Bir eğitim ve öğrenme yılının daha tamamladık... Anne- babaları tatil telaşı kapladı... Yıl içinde çocukları okula giderken bir anda onlarla baş başa kalmak, “şimdi ne yapacağız ?” kaygısı oluşturur hep... Özellikle çalışan ve uzun süreli tatil yapma fırsatı olamayan anne- babaları...
Yaz tatili, öğrenciler, aileler ve öğretmenler için uzun soluklu bir dinlenme fırsatı sağlıyor. Birçok öğrenci bu fırsatı okuldan ve okulla ilgili bütün uyaranlardan uzak durmak için kullanmayı tercih ediyor ki bu da oldukça doğaldır. Biz eğitimcilere göre ise yaz tatilinin iki yönü vardır; birincisi dinlenmek diğeri ise bir sonraki eğitim- öğrenim dönemi için hazırlanmak...
Yaz tatilleri sanılanın aksine öğrenme sürecinin askıya alındığı bir dönem değildir aslında. Hem öğretmenler hem de öğrenciler yeni dönem için hazırlık sürecindedirler. Önemli olan yaz tatilini bu iki amaç için dengeli ve planlı olarak kullanabilmektedir. Özellikle son yıllarda eğitimi sistemimizin öğrenciler için hedefleri yükselten bir yapılanma içinde olduğu düşünülürse; çocukların stresli akademik dönemin sonunda keyif alacakları bir yaz tatiline ihtiyaçları giderek artmaktadır. Yaz tatili kesinlikle çocuk için keyifli, eğlenceli bir zaman olmalıdır. Aynı zamanda eğitim döneminde öğrendiği yeni bilgileri bir sonraki döneme transfer edebilmesi için unutmaması gereken bir zamandır. Yaz tatili iki eğitim dönemi arasında bir köprü görevi görmelidir, çocuğun okul sürecinden kopması anlamına gelmemelidir.
Yaz tatillerinde mutlaka öğrenilen bilgilerin/ kazanılan becerilerin bir kısmı tamamen unutulur, bir kısmı ise aktif olarak kullanılmadıkları için gerilere itilir. Örneğin genellikle yaz tatillerinden sonra ilköğretim öğrencilerinin okuma hızları düşer (tabi ki yaz tatili sırasında kitap okuma alışkanlığı sürdürülmediğinde). Bu nedenle yaz tatillerini dinlenme fırsatı ve eğlenceli zaman olarak değerlendirilen okulda kazanılmış becerilerin günlük hayatta tekrarını yapabilme fırsatı olarak da görmek önemlidir.
Yaz tatili bir fırsattır çünkü okul döneminin koşturması ve stresi olmadan çocukların yeni beceriler öğrenmesi ve öğrenilmiş becerilerinin pekiştirilmesi için en uygun zamandır. Ancak, amacın hiçbir zaman yaz tatilini okulun üçüncü dönemi haline getirmek olmadığını tam tersi çocuğun bireysel gelişimi için farklı deneyimlerin yaşayabileceği bir dönem olduğu unutulmamalıdır.
Çocuğunuza zaman ayırın
Uzun yaz tatili döneminin birinci amacı çocuğun dinlenmesidir. Anne-babanın yoğun çalıştığı durumlarda yaz tatilini evde tek başına televizyon ya da bilgisayar karşısında uzun saatler geçirmek ise çocuğun bilişsel, duygusal ve en önemlisi sosyal gelişimi için dezavantaj yaratabilir.
Son yıllarda yaz döneminde yaz okulu uygulamaları, çocukların tatil planlarında iyi bir alternatif haline gelmiştir. Özellikle evde tek başına uzun saatler geçirecek bir çocuk için yaşıtları ile birlikte sosyal bir ortamda etkinliklerde bulunmak becerilerinin gelişmesine yardımcı olacaktır. Çocuğun bireysel ihtiyaç, özelliklerine ve ilgi alanlarına en uygun olan yaz okulunu seçmek için anne-babanın yaz okulu alternatiflerini araştırması önemlidir.
Tatil dönemi özellikle çalışan anne-babaya sahip çocuklar için çok daha önemlidir. Tatil döneminde yapılabilecek alternatif planlar (çocuk tiyatroları, sinema, arkadaşlar ile yapılacak planlar, şehir turu, ilginç müzeler-oyuncak müzesi, bilim merkezi, arkeoloji müzesi vb.) için eğer anne-baba zaman ayırabilirse çocuklar için gerçek anlamda bir tatil geçirme şansı doğabilir.
Tatil döneminde her çocuk anne-babası ile birlikte etkinliklere katılmaktan keyif alacaktır. Özellikle de eğer yapılacak etkinliklerin planının birlikte yapabilirlerse... Tatil dönemi çocuklar için her gün yapmak zorunda kaldıkları işlerden uzaklaşmak için (erken kalkmak, sınavlara hazırlanmak, ödevleri yetiştirmek, oyuna daha az zaman ayırmak vb.) bir fırsattır. Bizler kendimiz için nasıl tatil hayalleri ve planları yapıyorsak çocuklarında planları vardır. Ancak onların planları tüm gün televizyon seyretmek ya da bilgisayar oynamak olduğunda - ki genel olarak böyle olur- anne-baba olarak doğru bir yönlendirme yapmak, hem keyif alacakları hem de kişisel olarak gelişimlerini destekleyecek fırsatlar sunmak önemlidir.
Yaz tatili döneminde öğrenme becerilerinin geliştirilmesi için öğretmen tarafından yapılacak öneriler çocuğun tatilde bir sonraki dönem için desteklenmesi gereken becerileri ve bunları destelemek için etkili yöntemleri belirlemekte aileye yol gösterebilir. Örneğin matematik ile ilgili becerilerin desteklenmesinin önemli olduğunu düşünen öğretmen yaz tatilinde aileye bu alanla ilgili günlük hayatta yapılabilecek etkinlikler (mesela alışverişte miktar ve para kavramını öğrenmek gibi) önerebilir.
Tatili okul haline getirmeden, hem eğlenceli hem de yeni öğrenme fırsatları sunan farklı ortamlarda yaşanan süreçler halinde planlamak en doğrusudur.
Güzel bir yaz tatili dileklerimle...
