Ama diyenlerin dikkatine

Dünkü Star gazetesinin manþetten verdiði tek bir fotoðraf barýþ sürecinin anlamýný, Baþbakan Erdoðan’ýn Diyarbakýr, Bismil ve Ergani’de verdiði mesajlarýn önemini hiçbir tartýþmaya yer býrakmayacak þekilde ortaya koyuyordu. Anadolu Ajansý’ndan Kayhan Özer’in çektiði ve Star’ýn okuyucularýyla paylaþmayý uygun gördüðü fotoðrafta Erganili bir genç gözyaþlarýyla Baþbakan’dan barýþ istiyordu.

Keþke ayný fotoðrafý daha çok gazete manþetlerine taþýsaydý da Türkiye’nin tuzu kurularý Diyarbakýr’da olan bitenin anlamýný daha iyi anlayabilselerdi. Yýllardýr birer istatistik gibi gördükleri ölen ve sakat kalan insan sayýlarýnýn aslýnda bu genç insan gibi etten, kemikten ve duygudan oluþtuðunu, ölen her gençle birlikte ailelerin, ocaklarýn çöktüðünü idrak edebilselerdi.

Belki o zaman Diyarbakýr’da yaþanan tarihi olayý amalarla sýfatlamaktan kurtulurlar, okuyucularýna, dinleyicilerine, seyircilerine kendi kurgusal gerçeklikleri üstünden deðerlendirme yapmazlardý. “Çok iyiydi ama PKK ile görüþmeden bu iþ olmaz. Çok iyiydi ama Kürtleri bölerek bir yere varamazsýnýz. Çok iyiydi ama bakalým bundan sonrasý ne olacak?” demezlerdi.

***

Gerçi büyük bir olasýlýkla ne bu resim, ne de bir baþkasý onlarýn fikirlerini deðiþtirmelerine yol açmazdý. Onlar, sanki böylesine köklü bir sosyal-sismik deðiþim kolayca olurmuþ gibi, yine muhatap tayin etmeyi, hiç bilmedikleri ve aslýnda ilgilenmedikleri bir coðrafya ve halk konusunda ahkam kesmeyi sürdürürlerdi. Yapýlanýn yetersiz olduðunu söylerlerdi.

Diyarbakýr buluþmasýnýn öncesinin konusu seçim yatýrýmýydý. Belediye ziyareti seçim yatýrýmý iddiasýný yýkýnca, buluþma sonrasýnda “ama”lamalar baþladý. Maksat yapýlan iþin büyüklüðüne gölge düþürmek, insanlarýn kafasýna bir kez daha soru iþaretleri sokmaktý. Böylece Kürt sorunun çözülemeyeceði anlayýþý bilerek ya da bilmeyerek hortlatýlmaya çalýþýlmaktaydý.

Diyebilirsiniz ki onlar samimiyetle analiz yapýyorlar, gördüklerini, hissettiklerini, tespitlerini bizlerle paylaþýyorlar. Olabilir. Ancak sosyal bilimlerde tespitler sadece açýklayýcý deðil ayný zamanda kurucu ve kurgulayýcý bir nitelik de içerir. Doða bilimlerinde suyun 100 derecede buharlaþtýðýný tespit ettiðinizde ve bunu söylediðinizde su, siz söylüyorsunuz diye buharlaþmaz.

Suyun buharlaþmasý için belli þartlarýn oluþmasý ve sýcaklýðýn 100 dereceye ulaþmasý gerekir. Sosyal alanda ise tespitleriniz ve önermeleriniz de tespit ettiðiniz durumun oluþmasýna katkýda bulunur. Sizin masum gibi görünen bir tespitiniz, toplumun hareketlenmesine, þartlarýn oluþmasýna, daha önce gözlemleyerek belirlemiþ olduðunuz bir olayýn yeniden yaþanmasýna neden olur.

***

Baþka bir deyiþle sosyal alanda gözlemci masum deðildir. Yazýsýyla, sözüyle gözlemlediði olguyu etkiler, tespitleriyle þekillendirir. Böylesine tarihi bir kýrýlma noktasýný bile önemsiz gösterme, ondan da önemlisi önemsizleþtirme potansiyeline sahiptir. Amalarla, ancaklarla, seçim kampanyasý yakýþtýrmalarýyla süreci hafife almaya çalýþýr.

Benim inancý ya da siyasi duruþu yüzünden Kürt sorununun çözülmesine karþý çýkanlara ya da baþtan itibaren bu þekilde çözülemeyeceðini söyleyenlere itirazým yok. Ýtirazým çözümü destekliyormuþ gibi gözüküp de bu tarihi buluþmayý önemsizleþtirmeye çalýþanlara. Sanki daha iyi bir çözüm formülleri varmýþ da o formül kullanýlmýyormuþ gibi yapanlara.

Evet, Kürt sorununun da, Türk sorununun da çözülmesi için daha çok þey yapýlmasý gerektiði doðru. Kürtlerin haklý taleplerinin çoðu da henüz yerine getirilmedi. Ama Diyarbakýr buluþmasý ya da Ergani ve Bismil konuþmasý bunlara alternatif deðildi ki. Geçtiðimiz hafta sonu yaþananlar sadece bir baþlangýçtý. Zaten o baþlangýcý yapan da bunun bir baþlangýç olduðunun altýný çizdi...