Ülkemize yeni atanan ABD büyükelçisi, ayaðýnýn tozunu silmeden, ‘12 Eylül darbesinde ABD’nin hiçbir rolü yok’ demek ihtiyacýný neden duyar?” sorusunu kendi kendime çok sordum.
Sorumun cevabýný artýk biliyorum: ABD 12 Eylül’le hesaplaþýlacaðý konusunda bizim“Göreceksiniz, yargýlamayacaklar”deyip duran saftiriklerden daha öngörülüymüþ...
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Frank Ricciardone dilimizi ve bizi iyi bilen bir diplomat... Son görevi de uzaklarda deðildi; ülkesinin Baðdat Büyükelçisi’ydi. Atanmasý sonrasý Aslý Aydýntaþbaþ’a verdiði mülâkatta,“Bu bir þehir efsanesi”demiþti, ABD’nin darbelerde oynadýðý rolü inkâr ederken...
Görüþünü kabul ettirmek için bilmesi gereken bir konuda yanlýþ bilgi vermekten bile kaçýnmamýþtý Büyükelçi Ricciardone...
En iyisi kasedi baþa sarmak...
“Darbe sizin desteðinizle mi oldu?”sorusuna verdiði cevap þu:“Sizler buna inanýyorsunuz, ama gerçek öyle deðil. O günlerde insanlar darbenin gelmesini bekliyor ve istiyordu; biz de Elçilik’te tahminde bulunuyorduk, bilmiyorduk...”
Peki ya, ABD Baþkaný Jimmy Carter’a darbe haberinin “Bizim çocuklar darbe yaptý” biçiminde iletildiði bilgisi? Ricciardone’nin cevabý: “O yaz Ron Spiers büyükelçiydi. Kendisinin anýlarýnda görmedim bu sözü; böyle bir yazýþma olduðunu da sanmýyorum...”
Lâfý uzatmak istemediðim için kýsa tutacaðým: 1980 yazýndan aylar önce Ankara’dan ayrýlmýþtý Ron Spiers, yerine atanan James W. Spain 1980 yýlýnýn þubatýnda Ankara’ya gelip büyükelçilik görevini üstlenmiþti... Anýlarýný yayýmlayan da zaten Spiers deðil Spain. ‘In Those Days’ adlý kitabýnda “Demirel durumu kontrol edemiyordu. (..) Ben ve eþim silâh taþýmaya baþlamýþtýk” diye yazýyor Büyükelçi Spain...
12 Eylül’ün ABD Büyükelçisi Spain’in kitabýnda dillendirdiði “Türklerin büyük bölümü darbeye destek veriyordu” görüþünü þimdiki büyükelçi Ricciardone de tekrarlamýþ darbede ülkesinin rolünü inkâr ederken...
Oysa ABD Baþkaný Carter’a darbeyi özetleyen “Bizim çocuklar yaptý” sözü Ankara’daki bir diplomat tarafýndan söylenmiþ deðil; o sözün sahibi o sýrada Ulusal Güvenlik Konseyi’nde (UGK) görevli olan CIA’den Paul Henze... Türkiye’yi ve dilimizi iyi bilen Henze o gece UGK’da nöbetçiymiþ; muhtemelen darbeyi izlemek üzere... “Darbe oldu” haberi Ankara’dan iletilince, eþiyle konserde bulunan Jimmy Carter’a ulaþýp “Our boys have done it” diyen ve sonradan bunu Mehmet Ali Birand’a anlatan o... (Bkz. Brand’ýn ‘12 Eylül: Saat 04.00’ kitabý, s. 286.)
Cümlede geçen‘Our boys’bizim çocuklar demek...
12 Eylül’den birkaç ay önce Genelkurmay Baþkaný sýfatýyla Washington’daydý Org. Kenan Evren; dönüþünde havaalanýnda verdiði demeç, bazýlarýnca, darbenin ilk iþaret fiþeði olarak yorumlanmýþtý. Hava Kuvvetleri Komutaný Org. Tahsin Þahinkaya ise darbeden iki gün önce ayrýlmýþtý Washington’dan...
‘Bizim çocuklar’sýfatýný kazanmak için ne tür iliþkiler kurduklarýný merak ediyorum doðrusu...
Yýllar sonra Paul Henze “Birand’ýn uydurmasý, þehir efsanesi” diyerek o sözü söylediðini inkâr etti. Dediðine göre Birand bile bile yalan yazmýþ... Birand ise ertesi gün Hürriyet’e,“Henze bana Kennedy Center’da bir gösteriyi izleyen Baþkan Carter’a gittiðini ve mesajý verdiðini söyledi; þimdi neden inkâr ediyor anlamadým ”açýklamasýný yaptý.
Bir þey daha yaptý Birand: O sýralar CNN-Türk’te sunduðu ‘Manþet’ programýnda Henze’nin teybe kaydedilmiþ o sözlerini kendi sesinden yayýnladý.
Sadece bizim devlette deðil, ABD devletinde de ‘süreklilik’ esas olmalý. Baksanýza: 12 Eylül’ün ABD Ankara Büyükelçisi Spain “Darbeyi Türkler destekledi” diyor, onun koltuðunda þimdi oturan Ricciardone de “Ýnsanlar askerlerin gelmesini istiyordu” diyor... Paul Henze aðzýndan çýkan sözleri inkâr ederken“Þehir efsanesi”diyor, Ricciardone de“Þehir efsanesi”diyor...
Ne efsane deðil, onu iyi biliyoruz: ABD’nin 12 Eylül’de fena halde dahli olduðunu...
