Geçen hafta Ankara'da sıra dışı bir uçak hareketliliği vardı. Politikacılar sokak hayvanları yasasıyla meşguldü. Ankara'nın deneyimli gazetecileri bile bu hareketliliğe anlam veremedi.
Soğuk Savaş'tan beri en büyük takas operasyonunun Ankara'da yapılması adeta film senaryosunu andırıyordu. İki kutuplu dünyada casusların takası gerçekleşirdi. Bu takaslar en çok da Doğu ve Batı Almanya sınırında gerçekleşirdi.
Şimdi ise farklı hayat hikayelerinin kesiştiği Ankara, ABD ve Rusya'nın aylarca süren pazarlığının gerçekleştiği tek güvenli noktaydı.
2022 yılında ABD ve Rus istihbaratının önemli bir toplantısı yine Ankara'da yapılmıştı.
Bu sefer çok daha kapsamlı operasyon gerçekleşti.
ABD ve Rusya'dan gelen talep üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın talimatıyla harekete geçildi. 7 ülkeden 26 mahkumun takası sorunsuz bir şekilde gerçekleşti. ABD'den 2, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Rusya'dan birer olmak üzere 7 uçak ile 26 kişi Türkiye'ye nakledildi. Operasyon kapsamında, 2'si çocuk 10 kişinin Rusya'ya, 13 kişinin Almanya'ya, 3 kişinin de ABD'ye nakli sağlandı.
Rus basınında, MİT'in takas operasyonunda Türkiye'nin oynadığı rol geniş yer aldı. ABD Başkanı Biden MİT'in yönettiği takas operasyonu için Erdoğan'a teşekkür etti.
ABD-Rusya geriliminde her iki tarafın da güvenlik kaygılarını giderebilecek tek başkent Ankara oldu. Bu başarının jeopolitik anlamını sorgulamak gerekiyor.
Dünya medyasında takas yapılan kişiler için mahkum, tutuklu, rehine gibi farklı tanımlamalar dikkati çekti. Çünkü Batı cephesi için Rusya hapishanelerindeki herkes esir/rehine idi. Rusya ise güvenlik endişesiyle takip ettiği kişileri ülkeye girişinde uyuşturucuyla yakalamış ve çoktan mahkum etmişti.
Takas sürecinden kısmen ABD en çok da Rusya kârlı çıkmışa benziyor. Almanya ise önemli bir cinayetin failini ABD baskısıyla Rusya'ya kaptırdı. Almanya Berlin'de işlenen cinayetin faili Vadim Krasikov'u medyanın sönük itirazlarına rağmen Putin'e hediye etti. Krasikov Rusya'nın hedefe koyduğu Çeçen komutanlardan birini Berlin'de öldürmüştü. Almanya Rus diplomatları sınır dışı ederek ilişkileri kopma noktasına getirmişti.
Almanya bu takas operasyonundan keyifsiz. Rusya'nın muhalifleri avlamaya devam edeceğini, takas başarısıyla operasyonlarını sürdüreceğini düşünenler var. Ancak Berlin'de Vaşington'a itiraz edecek cesur bir hükümet yok. Zaten Ukrayna-Rusya savaşından en büyük zararı Almanya gördü. Bu zararı konuşacak siyasetçi bulmak da pek zor Berlin'de.
Yıllar sonra böyle bir takas operasyonunun gündeme gelmesi başka ülkelere çalışan herkesin yüreğini hoplatmış olmalı. Çünkü devletler takas listelerine yalnızca ülkesi için çalışanları değil ülkesine ihanet edenleri ekleyebiliyor.
