayýnda ayný zamanda Kolombiya, Peru ve altý Orta Amerika ülkesiyle AB arasýndaki serbest ticaret anlaþmalarýna Avrupa Parlamentosu'ndan onay çýktý.
Arka arkaya AB’n in yaptýðý bu serbest ticaret anlaþmalarý Avrupa için bir çýkýþ yolu…Özellikle son yýllardaki resesyonu düþünecek olursak...
Türkiye’ye dönecek olursak en son Baþbakan Yardýmcýsý Ali Babacan, ABD ile AB arasýnda yapýlacak serbest ticaret anlaþmasýnýn, Gümrük Birliði üyeliði sebebiyle Türkiye için çok önemli olduðunu söyledi ki konu çok kritik…
Babacan ayrýca bu sürecin doðru yönetilmesi halinde iliþkilere katkýsýnýn büyük olacaðýný, aksi takdirde ise siyasi iliþkilerde mevcut durumdan geriye gidilebileceðini ve Türkiye’ninde müzakere masasýnda olmasýný gerektiðini söyledi.
Bu arada bir bilgi biz AB’nin gümrük birliði anlaþmasý yaptýðý tek ülkeyiz.
Eðer ABD AB ile serbest ticaret anlaþmasý yapar ve Türkiye dýþýnda kalýrsa ciddi bir kayýpla karþýlaþabiliriz...
Çünkü AB-ABD arasýnda serbest ticaret anlaþmasý yaptýðý zaman Türkiye ABD mallarýna hiçbir gümrük vergisi uygulamadan ‘’gel’’ diyecek… Fakat ABD'ye olan ihracatýmýzda gümrük vergileri devam edecek…Yani ithalat vergisiz ihracat vergili gerçekleþecek...
Dünya Ticaret Örgütü’ne göre iki taraf arasýndaki gümrük vergileri mevcut dünya koþullarýna göre düþük kalýyor. AB mallarý için ortalama yüzde 5.2, ABD mallarýna ise ortalama yüzde 3.5 gümrük vergisi uygulanýyor.
Bu arada Almanya Federal Ekonomi ve Teknoloji Bakanlýðý’nýn ülkenin en büyük ekonomi düþünce kuruluþlarýndan IfoInstitut’a hazýrlattýðý rapora göre STA, Türkiye’nin gayfisafi yurtiçi hasýlasýnda yüzde 2.5’lik kayba neden olacak. Bu durum IMF’ye göre 838.9 milyar dolar öngörülen Türkiye’nin 2013 GSYH’sinde 20 milyar dolarlýk bir kayýp anlamýna geliyor.
Peki biz ne yapacaðýz ?
Ýktisadi Kalkýnma Vakfý'ndan da AB'nin üçüncü ülkelerle serbest ticaret anlaþmalarý ve Türkiye açýsýndan etkileriyle ilgili deðerlendirmeler geldi.
'Gümrük Birliði'nde, Ýktisadi Kalkýnma Vakfý'nýn her zaman vurguladýðý gibi, AB’nin Türkiye ile bir Gümrük Birliði yokmuþ gibi kendi kendine baþka ülkelerle imzaladýðý serbest ticaret anlaþmalarý sebebiyle sorunlar yaþanmaktadýr. AB özellikle Dünya Ticaret Örgütü kapsamýnda Doha’da baþlatýlan çok taraflý ticaret müzakerelerinde sonuç alýnamamasý sebebiyle ikili ticaret anlaþmalarýna yönelmiþ, Kanada’dan Meksika’ya, Güney Kore’den Hindistan’a kadar birçok ticari aktör ile serbest ticaret anlaþmalarý müzakere etmek ve imzalamak suretiyle dünya pazarlarýndaki payýný artýrma yoluna gitmiþtir.
AB ile gümrük birliði içinde olduðundan bu anlaþmalar yapýlmadan Türkiye'nin de görüþleri alýnmasý gerekir.
Nasýl ki 27 üye Devletin bakanlarý AB Bakanlar Konseyi'nde toplanýp görüþmelerde uygulanacak "ortak müzakere pozisyonu"nu belirliyorsa o toplantýda Türkiye'nin de görüþleri alýnmalýdýr.
Gerçek anlamda gümrük birliði uygulamasý bunu gerektirmektedir.
Ve þimdi bu konuda neler yapýlacak süreç nasýl iþleyecek?
Asýl soru bu...
Kalýn saðlýcakla...
Kaynak: euractiv
