Benim geliþtirdiðim “Aileler için internet ve sosyal medya kullaným eðitimi” Ýbn Haldun Üniversitesi klinik yüksek lisans programýnda öðrencim Dilara Sürü’nün uzmanlýk tezinde etkinliði açýsýndan denendi ve eðitimin etkin olduðu bulundu.
Araþtýrmanýn sonuçlarýna göre, eðitime katýlan 32 kiþinin eðitime katýlmadan önce uygulanan ön test ve katýldýktan sonra uygulanan son testlerde internet, sosyal medya ve dijital oyun baðýmlýlýk düzeyleri arasýnda istatistiksel olarak anlamlý bir farklýlýk olduðu sonucuna ulaþýlmýþtýr.
Tez çalýþmasýnda sanal kimliði olan katýlýmcýlarýn internet baðýmlýlýðý, dijital oyun baðýmlýlýðý, sosyal medya bozukluðu ölçeklerinden aldýklarý ortalamalar sanal kimliði olmayan katýlýmcýlara göre çok daha yüksek puan aldýðý bulunmuþtur. Yani çevrimiçi ortamda oluþturulan sanal kimlik ile ilgili araþtýrmalarýn söylediði sahte kimliðin vermiþ olduðu rahatlýk ve özgürlük ile kiþi internet ortamýnda daha çok vakit ve enerji harcamaktadýr.
Araþtýrmamýzda çocuðunun fotoðrafýný dijital ortamda paylaþma eðilimi olan katýlýmcýlarýn, çocuðunun fotoðrafýný hiç paylaþmayanlara göre baðýmlýlýk ölçeklerden fazla deðer aldýklarý bulunmuþtur. Bu durum çocuklarýnýn resmini paylaþma eðilimindeki yüksekliðin internetin diðer problemli kullanýmlarý ile paralel seyrettiðini göstermektedir.
Araþtýrmamýzda sanal ortamda, internet ve sosyal medya aracýlýðý ile kendisini baþkalarýyla hiç kýyaslamayan katýlýmcýlarýn ölçeklerden aldýklarý internet baðýmlýlýðý deðerlerinin, kendisini baþkalarýyla birkaç kez ya da zaman zaman karþýlaþtýran katýlýmcýlara göre daha az olduðu görülmüþtür. Yani internetin kiþilerin benliklerini abartýlý bir þekilde ön plana çýkardýklarý yanýltýcý ortamýnda kendini baþkalarýyla kýyaslamak ruh saðlýðýmýz için risk içeriyor.
Araþtýrmada ölçeklerden alýnan sonuçlara bakýldýðý zaman boþ vakitlerini sadece ailesi ile geçiren katýlýmcýlarýn belirgin bir þekilde daha düþük baðýmlýlýk deðerleri aldýklarý görülmüþtür. Yani boþ vakitleri aile ile beraber deðerlendirmenin kiþilerin iyi olma hali açýsýndan koruyucu faktör olduðu söylenebilir. Ayrýca aile ile geçirilen zaman, internet baðýmlýlýðý adýna da koruyucu faktör olarak gözükmektedir
Dilara’nýn tez çalýþmasýndan katýlýmcýlarýn bazý geribildirimlerini aktarmak istiyorum. Katýlýmcýlardan 22 yaþýndaki öðrenci: “Eðitim konusunda en çok faydalandýðým konu oyun oynamakla ilgili bilinçlenmek oldu. Kendi durumumu deðerlendirme fýrsatým oldu, baðýmlýlýk sýnýrýnda olduðumu bilmiyordum. Artýk daha dikkat ediyorum” dedi.
28 yaþýnda evli ve bilgisayar mühendisi: “Eðitim benim için çok faydalý oldu fakat asýl eþimin de gelmesi gerekiyordu. Þimdi ben öðrendiðim þeyler konusunda onu uyarýyorum, beraber vakit geçirdiðimizde telefonlarýmýzý kullanmýyoruz” dedi.
42 yaþýnda evli ve 3 çocuk babasý olan öðretmen: “Eðitimden sonra ailemle daha çok vakit geçirmeye baþladým. Artýk belirli saatlerde interneti kapatýyoruz, ailecek çocuklarla vakit geçiriyoruz” dedi.
27 yaþýnda evli ve ev hanýmý: “Özellikle sosyal medya kullanýrken farkýnda olmadan beni etkileyen birçok þeyin farkýnda vardým. Eðitimden sonra bazý sosyal medya hesaplarýmý kapatýp dijital detoks yapýyorum. Duygusal olarak çok daha iyi hissediyorum” dedi.
Sonuç olarak, aileler için internet ve sosyal medya kullanýmý eðitimimin etkili olduðu gösterilmiþ oldu. Yapmamýz gereken bu ve benzeri eðitimleri toplumsal katmanlara yaymak olmalýdýr.
