2017 Haccýnda Ümmetin kurtuluþ duasý Arakan içindi. Türkiye Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý bünyesine bayramlaþmaya gelen 41 ülkenin Hacc'dan sorumlu yöneticileri ki aralarýnda bakanlar, elçiler, genel müdürler, müftüler, dini temsilciler, akil önderler de vardý... Bayram buluþmasýnda dikkatlerini 'Arakan'da yaþanan soykýrým üzerinde birleþtirdiler. Ümmetin duasý ve hacc yöneticilerinin hassasiyeti, istiþaresi, çýkarttýklarý bildiri elbette çok deðerli. Lakin Bosna faciasýndan sonra bunun yeterli olmadýðýný düþünen birisiyim. Ýnsanlýk felaketi, iþgal, iþkence, tecavüz, soykýrým gibi telafisi imkansýz durumlar söz konusu olduðunda sivil temenniler yetmiyor, siyasi iradenin, diplomatik tedbirlerin ve askeri savunmanýn devreye girmesinden baþka seçenek kalmýyor geriye...
Kaçýmýz Arakan'ýn yerini biliyoruz haritalarda? Arakan'a Arakan demek bile yasak, oysa 'rükn' gibi Ýslami bir kelimeden geliyor o kayýp memleketin ismi. 1947 sonrasý Pakistan ve Bangladeþ'in Hindistan Müslümanlarýndan ayrýþarak ulus devletlerini kurmalarýyla birlikte Keþmir ve Arakan gibi yurtlarda sahipsiz kalan Müslümanlar, ya eyalet ya özerk statü çerçevesinde bir türlü toparlanamadýlar. Þimdiki adýyla Myanmar, eski isimleriyle Birmanya ve Burma (hemen her asker darbeyle adý deðiþen bir ülkeden söz ediyoruz) 1825'ten 1947'ye kadar Ýngiliz sömürgesi altýnda kaldý. Son cunta darbesinden sonra yedi eyaletinden birisidir Arakan. Batý sahil þeridinde ince uzun bir eyalet þeklinde uzanan Arakan topraklarýnda yaþayan Müslüman halka Rohingya'lar denir. Sistematik soykýrýmlar ve zorunlu tenkil, tehcir politikalarýyla bugün sayýlarý, bir milyon civarýna kadar düþmüþtür. 4 milyon Arakanlý çevre ülkelerde mülteci, göçmen veya vatansýz statüsünde ölümle yaþam arasýndaki ince çizgidedir. Rohingyalarýn vatandaþlýk haklarý, Myanmar hükümetince iptal edilmiþtir. Seyahat hürriyeti, eðitim hakký, saðlýk hizmetlerinden yararlanma, mülkiyet edinme, aile kurma, çocuk sahibi olma gibi temel haklarý ellerinden alýnmýþtýr.
2016 Aralýk ayýnda Budist rahiplerin öncülüðünde baþlayan þiddet olaylarý artarak devam etmektedir. 26 Aðustos 2017'den itibarense Maungdaw bölgesinde köylerde yaþayan ekseriyeti kadýn ve çocuk olan 850 Rohingalý öldürüldü, 1000'in üzerinde yaralý var ve son iki haftada artan þiddetten dolayý 20 bin Rohingya Bangladeþ sýnýrlarýný geçmiþ, 60 bin kiþi ise giremediði hududa yakýn daðlýk bölgeye sýðýnmýþtýr. Buthidaung ve Rathedaung'taki köyler yerle bir edilmiþ, 700’den fazla ev, cami, Kuran kursu, medrese, okul ve dükkân yakýlmýþtýr.
Myanmar Hükümeti, insanlýk suçu iþlemektedir.Amerika'nýn öncülüðünde güya dünyayý 'özgürleþtirici misyon' çerçevesinde desteklenen Nobelli lider Aung Sui Kyu, sözde bir barýþ perisidir! Ayný peri, her nasýlsa Rohingya çocuklarýnýn kollarý palalarla doðranýrken, cesetler nehirler boyu akarken, hala terörizmden bahsediyor.
Myanmar Hükümeti, Arakanlýlarýn 1825'lerde Ýngiliz Ýdaresi döneminde Bangladeþ'ten gelmiþ çiftçiler olduðunu, yerli olmadýðýný ileri sürüyor. Oysa 1300'lerin ilk yarýsýnda yaþamýþ Seyyah Ýbni Battuta'nýn Rýhle adlý risalesinde Arakan'a ve civar adalara yaptýðý seyahatlerde karþýlaþtýðý Müslüman halk anlatýlýr...
Ve yerlilik tartýþmasý hiçbir insanlýk suçunu örtbas edemez zaten...
Asya Müslümanlarý hakkýnda çok az þey biliyoruz. Oysa 2017 Haccýna, 221 bin hacý ile en yoðun katýlým Endonezya'dan, 179 bin Pakistan, 127 bin Bangladeþ hacýsý da diðer yoðunluklardan...