Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Prof. Dr. Erdem YEÞÝLADA
Tüm Yazýlarý

Artýk ölmek yok! 150 yaþýna kadar yaþayabileceðiz

Müjdeler olsun, Lokman Hekim’in kaybettiði “ölümsüzlük bitkisi” bulundu. Meðerse taa Güneydoðu Asya’da Filipinler’de bulunuyormuþ. Ýnternette yer alan video kayýtlarýndan birini izledim ve müthiþ aydýnlandým. Artýk ilaçlara paydos; hekim, eczacý tüm saðlýk çalýþanlarý baþka iþ arasýn. “Moringa” adý verilen bu aðacýn yapraklarýndan hazýrlanan özütün 1 gramý 10 kilo meyve-sebze yemiþ kadar besleyiciymiþ. Dünyanýn bilinen en kuvvetli antioksidanýndan öyle 2-3 kat deðil, tam 46 kat daha kuvvetli. Aldýðýnýz an uçmaya baþlýyorsunuz! Somondan 10 kat daha zengin Omega yaðlarý taþýyor. (omega 3, 6 ve 9) En besleyici besinlerden 94 kat daha besleyici. Sütten 17 kat fazla kalsiyum, ýspanaktan 25 kat fazla demir, muzdan 15 kat fazla potasyum ve insanýn ihtiyacý olan tüm amino asitlerin hepsi, daha niceleri. Ama gel gör ki bu bitkinin kaynaðý olan Filipinler’de ortalama yaþam süresi bizim epey aþaðýmýzda; 70 yaþ. Bizde ise 77 yaþ yaþam ortalamasý var. Yani Filipinler halký bitkinin kýymetini anlayamamýþ. Biz bir de Moringa kullandýk mý, bizi tutabilene aþk olsun, 150-200!

Ýnternete bir girdim, yüksek uçuþlarda hava trafiði karýþýk. Sosyal medyada Moringa çayýnýn 25 kilo yað yaktýðý þeklinde mesajlar dolaþýyor. Ýnsaný fýrýna koysan bu kadar yað çýkar mý acaba?

Bir bilim insaný olarak Moringa’ya atfedilen bu sonsuz yararlarýn ne kadarýnýn bilimsel çalýþmalar ile kanýtlandýðýný araþtýrdým. Tabii daha gerçekçi bir deðerlendirme yapabilmek için öncelikle klinik çalýþmalarý inceledim. Yapýlan çalýþmalar genellikle inekler, keçiler ve tavuklarýn et ve süt verimini artýrmaya yönelik! Acaba pazarlayanlar insanlarý ayný kategoride mi görüyorlar? Aslýnda yaklaþým ayný, amaç eti-sütü deðil, ama parasýndan yararlanmak. 

Zayýflatabileceðine dair hiçbir bilimsel kanýt yok. Klinik olarak sadece ufak bir grup saðlýklý gönüllü üzerinde yürütülen çalýþmada yüksek miktarda (4 gram) tüketildiðinde yapraklarýn insülin salýnýmýný artýrdýðý, yani kan þekerinin düþmesine yardýmcý olabileceði ve kolesterolü, kan lipit yaðlarýný düþürdüðü bildiriliyor. Ayrýca deney hayvanlarý üzerinde yürütülen çalýþmalarda (in vivo); astým, ülser, yüksek tansiyon, baðýþýklýk sistemi düzenleyici; hücre deneyleri (in vitro) karaciðer, kalp, böbrek akciðer, yumurtalýk gibi organ hücrelerini hasara karþý koruyucu etkileri tespit edilmiþ. Antioksidan etkisi ile ilgili araþtýrma ise hücre kültürleri ve deney hayvanlarý (in vitro/in vivo) üzerinde yürütülmüþ. Yapraklarýn içerisinde günlük olarak tükettiðimiz meyve ve sebzelerde, yeþil çayda bulunan bildiðimiz polifenoller bulunduðundan antioksidan etki göstermesi sürpriz deðil. Ama 46 misli fazla gibi bir deðerlendirme yapýlabilmesi mümkün deðil. Bilimsel bir dergide Moringa’yý öven 2015 tarihli bir tarama çalýþmasý buldum. Ama yazarlarý ABD’de bu tip ürünleri pazarlayan bir firmanýn çalýþanlarý. Ne derece güvenilir? 

Gýda, Tarým ve Hayvancýlýk Bakanlýðý’nýn geçtiðimiz günlerde yayýnladýðý “Ayýplý Mallar” listesine göz gezdirdiniz mi? Et hariç, neredeyse tüm ürünlere sildenafil ve sibutramin tespit edilmiþ. 15 üründe (tablet, macun, damla, enerji içeceði, çikolata) sildenafil/tadalafil; 12 üründe (kapsül, çikolata, içecek) sibutramin bulunmuþ. Bu ürünleri afiþe etmek ya da para cezalarýndan baþka önlemler alýnmasý gerekiyor. Yoksa cezayý ödeyip baþka bir marka altýnda ticari faaliyetlerini sürdürüyorlar.  Bu yýl heyecanla beklenilen zayýflatýcý ürün belli; Sibutraminli Moringa ile iki ayda 30-40 kilo verenlere dair efsaneleri sosyal medyada okuyacaðýz.