Kaçýmýzýn oturduðu apartmanda sokak kapýsý dýþarý doðru açýlýyor?Deprem ya da yangýn, bir panik anýnda kapýlara hücum edecek insanlarýn ezilmemesi için kapýlarýn mutlak dýþarýya doðru açýlmasý gerek.AVM’lerde dönen kapýlarýn çoðu elektrikli deðil mi?Japonlar teknolojide dünyanýn en ileri ülkelerinden biri ama dönen kapýlar elektirikli deðil zira bir felaket anýnda kapýlar durursa izdihamýn nelere mal olacaðýný biliyorlar.
Ya dar turnikelerden geçilerek girilebilen iþ yerlerinin durumu...Kaçýnda turnike harici hýzlý bir çýkýþ, tahliye sistemi var?Daha basit bir soru, kaçýmýzýn evinde televizyon ve benzeri, düþtüðünde ölümlere yol açabilecek eþyalar sabitlenmiþ durumda?Rahmetli Ahmet Mete Iþýkara, “depremle yaþamayý öðrenmeliyiz” demiþti defalarca.Biz aðlamayý öðrendik daha çok, kendimiz bir þey yapmadan “gelsin devlet yapsýn” demeyi öðrendik...
***
Deprem deyince akla ilk gelen isimlerden biri olan Oðuz Gündoðdu Hoca’nýn oturduðu apartmanda bile binayý mantolama, kapýyý dýþa açýlýr hale getirmekten daha önemli bulundu.
Tamam doðal gaz faturasý düþecek ama yaþamdan daha önemli ne var?Okullar, hastaneler yenilendi, köprüler, viyadükler güçlendirildi ama sadece kamunun yaptýklarýný konuþarak hayatta kalýnamaz ki...Konut stoðumuz iyi deðil, Kentsel Dönüþüm Yasasý çýktý, kimi rant peþine düþtü, kimi daha büyük ev.Sanki depreme hazýrlanmýyor piyangodan çýkan parayý harcýyoruz.
***
Son iki haftada hem ulusal hem de uluslararasý bilim kuruluþlarýndan üst üste “Ýstanbul için risk arttý” açýklamalarý geliyor.Deprem vurmadan sadece 4 saniye önce haberdar olacaðýz ve o 4 saniyede patlama ve yangýnlara neden olabilecek doðalgaz akýþý kesilecek, trafik ýþýklarýnýn tamamý kýrmýzýya dönecek...Ama borularda dolaþan gaz kalacak, peki kaçýmýz deprem anýnda apartmana doðalgaz giriþini kesecek basit ve ucuz yöntemlerin peþine düþtük?
Þu an için imkansýz ama diyelim ki bilim insanlarý depremi önceden tahmin ettiler ve 24 saat kala haberdar olduk.Ýstanbul sizce tahliye edilebilir mi?
Modern ülkelerde uyanýklar için trafik polisi görevlendirilmez ama biz köprü giriþlerinde, arýza þeritlerinde uyanýklara karþý onlarca ekip görevlendiriyoruz her gün...
***
Kendimiz bir þey yapmayýp, “Gelsin devlet yapsýn” demek, hazýr deprem çantasý tutmaktan vazgeçip “deprem konteynýrlarý ne oldu?” diye sorarak varacaðýmýz tek yer kötü bir yer olur.
Bugün sadece apartman ya da gittiðimiz AVM’deki kapýlara bakarak bile çok þey deðiþtirebiliriz.