Antibiyotiklerin keþfi, yirminci yüzyýlýn en büyük buluþlarýndan biri olarak kabul ediliyor. Bu suretle, hiç þüphesiz, þimdiye kadar milyarlarca insanýn hayatý kurtarýlabildi. Ancak antibiyotiklerin amacý dýþýnda aþýrý kullanýmý sonucu antibiyotiklere dirençli mikroplarýn geliþimi nedeniyle mikroplar üzerindeki etkisinin azaldýðý uzmanlar tarafýndan sýklýkla gündeme getiriliyor. Ülkemizde antibiyotiklerin reçetesiz satýþýnýn yasaklanmasý ile soruna, maalesef, kýsmen bir çözüm getirilebildi. Çünkü reçete yazýlýrken gerekli hassasiyet gösterilmiyor. Halbuki baðýþýklýk sistemimizi destekleyerek antibiyotik kullanma gereksiniminin en aza indirilebilmesi mümkün görülüyor.Nitekim birkaç hafta önce, köþe yazýmda baðýþýklýk sistemimizin desteklenmesinin mikroplara karþý direncimizi artýrarak bizleri bazý hastalýklardan koruyabileceðinden bahsetmiþtim. Bu suretle gereksiz antibiyotik kullanýmýnýn önüne geçilebilmesi mümkün.
Amerika Birleþik Devletlerinde yapýlan ve yeni yayýmlanan bir araþtýrmada antibiyotiklerin baðýrsaklarýmýzda savunma kalkaný görevi gören yararlý bakterileri (probiyotikler) öldürerek, baðýþýklýk sistemimizin enfeksiyonlara karþý savaþan elemanlarýnýn (nötrofiller) etkinliðini azalttýðý bildiriliyor. Nötrofiller baðýþýklýk sistemimizin yabancý zararlý mikroplara karþý mücadelede etkili önemli bir silahý.
Plos Pathology dergisinde yayýmlanan araþtýrmada, araþtýrýcýlar antibiyotik kullanýmýnýn yaygýn olduðu bir ülke olan Bangladeþ’te daha sýk ve þiddetli enfeksiyonlara yakalanan çocuklarýn dýþkýlarýnda yararlý mikroplarýn (mikrobiyota) sayý ve çeþitliliðindeki azalmayý gözleminden hareketle, bunun nedenini açýklamak üzere deney hayvanlarý üzerinde çalýþma yürütmüþler. Antibiyotik verilen farelerin baðýrsaklarýnda yararlý mikrop örtüsünün (mikrobiyota) bozulduðunu ve sonucunda nötrofillerin etkinliðinin azaldýðýný gözlemlemiþler. Dolayýsýyla zararlý mikroplar vücudumuza girdiðinde baðýrsaklarda alarm sistemi çalýþamýyor.
Aslýnda yararlý bakterilerin etkinliði sadece bununla sýnýrlý deðil. Kullandýðýmýz besinlerdeki bileþenlerin vücudumuza yararlý hale dönüþtürülüp emilmesinden tutun, zayýf-þiþman olunmasýna kadar biçok önemli rolü bulunduðu bilimsel araþtýrmalar ile ortaya konuluyor. Sonuç olarak onlarýn varlýðýnýn/canlýlýðýnýn korunmasý bizim saðlýðýmýz için son derece önemli.