1955 yýlýnda otodidakt Ýtalyan - Amerikalý sanatçý Marino Auriti bir ütopya yarattý. Dünyanýn bütün bilgisini çatýsý altýnda toplayan devasa bir Ansiklopedik Saray! Amerikan Patent Enstitüsü’ne verdiði dosyada ABD’nin baþkenti Washington’da inþa edilecek olan 136 katlý bu müzenin 700 metre yüksekliðinde olacaðýný, 16 blokluk bir þehir alanýný kaplayacaðýný öngörüyordu...
Ansiklopedik Saray hiçbir zaman gerçekleþtirilemedi ama 55. Venedik Bienali’nin küratörü Massimiliano Gioni’ye ilham verdi: Ýnsanlýk tarihinin bütün bilgi ve sanat birikimini bir araya toplama ütopyasý Venedik Bienali’nde ayný adý taþýyan serginin temasý oldu. 38 ülkeden 150 sanatçýnýn gözünden 20. yüzyýlýn tanýklýðýný yapan ya da bu etkinlik için ýsmarlanmýþ yapýtlarýndan oluþan Il Palazzo Enciclopedico / Ansiklopedik Saray 1 Haziran’da Giardini’deki merkez pavyonda açýlýyor. Bu sergiye Türkiye’den Yüksel Arslan davet edildi. Andre Breton ve Jean Dubuffet’nin hayranlýðýný kazanan; farklý dönemlerinde Nietzsche ve Marx’tan etkilenen Yüksel Arslan hem içerik hem kullandýðý malzemeler açýsýndan hakiki bir tabu kýrýcý.
***
55. Venedik Bienali’nin 1998’den bu yana, Genel Yönetmen Paolo Baratta’nýn deyiþiyle “daha araþtýrmacý” bir tavýrla tercih ettiði tematik sergilerin yaný sýra her ülkenin resmi pavyonuyla temsil edilmesi geleneði de sürüyor. Bienal’de bu yýl 10 tanesi ilk kez açýlan 88 ülke pavyonu yer alacak. Angola, Bahamalar, Bahreyn, Fildiþi Kýyýsý, Kosova, Kuveyt, Maldiv, Paraguay ve Tuvalu’nun yaný sýra Vatikan da ilk kez temsil edilenler arasýnda.
Türkiye pavyonunda Emre Baykal’ýn küratörlüðünde Ali Kazma’nýn “Rezistans” adlý çokekranlý video enstalasyonu sergilenecek. Ülkemizde video sanatý alanýnda en yetkin isimlerden biri olan Ali Kazma’nýn önceki çalýþmalarý da hem ülkemizde hem uluslararasý alanda büyük beðeni toplamýþtý. New York’ta sinema öðrenimi gören Ali Kazma, 2000 yýlýnda UNESCO’nun Sanata Destek, 2010 yýlýnda Almanya’nýn Kuzey Ren - Vestfalya Sanat Vakfý Nam June Paik ödüllerini kazandý. Yapýtlarý Ýstanbul, Havana, Lyon, Sao Paulo bienallerinde ve baþka prestijli sanat etkinliklerinde sergilendi.
“Rezistans”ý oluþan video serisi, insan bedenine odaklý, kapsamý son derece geniþ birer kavramsal çalýþma. “Engellemeler” serisinde de Ali Kazma ile çalýþan küratör Emre Baykal, “Rezistans”ýn onun içinden çýktýðý ve sanatçýnýn gelecekte ilerleyeceði yol üzerine de önemli veriler sunduðu kanýsýnda. Baykal yapýtý “Bilimsel, kültürel ve toplumsal araçlar yoluyla bedenin bugün nasýl þekillendirildiðini, bir icra alaný olarak nasýl tekrar tekrar yeniden üretildiðini araþtýrýyor. Diðer bir deyiþle ‘Rezistans’ yaratýcý bir güç olan bedenin üretim aktivitesini doðrudan beden üzerine taþýyor; üreten ve üretilen, þekil veren ve þekillenen, bu kez bedenin kendi maddeselliðinde birleþiyor” sözleriyle özetliyor.
Ali Kazma, daha önceki iþlerindeki gibi bu projenin çekimlerini de dünyanýn birçok farklý mekanýnda gerçekleþtirdi. Baykal bu mekanlar arasýnda Paris’te bir film seti, Sakarya’da bir hapishane, Ýstanbul’da bir okul ve ameliyathane, Berlin’de robot üretim ve deneylerinin yapýldýðý bir üniversite, Lozan’da bir týbbi araþtýrma laboratuvarý, Londra’da bir dövme stüdyosu, New York’ta Shakespeare’in “Hamlet” oyununun provalarýnýn yapýldýðý bir tiyatro salonu olduðunu belirtiyor. Kazma’nýn referanslarý arasýnda Amelie Jones’un “Decorporealization” ve Michel Foucault’nun “Ütopik Beden” makalelerini sayýyor.
Venedik Bienali’nde 47 resmi yan etkinlik de yer alýyor. Bunlardan biri de Azerbaycan ve komþularýndan güncel sanat altbaþlýðýný taþýyan, YARAT adlý STK tarafýndan düzenlenen “Seviyor, Sevmiyor” sergisi. Sanatçý gözüyle dünyayý tanýmak isteyenler için 55. Bienal hakiki bir ansiklopedik saraya dönüþecek anlaþýlan...
