'Akl-ý selim' olmadan 'maslahat' olmaz

Siyasi tarihimiz ayný zamanda bir darbeler tarihi anlamýnda.15 Temmuz'da yaþadýðýmýz hain iþgal teþebbüsüne kadarki darbeler, sýrtlarýna giydirilmiþ kuzu postlarýyla okutuldu bu topluma. Devlette bir takým iþler iyi gitmiyor derlerdi ve ardýndan cumhuriyeti koruyup kollamakla görevli ordu, meseleye el koyardý. Siyasilerle darbeyi gerçekleþtiren ordu arasýnda bir hesaplaþma gibi duran bu deneyimde, toplum direkt suçlanmazdý. Ama 15 Temmuz'da sadece Meclis bombalanmadý, sadece Cumhurbaþkaný ölümle tehdit edilmedi, sadece Baþbakan'ýn aracý kurþunlanmadý, sadece Genelkurmay baþkanýna el konulmadý, halkýn üzerine tank sürdüler, yaylým ateþi açýldý, jetlerle saldýrýldý... En açýk ve aðýr darbeyi, halk aldý ve yine ayný halk, darbeye karþý koydu ve darbecileri kovdu, sildi attý... Böyle bir deneyim ne tarihimizde yazýlý ne de diðer milletlerin tarihlerinde. Dolayýsýyla aziz milletimizin asil nefsi müdafaasý olarak çok önemli bir geçittir 15 Temmuz...

Darbeyi hazýrlayanlarýn "dindar görünümlü" oluþu, 15 Temmuz'u diðerlerinden ayýran çok önemli bir farklýlýk. Toplumun mazlum hissiyatýndan, tabandaki samimi insanlarýn iyi niyetinden, mütedeyyin kesimin uzun yýllar yaþadýðý maðduriyetler ve adaletsizlikler gibi rejime yönelik güvensizliklerimizden beslendi bu paralel ve hain yapý. Uyandýðýmýzdaysa, ne yazýk ki toplumun neredeyse tüm kýlcal damarlarýna yayýlmýþtý.

***

Türkiye'deki yönetsel elit, þimdiye kadar jakobenik bir tarzda tatbik etmiþti topluma, modernleþme tezini. Oysa dindarane görünüm, alçakgönüllülük, fedakarlýk, sade ve adanmýþ bir hayatý sürdürüyor dekoru ardýnda, sektörler arasý incelikli iliþkilerle kurulmuþ devasa küresel baðlam, beyin yakýcýydý... Bürokrasiden akademiye, adliyeden orduya sistemin tümüne nüfuz eden bu yapý, hem güya yaslandýðý kültürel kodlar hem de istismar ettiði insan gücü ve ekonomik birikim düþünüldüðünde, Anadolu'yu içten içe kemiren bir aðaç kurdu gibi iþlev görmüþtü.Bu manada, derin bir hayal kýrýklýðý, güven bunalýmý, fiziki olduðu kadar zihinsel bir tehdit anlamý da var FETÖ paralel yapýlanmasýnýn. 

Hem yerli deðerleri hem Anadolu'nun insani gücünü sömüren bu yapý sanýldýðýnýn aksine aslýnda hiç de yerli deðildi. Devlet, en baþýndan itibaren bu paralel yapýnýn küresel iliþkilerine dikkat çekiyordu ve Türkiye aleyhtarý bir konsorsiyumun aktif ofisi olduðu tezi üzerindeydi... Kendini sivil olarak lanse ederken sofistike baðlar kurabilmiþ bir kült yapý olarak devletin sorgu odaðýndaydý artýk paralel yapýlanma.

Devlet geleneði dediðimiz görgü, kendi yapýsallarý için tehlike olarak gördüðü siyasal, ideolojik ve dini hareketleri kontrol eder, hatta zaman zaman imha, zaman zaman destek yolunu açar. Bunu "devletin maslahatý" veya "devlet aklý" olarak ifade ederler. Maslahat veya devlet aklý þeklinde ifade edilen derin refleks, devletin olduðu her yerde vardýr. Mezkur devlet geleneðinin affetmeyeceði þeyse, küresel iliþkiler ve dýþ güçlerin emrindeki oluþumlardýr. Ve devlet, FETÖ için küresel baðlantý kararýný vermiþtir.

Bu karar, þartlarý olaðanüstü kývama taþýyor.FETÖ'yü devlet kademelerinden ayýklamak için hem olaðanüstü yetki hem de olaðanüstü bir performans gerekiyor. Devletin kendi varoluþ kaygýsýný da dillendiren bu halin, adaletle iþlemesi hepimizin dileðidir. Lakin bu dileklerimize en büyük umudu verecek de yine hukukun kendisidir. Ýnsan Haklarý sistemi ve Sivil Toplum müktesebatý devletin maslahat politikasýyla yürüttüðü disiplini, birey lehine kontrol etmek için vardýr.

Zira olaðanüstü koþullarda süren araþtýrma, soruþturma ve yargý çarklarý, maalesef zaman zaman sosyal yaralanmalara sebep olmaktadýr. FETÖ ile iliþkisi olmayan muhalif kimseler veya FETÖ'yle iliþkisi olamayan islamcý kesim de "o'hal" soruþturmalarýndan nasibini alabilmektedir. Kariyer kapma savaþýnda kendisine rakip olarak gördüðünü FETÖ ihbarýyla diskalifiye etmek isteyen insanlar çýkmýþtýr bu vadide ortaya mesela.. Veya bazý kriptolar, kendi yerlerini saðlama alabilmek için herkesten çok baðýrýp, þikayet etmekte ve saðý solu ihbar yaðmuruna tutmaktadýr. Sistem içindeki katý ulusalcýlarýn fýrsat fýrsattýr mantýðýyla iþlettiði biçerdöverlikse ayrý konu...

Devlet maslahatý veya devlet aklý ya da devletin varoluþa has derin refleksi þeklinde ifadesini bulan olaðanüstü hali, kontrol edecek herhangi bir yapý mevcut mudur?

Siyasetname geleneði güçlü bir medeni hafýzamýz var. Maslahat veya devlet aklý kavramlarýný dengeleyecek unsur bizde "akl-ý selim"dir... Akl-ý Selim nasýl gerçekleþir:  

1. Hukuk devleti ilkelerine riayet, 2. Hukuk güvenliði tesisine gayret, 3. Nihai manada adalet idesine baðlýlýk, 4. Ahlaka uygunluk ve 5.Toplumsal sorumluluk bilinci...