Antalya denilince akla ilk genellikle deniz, kum, güneþ üçlüsü geliyor. Peki ya yöresel lezzetlerine ne oldu? Tirmisi, acýkara üzümü, bergamotu ve yanýk yoðurdu meþhur olan þehir aslýnda yerel tatlarýyla da dikkat çekiyor.
Delice, gavur, termiye, Mýsýr baklasý. Nasýl adlandýrýlýrsa adlandýrýlsýn Antalya için adý tirmis olan bu sarý minik taneleri masada görünce hazine bulmuþ kadar sevindim. Geçen hafta Muratpaþa Belediyesi’nin davetlisi olarak gittiðim Antalya’dan cebimde yanýksý yoðurt, acýkara üzümü ve fotoðraftaki sempatik güzel tirmis ile döndüm. Müthiþ mutluyum çünkü nihayet benim için Antalya deniz ve kumdan ibaret olmayacak.
500 bin yýllýk tarihsel geçmiþiyle Hititler’e, Likya’ya ev sahipliði yapmýþ, Roma ve Bizans’ýn izlerini býraktýðý, yörüklerin yerleþim merkezi olmuþ bir coðrafyadan bahsediyoruz. Peki dürüst olalým Antalya denilince kaçýmýzýn lezzet hafýzasýnda bir þeyler var? Muratpaþa’nýn bile ismini duymamýþtým. Meðer þehrin ilk yerleþim bölgesiymiþ. Yeni projelerini görmek amacýyla davetliydik, oysa ben farklý bir lezzetle tanýþtým.
Antalyalýlara yöresel lezzetleri hakkýnda soru sorunca cevap hep “Burada her þey yetiþiyor, özel bir þey aklýma gelmiyor” oluyor. Bir þeyler bulmak için ciddi efor gerek çünkü yerliler için her þey sýradan. Tirmis Mýsýr’dan Portekiz’e, Konya ve Isparta dahil tüm Akdeniz bölgesinde yetiþen yabani bir bakla türü. Delice, kurt, gavur, acý bakla gibi farklý isimlerle de anýlýyor. Peki nasýl yapýlýr bu tirmis? Bir gece suda beklettiðiniz tirmisi süzüp yýkayýn. Bol suda rengi sararana kadar dirice haþlayýn. Suyunu süzün. Soðuk su dolu kaba alýn. 8-10 gün, günde 3-4 defa kokusu gidene kadar suyunu deðiþtirin. Acýsý gidince bir gün de biraz kaya tuzu eritilmiþ suda bekletin. Salatalarda veya buzun içinde servis edin.
Yanýk yoðurdu mutlaka tadýn
Antalya’nýn belki de kendisini ifade etmek için yemeðe ihtiyacý yok ama unutmayalým hedef aldýðý yerli, yabancý tüm turistlere zaten çok iyi bildikleri pizzayý, spagettiyi, hazýr dondurmalarý sunarak deðil bölgenin dokusuna ait özel yemekleri standart bir lezzette verebildikçe kimlik bulacaktýr. Bu baðlamda þiddetle üzerine düþülmesi gereken birkaç önemli baþlýk görüyorum. Tirmis bunlardan sadece biri. Mesela ‘Acýkara’ adlý bir üzüm çeþidi var. Bu aralar hayatta kalma mücadelesi veriyor. Aromasý, aðýzda býraktýðý dolgun lezzeti gerçekten özel. Bergamotun portakaldan da önemli olduðu fikrindeyim. Sonra bir de ‘yanýksý’ denilen yoðurt var. Denizli’nin de yanýk yoðurdu meþhur ama Antalya’da da olduðunu biliyor muydunuz? Üstelik bu coðrafyada binlerce yýllýk geçmiþi bulunuyor. Yörüklerin sadece keçi sütü kullanarak yaptýðý yanýk yoðurt, o dönem sütü bakterilerden arýndýrmak ve bunu içene yanýk kokusuyla ispat etmek için yapýlýrmýþ. Hatta son 50 yýldýr bu sütten dondurma da hazýrlanýyor. Dondurma elbette önemli ama özellikle yoðurdun yaygýnlaþmasý için saðlam projeler üretilmeli. Süt ve süt ürünleri yönetmeliði üretim þekillerini gelenekselden uzaklaþtýrdýðý için önünde engel olabilir, yine de çözüm odaklý formüllere hiçbir yönetici itiraz etmez. Velhasýl bu ürünlerle þefler de birçok yeni reçeteler yapabilir. Ben kollarý sývýyor ve denemelere baþlýyorum haberiniz ola!
AKLA ZARAR LEZZETLER
Antalya ovasý Türkiye’nin sebze meyve ihtiyacýnýn büyük bölümünü karþýlýyor. Avokadodan domatese üretilmeyen sebze, meyve yok. Peki siz hiç ‘Antalya’da þunu mutlaka ye’ diyen bir arkadaþýnýza rastladýnýz mý? O halde önerilerimi not edin, akýllara zarar lezzetler var!
- 7 MEHMET, Antalya’nýn en ünlü restoranlarýndan, yerel otlarý, salatalarý, tahinli yumurtalý piyazý ile bölgenin ünlü mezesi hibeþi mutlaka tadýn. Tabii bir de bu yazýnýn kahramaný tirmisli deniz börülcesi salatasýnýn adresi olduðunu unutmayýn.
- MEVLANA LOKANTASI’ýnda yaz sýcaðýnda bile olsanýz simitli kelle paça çorbasý için. Aðýr deðil korkmayýn.
- SEDÝR RESTORAN, tam bir yemek cenneti ama içlerinden keþkek, Konya’nýn ünlü lezzeti etli ekmeðin en iyi yorumunu ve tahin soslu kabak tatlýsýný deneyin.
- AKDENÝZ PASTANESÝ, gerçek bir dondurma cenneti. Suni dondurmalardan uzak, rafine bir lezzet için doðru adres. Portakallý, tahinli ve yanýksý dondurmasýný kaçýrmayýn.
MÝKLA’YA ALKIÞ
MÝkla, The World’s 50 Best Restaurants 2015’in birinci aþamasýnda ilk 100 listesine 96’ncý sýradan girdi. Böylelikle yarýn açýklanacak ilk 50 restoran içinde yer alma þansýný yakaladý. Dünyanýn en iyi restoranlarýnýn bulunduðu bu listede 2009’da Changa 39’uncu sýradaydý. Changa’dan sonra bu kez kalbimiz Mikla ile, yolu açýk olsun!
