Aile ile ilgili kurumsal düzeyde yapýlan iþleri en genelde politika metni yazmak, bilimsel ve sosyal toplantýlar düzenlemek ve müdahale programlarý geliþtirip uygulamak þeklinde sýnýflamak mümkün. Bu üç formun da olumlu taraflarý olduðu kadar iþlevsiz taraflarý da var. Bu yazýda bu üç tür çabanýn deðerlendirmesini yapacaðým.
Birçok ülke aileyle ilgili politika metinlerine sahip. Belli ki bu metinler yerel veya uluslararasý fonlar/kurumlar tarafýndan desteklenmiþ. Ýþi politika metni yazmak olan kiþiler var. Bu metinlere bir deðer atfedebiliriz. Çünkü bu metinler bir teorik yol haritasý çiziyorlar. Politika metinleri olmayan ülkelerin hali daha sorunlu. Ama bazý ülkeler de politika metni çöplüðü halinde.
Teorinin pratiðe kalýcý olarak dönememesinin nedenlerinden biri projelerin temelde yerelden baþlamamasý olabilir. Çünkü birçok politika metni veya programýn fikri de uluslararasý kurumlardan geliyor. Bu sebeple de uygulayýcý düzeyde sahiplenme olmuyor. Halbuki fikrin bir ihtiyaçtan dolayý yerelden gelmesi gerekiyor. Politika veya programýn geliþtirilmesinde uluslararasý katkýdan faydalanmak mümkün ama bu faydalanmanýn da etkili yollarýný bulmak gerekiyor.
Aile ile ilgili ister bilimsel ister sosyal toplantýlar bu üç form içinde en yaygýn olaný. Aileyle ilgili bir þey yapmak isteyen her topluluðun aklýna bu form geliyor. Kongreler, sempozyumlar, zirveler bu türün tipik örnekleri. Bu türden aktiviteler aileyle ilgili meselelerde bilimsel üretimini arttýrdýðý, akademisyenler arasýnda etkileþimi geliþtirdiði söylenebilir. Bu yararlý taraflarýna raðmen bu formun aile ile ilgili çabalarýn en yaygýn formu olmasýnýn yanlýþ olduðu kanaatindeyim. Bu alanda harcanan para ve emek kadar gerçek bir çýktý olmadýðýný düþünüyorum. Bu formun uzman etkileþimine dayanan ve çýktýlara yoðunlaþan atölye formatý ve odak grup çalýþmalarýna dönmesi ve yýlda bir kez bilimsel formatýnýn yapýlmasý gerektiðini düþünüyorum.
Birçok ülkede yýllardýr devam eden, artýk kökleþmiþ denen, yüzbinlerin üstüne ulaþmýþ programlarýn olmamasý büyük sorun. Örneðin anne babalýk eðitimleri ile ilgili en azýndan elitler tarafýndan bilinen bir programa sahip olmamamýz büyük çeliþki. Sizlere çok basit bir soru sorayým: “Anne babalýk eðitimi hakkýnda bir program, bunu veren bir kurum ve bu konuda tanýnmýþ bir kiþi ismi söyleyin?” Aslýnda oldukça basit bir soru karþýsýnda durup kalýyorsak bu alanda bir sorunumuz var demektir.
Bakanlýklar üzerinden baþlayan programlarýn sonlarýnýn genellikle hazin olmasý da baþka bir çeliþki. Örneðin Aile, Çalýþma ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðý tarafýndan baþlatýlan aile eðitimi ile ilgili geliþtirilmiþ programýn sýnýrlý bir uygulama alaný bulabilmesi bu durumun örneklerinden biri. Bütçe ve emeðin harcandýðý bu programýn yeterince bir etkide bulunmamasý üzerine düþünmek gerekiyor.
Bu aralar sürekli olarak hem Türkiye için hem Ýslam dünyasý hem de ihtiyacý olan toplumlar için “Aile ile ilgili etkili, uygulanabilir, on yýllarca süren müdahale programlarýný topluma nasýl yayabiliriz” sorusu üzerine düþünüp duruyorum. Düþünmekle beraber ayný zamanda çaba halindeyim. Bu zor iþ ama baþarmanýn bir yolunu bulmalýyýz.
