Ankara'dan ve Þam'dan gelen açýklamalar, uzun zamandýr beklediðimiz temasa yaklaþýldýðýný gösteriyor. Türkiye-Suriye iliþkilerinin düzelmesinin birçok meseleyi çözeceðini ve çözümün bölgesel ve küresel siyasete katký vereceðini uzun zamandýr dile getirdiðimiz için ümitliyiz.
Yakýn dönemde Suriye sahasýnda yaþananlar, küresel mücadelenin ilk kývýlcýmýydý. Arap Baharý'nýn etkisi en çok bu ülkeyi sarstý.
ABD'nin uzun zamandýr Þam'dan beklentileri belliydi. Suriye'nin küresel ticaret pazarýna açýlmasý, Rusya etkisinden uzaklaþmasý ve Ýsrail ile Golan Tepeleri (su) sorununun çözülmesi temel baþlýklardan birkaçýydý. DAEÞ-PYD (YPG) çatýþmasýnýn kurgulanmasý ise ABD'nin bölgedeki yeni üs projesinin bizi doðrudan ilgilendiren ayaðýydý.
Irak ve Suriye'de yaþanan istikrarsýzlaþtýrma süreci, Ýran'ýn bölgedeki etkisini artýrýrken Ýsrail'in ve Körfez ülkelerinin Suriye üzerine odaklanmasýný saðladý.
Suriye'de yaþanabilecek dönüþüm domino etkisi yaratabilirdi. Ancak bu planý bozacak hamleleri Putin yaptý diyebiliriz. 2011 Suriye krizine, 2014'te Kýrým'ý ilhak ederek cevap veren Rusya, Esad'ýn davetiyle askeri destek vererek her iki ülkede de etkisini gösterdi. Küresel satrancýn iki kýrýlgan sahasý Suriye ve Ukrayna olacaktý. Bu iki sahadan birbirine profesyonel savaþçý transferi gerçekleþecekti.
ABD'de Demokratlarýn Obama ile baþlattýðý bu macera çok eskiye dayanýyor. 1970'lerden itibaren Türk basýnýnda Suriye ile ilgili atýlan manþetlere baktýðýmýzda bu meselenin temellerini görmekteyiz.
Suriye'nin veya herhangi bir Ortadoðu ülkesinin demokratikleþmesi projesi, doðal gidiþatýnda deðil de müdahale stratejileriyle yapýldýðýnda sonuç, teþbihte hata olmaz, Arap saçýna dönüyordu. Irak, Afganistan, Suriye gibi süreçler bölgede ve ülkemizde ABD karþýtý kamuoyunu pekiþtirdi.
2000'ler Türkiye modelinin doðal seyri içinde bölgeyi etkilediðini gösterdi. Türkiye'nin Erdoðan'la yaþadýðý dönüþüm, bu coðrafyayý da etkileyecek ve iç talepler ortaya çýkacaktý. Ancak bu sürecin kolay olmayacaðýný ve çok daha uzun vadeye yayýlacaðýný bilmek gerekiyordu.
Türkiye'de bölgeye ilgi duyan Ýslamcý elitlerin Batý merkezli okumalarýnýn yetersiz kaldýðýný, bölgenin sosyolojik gerçeklerini ve siyasal sistemlerin dirençlerini yeterince tetkik etmediklerini gördük. Erdoðan'ýn 2016'da politikalarýný revize ederek inþacý politikalar yerine neo-realist dýþ politikaya geçiþi, içerideki siyasal ittifaklarýn da hazýrlayýcýsý oldu.
Suriye lideri Esad'ýn, Putin'in özel temsilcisi Lavrentiyev'le görüþmesi ve gelecek hafta Soçi ziyareti, bize Ankara-Þam sürecinin bir destekçisi olarak Moskova'nýn tutumunu gösteriyor. Suriye'deki Ýran etkisini kýrmak için bu sürece BAE'nin de destek verdiðini biliyoruz.
Türkiye'nin yeni bir karakol devlete müsaade etmeyeceðini hemen herkes iyi biliyor. Þam'la iliþkiler hiçbir zaman eskisi gibi olmasa da ortak çýkarlar bu iþbirliðini zorunlu kýlýyor.
